THEPOWERGAME
Ένας κοινός στόχος που μοιράζονται φαρμακοβιομηχανίες και ασθενείς σε όλο τον κόσμο είναι πώς θα αποκτήσουν γρήγορη πρόσβαση σε νέα φάρμακα για ασθένειες οι οποίες ταλαιπωρούν εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, όπως είναι τα αυτοάνοσα και τα αυτοφλεγμονώδη νοσήματα. Στην αναζήτηση αυτού του… ιερού δισκοπότηρου της φαρμακευτικής καινοτομίας υπάρχει μια απάντηση, η οποία μάλιστα έχει ελληνικό DNA, και ακούει στο όνομα DeepCure.
Η startup βιοτεχνολογίας DeepCure, που μετρά έξι χρόνια ζωής, με συνιδρυτή τον Κερκυραίο Θρασύβουλο Καρύδη, έδρα τη Βοστώνη και γραφεία σε ΗΠΑ, Ελλάδα και Ισραήλ, κάνει ακριβώς αυτό: φέρνει την επανάσταση στον τρόπο ανακάλυψης νέων φαρμάκων, βάζοντας τεχνητή νοημοσύνη και ρομποτική στην όλη διαδικασία.
Πρακτικά, η startup με το ελληνικό αίμα καλύπτει ένα κομβικό κενό στην ανακάλυψη νέων φαρμάκων: με τους αλγόριθμους που φτιάχνει λύνει τα χέρια των φαρμακευτικών, για να βγάζουν πιο γρήγορα και με πιο οικονομικό τρόπο νέα φάρμακα στην αγορά.
Παρά το νεαρό της ηλικίας της, η DeepCure, που απασχολεί σήμερα 45 εργαζομένους σε πέντε χώρες και έχει καταφέρει να «σηκώσει» συνολικά χρηματοδότηση 72 εκατ. δολάρια από την ίδρυσή της, επιχειρεί σε ένα άκρως καινοτόμο αντικείμενο: δημιουργεί νέα φάρμακα για ταχύτερες θεραπείες με χρήση ΑΙ και ρομποτικού αυτοματισμού.
Όπως είπε προ ημερών ο συνιδρυτής και chief technology officer της DeepCure από το βήμα του OpenCoffee, πλέον η εταιρεία βρίσκεται πιο κοντά από ποτέ σε αυτόν της τον στόχο, αφού λειτουργεί στο Τελ Αβίβ το πλέον σύγχρονο ρομποτικό εργαστήριο στον κόσμο στη σύνθεση χημικών μορίων -πρακτικά δηλαδή στη ανάπτυξη νέων φαρμάκων, πλήρως σχεδιασμένων και δοκιμασμένων από AI.
State of the art ρομποτικό εργαστήριο
Με το ρομποτικό εργαστήριο η DeepCure κάνει πράξη τον αρχικό της στόχο: να εισάγει έναν καινοτόμο τρόπο αντιμετώπισης ασθενειών με την ανακάλυψη φαρμάκων μικρών μορίων, τα οποία θεωρούνται έως τώρα δυσεύρετα. Προ διμήνου, μάλιστα, η εταιρεία πέτυχε ένα σημαντικό milestone, αποδεικνύοντας με δοκιμές σε ποντίκια ότι ένα δικό της μόριο θεραπεύει τη ρευματοειδή αρθρίτιδα και την ψωρίαση πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικά από φάρμακα όπως η κορτιζόνη.
Το πλήρως αυτοματοποιημένο ρομποτικό εργαστήριο, στο οποίο η DeepCure επένδυσε 15 εκατ. δολάρια, από τα 40 εκατ. δολάρια που άντλησε προ διετίας, παράγει 3.000 χημικές αντιδράσεις τον μήνα, το ισοδύναμο αποτέλεσμα δηλαδή που θα έκαναν 600 χημικοί. Λειτουργεί στην πρωτεύουσα του Ισραήλ, το Τελ Αβίβ, η οποία αποτελεί την πατρίδα του έτερου συνιδρυτή της DeepCure, Kfir Schreiber, και αποτελεί ό,τι πιο εξελιγμένο υπάρχει σήμερα στον τομέα.
«Το 50% των θανάτων παγκοσμίως οφείλονται κυρίως σε αυτοφλεγμονώδη και αυτοάνοσα νοσήματα. Το θετικό είναι, επειδή ακριβώς είναι τόσοι πολλοί οι ασθενείς και τόσα πολλά τα νοσήματα, υπάρχουν και πολλά φάρμακα. Το 100% αυτών των φαρμάκων, ωστόσο, είναι πρωτεΐνες, που “κολλάνε” σε άλλες πρωτεΐνες, αλλά δεν μπορούν να μπουν μέσα στο κύτταρο. Αυτό έχει διάφορα προβλήματα. Για παράδειγμα, το ίδιο το κύτταρο επιτίθεται στις πρωτεΐνες, άρα η νόσος επανέρχεται», εξήγησε o Θρασύβουλος Καρύδης, co-founder της DeepCure από το βήμα του OpenCoffee, αναφερόμενος στο κενό που ήρθε να καλύψει η DeepCure.
