THEPOWERGAME
Πίσω στο μακρινό 2017, πριν από μία επταετία, ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, σε μια ιστορική ομιλία στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, έδωσε στον εαυτό του προθεσμία μέχρι το 2024, προκειμένου να επιτύχει τους ευρωπαϊκούς στόχους του. Σήμερα, Πέμπτη, στο ίδιο μέρος, έχει έρθει η ώρα του απολογισμού του έργου του σε μία νέα ομιλία, που ελπίζει να δώσει ώθηση στην προεκλογική εκστρατεία του, σχολιάζει η γαλλική Le Point.
Στην ομιλία του προ επταετίας είχε διερωτηθεί για το πώς θα μοιάζει η Ευρώπη του 2024, σημειώνοντας ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση του 2024 θα οικοδομηθεί γύρω από δύο πυλώνες, αρχικά τις αξίες της δημοκρατίας και το κράτος δικαίου», που όπως είχε επισημάνει «είναι αδιαπραγμάτευτες, δεν είναι ”α λα καρτ”. Δεν μπορεί να υπάρξει Ευρώπη δύο ταχυτήτων με βάση τις αξίες […]».
«Ο δεύτερος πυλώνας είναι η ενιαία αγορά, η οποία αποτελεί την καλύτερη εγγύηση της ισχύος, της ευημερίας και της ελκυστικότητάς μας. Οι εργασίες απλούστευσης που ξεκίνησαν πριν από τρία χρόνια από την παρούσα Επιτροπή πρέπει να συνεχιστούν και να επεκταθούν […]».
Όσον αφορά τον πρώτο πυλώνα του Μακρόν, η κατάσταση έχει επιδεινωθεί, σχολιάζει η Le Point. Η συζήτηση για την αφθονία των προτύπων έχει ανακτήσει τη δύναμή της τους τελευταίους μήνες, ιδίως με την αγροτική κρίση, και κατέχει εξέχουσα θέση στα αιτήματα των εργοδοτών και του ΕΛΚ, που επισημαίνουν τις «γκάφες» της Πράσινης Συμφωνίας, που κατ’ αυτούς είναι επιζήμιες για το επιχειρηματικό πνεύμα, την ανάπτυξη και την απασχόληση.
Όσον αφορά το κράτος δικαίου, το θέμα απέχει πολύ από το να εξαντληθεί. Ενώ η Ευρώπη έχει υιοθετήσει ένα μέσο που παρέχει ευρωπαϊκά κονδύλια με βάση τη συμμόρφωση με τις αρχές του κράτους δικαίου, η χρήση του σε σχέση με την Ουγγαρία παραμένει αμφισβητούμενη. Το ευρωκοινοβούλιο θεωρεί ότι η Κομισιόν περιορίστηκε σε ένα επιφανειακό έργο, καθώς η Ουγγαρία παραμένει, κατά την άποψή του, ένα προβληματικό κράτος. Το ευρωκοινοβούλιο, άλλωστε, έχει προσφύγει κατά της Επιτροπής στη δικαιοσύνη.
Οι προοδευτικές μεταρρυθμίσεις του Μακρόν και τα «αγκάθια»
Ο Μακρόν, βέβαια, έχει το δικαίωμα να νιώθει ικανοποιημένος με τον εαυτό του για μια σειρά από προοδευτικές μεταρρυθμίσεις, που είτε υλοποιήθηκαν είτε βρίσκονται στο στάδιο της υλοποίησης.
Για παράδειγμα, το σύστημα της αγοράς άνθρακα και ο φόρος άνθρακα (υπό θέσπιση έως το 2026), η ρύθμιση για τους «ψηφιακούς γίγαντες» (με δύο δέσμες κανόνων, την DSA και την DMA), η αναθεώρηση των κανόνων για την αποσπασμένη εργασία, ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας (πρόληψη πυρκαγιών κ.λπ.), η επέκταση του δικτύου των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων (υπάρχουν σήμερα 50, σε σύγκριση με τα 20 περίπου που προέβλεπε ο Μακρόν για το 2024), η δημιουργία μιας ευρωπαϊκής δύναμης επέμβασης (που προβλέπεται για το 2025) κ.λπ. Στο μέτωπο της ενέργειας, ο Μακρόν ήθελε να ενισχύσει τις διασυνδέσεις με την Ισπανία και την Πορτογαλία, με το σχέδιο H2Med να βρίσκεται υπό μελέτη.
Από την άλλη πλευρά, δεν υπάρχει «κοινός αμυντικός προϋπολογισμός» και το σχέδιο για τις διακρατικές λίστες στις ευρωεκλογές αναβλήθηκε για αργότερα. Ούτε υπάρχει «ευρωπαϊκό πρόγραμμα» για την ένταξη των προσφύγων, όπως ήλπιζε ο Εμανουέλ Μακρόν, πίσω στο 2017.
