THEPOWERGAME
Συνηθίζουμε να μετράμε την τουριστική επιτυχία μιας χρονιάς με το πόσοι ξένοι τουρίστες ήρθαν στην Ελλάδα και πόσα έσοδα δημιούργησαν για τη χώρα. Και είναι λογικό, αφού το 82,7% των εισπράξεων προέρχονται από τον εισερχόμενο τουρισμό. Ωστόσο και οι Έλληνες έχουν επιστρέψει δυναμικά στα ταξίδια και η συμβολή τους δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητη.
Στην τελευταία μελέτη του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ) με θέμα «Η συμβολή του τουρισμού στην ελληνική οικονομία το 2023», φαίνεται ότι ο εγχώριος τουρισμός, δηλαδή τα ταξίδια των Ελλήνων εντός της χώρας, έχουν αυξηθεί σημαντικά.
Συγκεκριμένα, οι δαπάνες των Ελλήνων σε ό,τι αφορά τα ταξίδια εντός Ελλάδος εκτιμάται ότι ανήλθαν πέρυσι σε σχεδόν 2,5 δισ. ευρώ, ποσό αυξημένο κατά 9,6% έναντι του 2022 (2,25 δισ. ευρώ) και κατά 54,3% έναντι του 2019 (1,6 δισ. ευρώ).
Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι η καλύτερη χρονιά για τον εγχώριο τουρισμό ήταν το 2008, όταν η αντίστοιχη δαπάνη ήταν 3,8 δισ. ευρώ. Δηλαδή, κατά την περίοδο 2008-2022, η δαπάνη του εγχώριου τουρισμού μειώθηκε κατά -41,9%.
Η εξέλιξη του εγχώριου τουρισμού
Σύμφωνα με την «Έρευνα Διακοπών» της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για το 2022, η εγχώρια τουριστική δαπάνη για ταξίδια με τουλάχιστον μία διανυκτέρευση ανήλθε σε 2,25 δισ. ευρώ, η υψηλότερη από το 2011, όταν για το 2019 ήταν 1,6 δισ. ευρώ. Να σημειωθεί ότι το 2008, η αντίστοιχη δαπάνη ήταν 3,87 δισ. ευρώ. Δηλαδή, κατά την περίοδο 2008-2022, η δαπάνη του εγχώριου τουρισμού μειώθηκε κατά 41,9%.
Για τα ταξίδια με τουλάχιστον 1 διανυκτέρευση την περίοδο 2019-2022, προκύπτει ότι ο αριθμός των ταξιδιών αυξήθηκε κατά 17,4% (από 4,9 εκατ. ταξίδια το 2019 σε 5,8 εκατ. ταξίδια το 2022. Οι διανυκτερεύσεις αυξήθηκαν κατά 9,6% (από 53,7 εκατ. το 2019 σε 58,8 εκατ. το 2022).
Επίσης, οι Έλληνες ξοδεύουν όλο και περισσότερα στα ταξίδια τους εντός της χώρας. Η Μέση κατά Κεφαλή Δαπάνη αυξήθηκε κατά 19,8% (από 324 ευρώ το 2019, σε 388 ευρώ το 2022, λόγω της αύξησης της Μέσης Δαπάνης ανά Διανυκτέρευση κατά 28,3% (από 30 ευρώ το 2019 σε 38 ευρώ το 2022). Η Μέση Διάρκεια Παραμονής εμφάνισε μείωση κατά 6,6% (από 10,9 διανυκτερεύσεις το 2019 σε 10,1 διανυκτερεύσεις το 2022).
Σε ό,τι αφορά στο 2023, το ΙΝΣΕΤΕ έλαβε υπόψη την ποσοστιαία μεταβολή της αεροπορικής κίνησης εσωτερικού του 2023 σε σύγκριση με το 2022, και την απομείωσε στο ήμισυ, και έτσι εκτίμησε ότι η ταξιδιωτική δαπάνη του εγχώριου τουρισμού σημείωσε αύξηση κατά 9,6% αγγίζοντας τα 2,5 δισ. ευρώ.
Η συνολική συνεισφορά του τουρισμού στην ελληνική οικονομία
Η μελέτη του ΙΝΣΕΤΕ αναφέρει ότι η άμεση συνεισφορά του τουρισμού στην ελληνική οικονομία ανήλθε το 2023 στα 28,5 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 13% του ΑΕΠ της χώρας και είναι το υψηλότερο, ιστορικά, για τον τομέα μέχρι σήμερα. Το 2022 τα αντίστοιχα μεγέθη ήταν 23,9 δισ. ευρώ και 11,6% του ΑΕΠ και το 2019 23,1 δισ. ευρώ και 12,6% του ΑΕΠ. Αν συνυπολογιστεί και η έμμεση συνεισφορά του τομέα μέσω πολλαπλασιαστών, το αντίστοιχο ποσοστό ανεβαίνει περίπου στο 30%.
Η άμεση συμβολή
Όσον αφορά στην άμεση συμβολή του τομέα για την προηγούμενη χρονιά, αυτή ανήλθε σε 28,5 δισ. ευρώ και επιμερίζεται στα μεγέθη από τη δαπάνη του εισερχόμενου τουρισμού (20,7 δισ. ευρώ περιλαμβανομένης και της δαπάνης των επιβατών κρουαζιέρας), τις αερομεταφορές (2,5 δισ. ευρώ), τις θαλάσσιες μεταφορές (144 εκατ. ευρώ), τη δαπάνη των εταιρειών κρουαζιέρας (235 εκατ.), τον εγχώριο τουρισμό (2,5 δισ. ευρώ) και την εγχώρια προστιθέμενη αξία από επενδύσεις (2,5 δισ. ευρώ). Σύμφωνα με την πρώτη εκτίμηση της ΕΛΣΤΑΤ, το ΑΕΠ της χώρας, σε τρέχουσες τιμές, το 2023 διαμορφώθηκε στα 220,3 δισ. ευρώ αυξημένο κατά 6,6% σε σύγκριση με το 2022.
Περαιτέρω, ο τομέας συνέβαλε άμεσα στην αιχμή, στο γ’ τρίμηνο του 2023, στο 16,4% της απασχόλησης και συνολικά (άμεσα και έμμεσα) σε ποσοστό περίπου 40%, συντείνοντας στη μείωση της ανεργίας.
Μέση δαπάνη και διάρκεια παραμονής
Πάντως τόσο η Μέση Κατά Κεφαλήν Δαπάνη (ΜΚΔ) όσο και η Μέση Διάρκεια Παραμονής (ΜΔΠ) σημείωσαν μείωση πέρυσι, την ώρα που οι τουρίστες ξοδεύουν περισσότερο ανά ημέρα. Αυτό αποτελεί ένδειξη είτε ότι η αύξηση του κόστους των διακοπών ανά ημέρα οδηγεί σε περιορισμό της διάρκειας των διακοπών με αποτέλεσμα να περιοριστεί αντίστοιχα και το συνολικό κόστος είτε ότι οι διακοπές σύντομης διάρκειας (city break) κερδίζουν μερίδιο αγοράς έναντι των διακοπών παραθερισμού που έχουν μεγαλύτερη δαπάνη λόγω μεγαλύτερης διάρκειας.
Συγκεκριμένα, το 2023, η ΜΚΔ ήταν στα 605,8 ευρώ (-2,3% έναντι του 2022), η ΜΔΠ μειώθηκε από τις 7,8 στις 7 διανυκτερεύσεις ενώ η Μέση Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση αυξήθηκε από 76,1 ευρώ το 2019 σε 87 ευρώ το 2023.