THEPOWERGAME
Το κορυφαίο 1% του παγκόσμιου πληθυσμού, έφτασε τον πλούτο του στο ποσό ρεκόρ των 44,6 τρισ. δολαρίων στο τέλος του δ’ τριμήνου του 2023, καθώς το «ράλι» των μετοχών στο τέλος του έτους αύξησε τα χαρτοφυλάκιά τους, σύμφωνα με νέα στοιχεία της Fed. Ώθηση έλαβαν και από τα ακίνητα, αλλά οι επιχειρήσεις αποδείχθηκαν «βαρίδι».
Η συνολική καθαρή περιουσία του κορυφαίου 1%, που ορίζεται από τη Fed ως εκείνοι που έχουν περιουσία άνω των 11 εκατ. δολαρίων, αυξήθηκε κατά 2 τρισ. δολάρια το τέταρτο τρίμηνο. Όλα τα κέρδη προήλθαν από τις μετοχές που κατέχουν. Η αξία των εταιρικών μετοχών και των μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων που κατείχε το κορυφαίο 1% «εκτινάχθηκε» στα 19,7 τρισ. δολάρια από 17,65 τρισ. δολάρια το προηγούμενο τρίμηνο. Ενώ η αξία των ακινήτων τους αυξήθηκε ελαφρώς, η αξία των ιδιωτικών τους επιχειρήσεων μειώθηκε, ακυρώνοντας ουσιαστικά όλα τα άλλα κέρδη εκτός των μετοχών.
Το τριμηνιαίο κέρδος σηματοδότησε την τελευταία προσθήκη σε μια «άνθηση» πλούτου χωρίς προηγούμενο, που ξεκίνησε το 2020 με την άνοδο της αγοράς της πανδημίας. Από το 2020, ο πλούτος του κορυφαίου 1% έχει αυξηθεί κατά σχεδόν 15 τρισ. δολάρια ή 49%. Οι Αμερικανοί της μεσαίας τάξης είδαν επίσης μια αυξανόμενη «παλίρροια» πλούτου, με το μεσαίο 50% έως 90% των Αμερικανών να βλέπουν την περιουσία τους να αυξάνεται κατά 50%.
Οι οικονομολόγοι λένε ότι η άνοδος του χρηματιστηρίου δίνει πρόσθετη ώθηση στις καταναλωτικές δαπάνες μέσω αυτού που είναι γνωστό ως «επίδραση του πλούτου». Όταν οι καταναλωτές και οι επενδυτές βλέπουν τις μετοχές τους να εκτοξεύονται, αισθάνονται μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση για να ξοδεύουν και να αναλαμβάνουν περισσότερα ρίσκα.
«Η επίδραση του πλούτου από την άνοδο των τιμών των μετοχών είναι ένας ”ισχυρός άνεμος” στην καταναλωτική εμπιστοσύνη, τις δαπάνες και την ευρύτερη οικονομική ανάπτυξη», δήλωσε ο Mark Zandi, επικεφαλής οικονομολόγος της Moody’s Analytics. «Βέβαια, αυτό αναδεικνύει μια ευπάθεια της οικονομίας εάν η χρηματιστηριακή αγορά παραπαίει. Αυτό δεν είναι το πιο πιθανό σενάριο, αλλά είναι ένα σενάριο δεδομένου ότι οι μετοχές εμφανίζονται (υπερ)αποτιμημένες».
Το κορυφαίο 1% κατέχει το ήμισυ όλων των μετοχών
Ωστόσο, η τελευταία έκθεση υπογραμμίζει επίσης πόσο βαρύς παραμένει ο όγκος της ιδιοκτησίας μετοχών στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με την έκθεση της Fed, το κορυφαίο 10% των Αμερικανών κατέχει το 87% των ατομικών μετοχών και αμοιβαίων κεφαλαίων. Το κορυφαίο 1% κατέχει το ήμισυ όλων των μετοχών που κατέχονται ατομικά.
Οι οικονομολόγοι λένε ότι η άνοδος της χρηματιστηριακής αγοράς αποφέρει υπερμεγέθη οφέλη στους πλούσιους, ενισχύοντας κυρίως το υψηλό επίπεδο των αγορών καταναλωτών και δαπανών. Ο πλούτος της μεσαίας τάξης και των Αμερικανών με χαμηλότερο εισόδημα εξαρτάται περισσότερο από τους μισθούς και τις αξίες των κατοικιών παρά από τις μετοχές.
«Τα νοικοκυριά που ανήκουν στο ανώτερο ένα τρίτο της κατανομής του εισοδήματος και τα οποία κατέχουν το μεγαλύτερο μέρος των μετοχών αντιπροσωπεύουν περίπου τα δύο τρίτα των καταναλωτικών δαπανών», δήλωσε ο Zandi.
Η Liz Ann Sonders, επικεφαλής στρατηγικής επενδύσεων στην Charles Schwab, δήλωσε ότι οι μετοχές αντιπροσωπεύουν ένα αυξανόμενο μερίδιο των περιουσιακών στοιχείων του ανώτερου 1%. Οι μετοχές αντιπροσώπευαν το 37,8% του συνολικού μεριδίου των περιουσιακών στοιχείων των νοικοκυριών για το κορυφαίο 1% στο τέλος του 2023, από ένα πρόσφατο χαμηλό 36,5%.
Ωστόσο, επειδή οι πλούσιοι δεν χρειάζεται να ξοδέψουν τόσο πολλά από τα κέρδη τους -ένα φαινόμενο γνωστό ως οριακή ροπή προς κατανάλωση- ο Sonders δήλωσε ότι ο πρόσθετος πλούτος σε μετοχές για το 1% μπορεί να μην έχει ουσιαστικό αντίκτυπο στην καταναλωτική οικονομία. Σημείωσε ότι η καταναλωτική εμπιστοσύνη μεταξύ των ατόμων που κερδίζουν πάνω από 125.000 δολάρια ετησίως βρίσκεται σε “κοσμική πτώση” από το 2017, σύμφωνα με το Conference Board.
«Ενώ η άνοδος των τιμών των μετοχών μπορεί να συνδέεται με ισχυρότερη εμπιστοσύνη, δεν υποδηλώνει απαραίτητα ισχυρότερες δαπάνες στο υψηλότερο επίπεδο», είπε. Με τον S&P 500 να έχει ήδη αυξηθεί κατά 10% φέτος, είναι πιθανό ο πλούτος της ανώτερης τάξης να έχει ήδη ξεπεράσει το ρεκόρ στο τέλος του 2023. Ενώ η ανισότητα μειώθηκε ελαφρώς το 2021 και το 2022, καθώς οι μισθοί αυξήθηκαν και οι τιμές των κατοικιών εκτινάχθηκαν, το χάσμα πλούτου έχει έκτοτε συρθεί ξανά στα προ της πανδημίας επίπεδα. Το κορυφαίο 1% αντιπροσώπευε το 30% του πλούτου των ΗΠΑ στο τέλος του τέταρτου τριμήνου, ενώ το κορυφαίο 10% αντιπροσώπευε το 67% του συνολικού πλούτου.