THEPOWERGAME
Κάθε καλλιέργεια έχει συγκεκριμένες απαιτήσεις καιρικών συνθηκών σε όλα τα στάδια, από τη σπορά μέχρι τη συγκομιδή της. Στα μεσογειακά κλίματα η σπορά του σιταριού χρειάζεται υγρό έδαφος μέσα στο φθινόπωρο για να αναπτυχθεί ομαλά, αλλά η παρατεταμένη ξηρασία πέρυσι δεν επέτρεψε την έγκαιρη ανάπτυξη του καρπού. Στη Βρετανία η συγκομιδή της πατάτας προϋποθέτει στερεό έδαφος, που, όμως, πρόσφατα αλλοιώθηκε από ορμητικές βροχοπτώσεις.
Ο κύκλος των καλλιεργειών κονταίνει, ενώ οι σοδειές είναι εκτεθειμένες σε ακραίες και ευμετάβλητες συνθήκες ανά την υφήλιο. Σε γεωγραφικές περιοχές που είναι εκτεθειμένες πιο πολύ στην κλιματική κρίση αυτό συνεπάγεται μικρότερη αγροτική παραγωγή και άνοδο τιμών.
Τα προειδοποιητικά σημάδια είναι εμφανή εδώ και χρόνια, αλλά τώρα πια γίνεται ευρέως συνειδητό πως οι ανατροπές στον σχεδιασμό των καλλιεργειών είναι ικανές να προκαλούν αστάθεια στις τιμές των τροφίμων και την οικονομική ευρωστία των κρατών. Οι επιπτώσεις στον αγροτικό κλάδο και κατ’ επέκταση τη γεωργική παραγωγή είναι αλληλένδετες με την κλιματική κρίση, όπως έδειξε η βιβλική καταστροφή πέρυσι στον Θεσσαλικό Κάμπο, με 720.000 στρέμματα να βρίσκονται κάτω από το νερό. Λόγω της ξηρασίας, παράλληλα, η παραγωγή ελαιόλαδου το 2023/24 αναμένεται να είναι ελλειμματική για 2ο διαδοχικό καλλιεργητικό έτος.
Από περσινή ανάλυση της ΕΕ προκύπτει πως περίπου 170.000 άνθρωποι στην Ευρώπη είναι εκτεθειμένοι στον κίνδυνο πλημμυρών, ετησίως, με προβλέψεις πως ο αριθμός αυτός μπορεί να αυξηθεί στους 480.000 έως τα τέλη του αιώνα. Το πρόγραμμα γεωσκόπησης Copernicus της ΕΕ μαζί με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (WMO) έδειξαν πως η Ευρώπη είχε τις περισσότερες ημέρες με υπερβολική ζέστη και συνάμα τις πιο πολλές ορμητικές βροχοπτώσεις την περίοδο 1991-2020, με περίπου 1,6 εκατ. άτομα να επηρεάζονται αθροιστικά από τις πλημμύρες.
Οι συνέπειες είναι αισθητές στην παραγωγή πατάτας, όπως προκύπτει από τον φορέα North-Western European Potato Foundation (NEPF), που αναφέρει το Bloomberg. Υπολογίζεται πως περίπου 650.000 μετρικοί τόνοι από την παραγωγή πατάτας στην ΕΕ δεν κατέληξαν στην αγορά, με την προοπτική η διαθεσιμότητα σπόρων να είναι χαμηλότερη κατά 20% για το 2024. Οι έντονες βροχοπτώσεις στην Ευρώπη ανάγκασαν να σταματήσει η συγκομιδή μόλις τρεις εβδομάδες πριν από την ολοκλήρωση της καλλιέργειας, λόγω του λασπωμένου εδάφους. Κατά συνέπεια, οι τιμές της επεξεργασμένης πατάτας στην Ολλανδία και το Βέλγιο έφθασαν στο ιστορικό υψηλό των 370 ευρώ ανά μετρικό τόνο, ενώ η τιμή της λευκής πατάτας στη Βρετανία αναρριχήθηκε επίσης 81%, σε ετήσια βάση, φθάνοντας σε ρεκόρ.
Στις ΗΠΑ οι κλάδοι της γεωργίας, της κτηνοτροφίας και της αλιείας υπολογίζεται πως συνεισφέρουν πάνω από 300 δισ. δολάρια στην οικονομία, αντανακλώντας το 5,4% του ΑΕΠ και το 10,5% της απασχόλησης στη χώρα, σύμφωνα με την Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος. Όπως επισημαίνεται σε αναλυτική μελέτη της υπηρεσίας, οι καλλιέργειες στις ΗΠΑ είναι κρίσιμες στην προσφορά τροφίμων της παγκόσμιας οικονομίας. Τα χωράφια στις ΗΠΑ παρέχουν σχεδόν το 25% όλων των σιτηρών του κόσμου, όπως είναι το σιτάρι, το καλαμπόκι και το ρύζι.
Σύμφωνα, όμως, με το υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA), το αγροτικό εμπόριο στη χώρα πέρασε σε έλλειμμα τα δύο από τα τελευταία πέντε έτη, για πρώτη φορά έπειτα από μια 60ετία. Το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών (CSIS) επισημαίνει πως αν και η αλλαγή αυτή στο εμπορικό ισοζύγιο του αγροτικού κλάδου αποδίδεται σε μακροοικονομικούς παράγοντες, όπως το ισχυρό δολάριο και τα υψηλά επιτόκια, οι ΗΠΑ «έρχονται αντιμέτωπες με ελλείμματα στην παραγωγή κρίσιμων εμπορευμάτων, όπως είναι το καλαμπόκι, το βαμβάκι και τα πουλερικά». «Παραδείγματος χάριν, οι εξαγωγές βάμβακος αναμένεται να μειωθούν κατά 1,8 δισ. δολάρια το τρέχον καλλιεργητικό έτος, λόγω της ξηρασίας σε πάνω από το ήμισυ της καλλιέργειας στις ΗΠΑ», παρατηρεί το CSIS.
Η NASA κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, με προβλέψεις για μείωση των αποδόσεων στις σοδειές κριθαριού και σιταριού κατά 24% και 17%, σε παγκόσμια κλίμακα, έως το 2030. Τέτοιας φύσεως μεταβολές θα έχουν επιπτώσεις, με τα μέτρα των κυβερνήσεων να μην είναι επαρκή για να αναχαιτίσουν άμεσα τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, παρά μόνον σε βάθος χρόνου. Σε αυτήν την περίπτωση, όμως, ο χρόνος δεν είναι σύμμαχος.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