«Στόχος μας ήταν να μπορέσουμε να περάσουμε ένα μικρό χημικό μόριο μέσα στο κύτταρο, ώστε να σταματήσουμε την ίδια τη διαδικασία της επίθεσης του ανοσοποιητικού. Αυτά τα χημικά μόρια φτιάχνει η DeepCure», σημειώνει ο κ. Καρύδης.
Πίνοντας μπίρες
Πρακτικά, η εταιρεία, επωφελούμενη από τις δυνατότητες που προσφέρει η Τεχνητή Νοημοσύνη και με την αξιοποίηση υποδομών Cloud Computing, έχει δημιουργήσει μια πρωτοποριακή πλατφόρμα αναζήτησης για την εξεύρεση μορίων με τις κατάλληλες φαρμακολογικές ιδιότητες.
Hλεκτρολόγος μηχανικός και μηχανικός υπολογιστών από το Πανεπιστήμιο Πατρών, ο Θρασύβουλος Καρύδης, γιος του πρώην δημάρχου Αχιλλείων της Κέρκυρας, Τ. Καρύδη, βρέθηκε το 2014 στο φημισμένο ΜΙΤ, για να κάνει το master του, το οποίο τελικά -μέσα από μια σειρά συνθηκών- το έκανε στη Βιολογία, έχοντας ήδη μεγάλη εμπειρία στην κβαντική μηχανική και αποκτώντας background στο machine learning.
Το ΜΙΤ ήταν το σημείο όπου ο δρόμος του διασταυρώθηκε με τον Ισραηλινό Κφιρ Σράιμπερ και οδήγησε στην εταιρεία DeepCure (από το Deep Science και τη λέξη Cure που σημαίνει θεραπεία). «Το 2018 ένας συμφοιτητής μου από το Ισραήλ, ο Kfir Schreiber, ασχολούνταν με το πώς να φτιάξει χημικά μόρια, που κολλάνε πάνω σε πρωτεΐνες, πρακτικά δηλαδή πώς να φτιάχνει φάρμακα. Ενώ πίναμε μπίρες στο Τελ Αβίβ, μου πρότεινε να φτιάξουν μαζί μια εταιρεία. Είχα κάνει ήδη 4 startups πριν από την DeepCure. Η πιο επιτυχημένη κατάφερε να σηκώσει μόλις 10.000 ευρώ. Και είπα γιατί όχι;», διηγείται ο Thras -όπως τον αποκαλούν οι Αμερικανοί- για το ξεκίνημα της startup, το οποίο έγινε με έτερο συνιδρυτή τον καθηγητή Joseph Jacobson.
Μέχρι τη δημιουργία της DeepCure οι επιστήμονες έπρεπε να απομονώνουν και δοκιμάζουν ένα-ένα τα μόρια και τις ιδιότητές τους. Με τον δρόμο που άνοιξε η startup, τη διαδικασία αυτήν αναλαμβάνουν ηλεκτρονικοί υπολογιστές με ΑΙ, μειώνοντας δραστικά τον χρόνο που χρειάζεται για να εφευρεθεί, εξελιχθεί και παραχθεί ένα φάρμακο, από χρόνια σε μόλις μερικές μέρες.
Τα σχέδια για το μέλλον
«Δεν έχουμε κάποια τακτική exit. Η λογική μας είναι ας βγάλουμε το πρώτο φάρμακο και μετά ας το ξανακάνουμε», τονίζει ο κ. Καρύδης, εξηγώντας ότι στόχος της εταιρείας είναι να φτιάχνει τα νέα φάρμακα, να τα τεστάρει μέχρι το δεύτερο στάδιο των κλινικών δοκιμών και μετά να συνεργάζεται με φαρμακευτικές εταιρείες.
Αν και το exit δεν είναι το ζητούμενο για την εταιρεία, η DeepCure έχει καταφέρει μέχρι σήμερα να τραβά πάνω της τα βλέμματα των επενδυτών. Η τελευταία μεγάλη επένδυση που πέτυχε η startup (Series A), ύψους 40 εκατ. δολαρίων, φέρει την υπογραφή του Morningside Venture, του Αμερικανού δισεκατομμυριούχου Gerald Chan, ο οποίος είναι γνωστός για τις επενδύσεις του στον κλάδο της βιοτεχνολογίας.