Ο Γάλλος πρόεδρος ήθελε να δημιουργήσει μια «ευρωπαϊκή επιτροπή, υπεύθυνη για την επαλήθευση της τήρησης των κανόνων από τους Γάλλους και για την άμεση επιβολή κυρώσεων σε τυχόν αθέμιτες πρακτικές». Η Κομισιόν δημιούργησε απλώς μια θέση «Ευρωπαίου αξιωματούχου υπεύθυνου για τη συμμόρφωση με τους κανόνες του εμπορίου». Τη θέση αυτήν κατέχει ένας Γάλλος, ο Denis Redonnet, από τον Ιούλιο του 2020.
Φορολογία
Προκειμένου να αποτραπεί το φορολογικό ντάμπινγκ, ο Μακρόν ήθελε οι φορολογικοί συντελεστές των επιχειρήσεων στην Ευρώπη να συμπεριληφθούν σε ένα κλιμάκιο με υποχρεωτική ρήτρα: «Η συμμόρφωση με αυτό το κλιμάκιο θα αποτελεί προϋπόθεση για την πρόσβαση στα ευρωπαϊκά ταμεία συνοχής, διαφορετικά δεν μπορούμε να επωφεληθούμε από την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και να παίξουμε παιχνίδια με τους άλλους». Από την άλλη πλευρά, η ελάχιστη διεθνής φορολόγηση των πολυεθνικών και των τεχνολογικών κολοσσών έχει κάνει τη μάχη για την παγκόσμια και ευρωπαϊκή αλληλεγγύη τεράστια.
Ζήτησε επίσης να μειωθεί η Επιτροπή σε 15 μέλη και, για να καταστεί αυτό δυνατόν, κάλεσε τα μεγάλα κράτη να ανακοινώσουν την πρόθεσή τους να συμμετάσχουν στην Επιτροπή σε μεταγενέστερη ημερομηνία. «Δίνουμε το παράδειγμα», είπε. Βοηθάει να συγκεντρώνονται οι δεξιότητες, αντί να κατακερματίζονται. Και εδώ κανείς δεν ακολούθησε το παράδειγμά του και δεν είναι πλέον τόσο βέβαιο ότι ο ίδιος θα ήθελε να δει έναν Γάλλο επίτροπο με πολύ μεγάλο χαρτοφυλάκιο, όπως συμβαίνει σήμερα με τον Τιερί Μπρετόν.
Οι γαλλογερμανικές σχέσεις
«O Eμανουέλ Μακρόν έχει αλλάξει. Το 2017 ήταν σε μεγάλο βαθμό υπέρμαχος της ενσωμάτωσης, ενώ σήμερα έχει ασπαστεί την έννοια της εθνικής κυριαρχίας, τουλάχιστον όταν πρόκειται για την υπεράσπιση αμιγώς γαλλικών συμφερόντων», υποστήριξαν στη Le Point άνθρωποι από το περιβάλλον του. Αυτό δεν σημαίνει ότι εγκαταλείπει τη μεγάλη του ιδέα, την «ευρωπαϊκή κυριαρχία», η οποία τέθηκε σε ισχύ από τους 27 στη σύνοδο κορυφής στις Βερσαλλίες, αλλά ξέρει πώς να τη μετριάσει όταν βρίσκεται αντιμέτωπος με άλλους Ευρωπαίους ηγέτες, με πρώτο και καλύτερο τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς, με τον οποίο παίζουν ένα καθαρά εθνικό παιχνίδι.
Από την αρχή της πρώτης του θητείας, ο Μακρόν δεν έχει εγκαταλείψει ποτέ την ελπίδα για την ενδυνάμωση των γαλλογερμανικών σχέσεων και παρά τις αντιξοότητες, τους ενδοιασμούς και τους δισταγμούς, δεν παραιτήθηκε ποτέ, πρώτα με την Άνγκελα Μέρκελ και τώρα με τον Όλαφ Σολτς. Πίσω στο 2017, ανακοίνωσε τη δημιουργία ενός «κοινού γερμανο-ευρωπαϊκού οργανισμού καινοτομίας, που θα δρομολογήσει ένα κοινό πρόγραμμα για την τεχνητή νοημοσύνη, το οποίο θα καταστήσει την Ευρώπη την κινητήρια δύναμη της παγκόσμιας ανάπτυξης». Ωστόσο, περίπου 7 χρόνια μετά, ο οργανισμός αυτός δεν υπάρχει.
Εκκρεμότητα η Ένωση Κεφαλαιαγορών, πίσω από τους στόχους για τη νεολαία
«Γιατί να μην θέσουμε ως στόχο την πλήρη ενοποίηση των αγορών μας έως το 2024, εφαρμόζοντας τους ίδιους κανόνες στις εταιρείες μας, από τον νόμο για τις πτωχεύσεις έως τον νόμο για την αγορά περιουσιακών στοιχείων;», είχε δηλώσει στη Γερμανία το 2017. Πρόκειται για ένα επίκαιρο ζήτημα, σε μια περίοδο κατά την οποία τα 27 κράτη-μέλη εξετάζουν τον τρόπο με τον οποίο θα φέρουν εις πέρας την Ένωση των κεφαλαιαγορών, η οποία συζητείται από το 2015 και ακόμη δεν έχει υλοποιηθεί.
Στο μέτωπο της νεολαίας, υπάρχει μεν πρόοδος, καθώς αποτέλεσε βασικό μέλημα του προέδρου Μακρόν το 2017, ωστόσο η γαλλική κυβέρνηση βρίσκεται πίσω από τους στόχους, παρατηρεί η Le Point. «Μέχρι το 2024, η μισή ηλικιακή ομάδα 20-24 ετών θα πρέπει να έχει περάσει τουλάχιστον έξι μήνες σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα πριν από τη συμπλήρωση των 25 ετών. Είτε ως φοιτητής είτε ως μαθητευόμενος», είχε πει το 2017 ο Μακρόν. Ο προϋπολογισμός του προγράμματος Erasmus+ έχει διπλασιαστεί από 14,7 δισ. ευρώ (για την περίοδο 2014-2020) σε 26,2 δισ. ευρώ (για την περίοδο 2021-2027), αλλά ακόμη και έτσι, αυτό απέχει πολύ από τη χρηματοδότηση που απαιτείται για την εκπλήρωση των φιλοδοξιών του Γάλλου προέδρου. Αν εξετάσουμε μόνο τη Γαλλία, η ηλικιακή ομάδα 20-24 ετών αντιπροσωπεύει περισσότερα από 3,9 εκατομμύρια άτομα.
Ο αριθμός των φοιτητών του Erasmus το 2023 είναι μικρότερος από 200.000 ετησίως. Η Γαλλία είναι πλέον η χώρα στην Ευρώπη της οποίας οι νέοι επωφελούνται περισσότερο από αυτό το πρόγραμμα… Πηγή ικανοποίησης μεν για τον πρόεδρο Μακρόν, αλλά πολύ μακριά από τον διακηρυγμένο στόχο.
Η ραγδαία άνοδος του εθνικισμού
Η νέα ομιλία του Μακρόν στη Σορβόννη πραγματοποιείται λιγότερο από δύο μήνες πριν από τις ευρωεκλογές του Ιουνίου. Την ίδια στιγμή, ο εθνικισμός ανεβαίνει σε μια σειρά από χώρες, με τον Jordan Bardella να συγκεντρώνει πάνω από 30% στη Γαλλία, ενώ κοντά στο 30% βρίσκεται και το ακροδεξιό κόμμα Vlaams Belang στο Βέλγιο.
Μεταξύ του 2017 και του 2024, η πανδημία, αλλά και ο πόλεμος στην Ουκρανία, έχουν ταλανίσει την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία καλείται να αντεπεξέλθει σε ένα περιβάλλον μεγάλης λαϊκής δυσαρέσκειας. Το 2017 ο Μακρόν δεν θα μπορούσε να προβλέψει το εύρος του ευρωπαϊκού σχεδίου ανάκαμψης που υιοθετήθηκε μετά την πανδημία. Ούτε θα μπορούσε να φανταστεί ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν θα ξεκινούσε πόλεμο στην Ουκρανία το 2022.
Αυτό, βέβαια, δεν τον εμπόδισε, στην ιστορική του ομιλία το 2017, να απευθύνει μια έκκληση που θα μπορούσε να γράψει λέξη προς λέξη και στη Σορβόννη: «Το λέω αυτό σε όλους τους Ευρωπαίους ηγέτες, το λέω αυτό σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, το λέω αυτό σε όλους τους λαούς της Ευρώπης: κοιτάξτε τους καιρούς μας, κοιτάξτε τους κατάματα και θα δείτε ότι δεν έχετε την επιλογή, δεν έχετε την ευχέρεια της γενιάς που προηγήθηκε και η οποία μπόρεσε να κατακτήσει ό,τι αποκτήθηκε. Δεν έχετε τη δύναμη αυτής της γενιάς.
Έχετε μόνο μια απλή επιλογή, και αυτή είναι να αφήσετε λιγότερο χώρο σε κάθε εκλογική αναμέτρηση για τους εθνικιστές, για εκείνους που μισούν την Ευρώπη και, σε πέντε χρόνια, σε δέκα χρόνια, σε δεκαπέντε χρόνια, θα είναι εκεί (αν δεν λάβουμε δράση). Έχετε την επιλογή να αναλάβετε τις ευθύνες σας, παντού, και να θελήσετε αυτήν την Ευρώπη αναλαμβάνοντας όλους τους κινδύνους, ο καθένας στη χώρα του».
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
