THEPOWERGAME
Ο ένας διοικεί ένα αστυνομικό κράτος. Ο άλλος είναι στη φυλακή και ετοιμοθάνατος. Ωστόσο, ο Vladimir Putin φοβάται τον κρατούμενο.
Ο Alexei Navalny μπορεί να είναι σωματικά αδύναμος: μετά από περισσότερο από ένα μήνα σε απεργία πείνας, μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο φυλακής στις 19 Απριλίου, ίσως για αναγκαστική σίτιση.
Ωστόσο, παραμένει ο αποτελεσματικότερος ηγέτης αντιπολίτευσης στη Ρωσία.
Τα χιουμοριστικά, γεμάτα ειλικρίνεια βίντεο του έχουν απήχηση στους ψηφοφόρους.
Ένα από αυτά, μια ξενάγηση σε ένα απίστευτης χλιδής παλάτι που ο κ. Putin αρνείται ότι αποτελεί ιδιοκτησία του, έχει περισσότερες από 116 εκατομμύρια θεάσεις.
Ο κ. Navalny έχει δημιουργήσει ένα ολόκληρο κίνημα γελοιοποιώντας τα ψέματα του Κρεμλίνου και αποτελεί πρόκληση για το κόμμα του κ. Putin στις εκλογές.
Γι’ αυτό πέρυσι δηλητηριάστηκε και στη συνέχεια φυλακίστηκε με ψευδείς κατηγορίες. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η οργάνωσή του χαρακτηρίστηκε «εξτρεμιστική» και διώκεται ανελέητα.
Μπορεί επίσης να εξηγήσει γιατί ο κ. Putin, έχοντας πρόθεση να στρέψει αλλού τα βλέμματα και να υποδαυλίσει τα πατριωτικά αισθήματα των Ρώσων υποστηρικτών του, απειλεί και πάλι τους γείτονες.
Τις τελευταίες εβδομάδες έχει συγκεντρώσει περισσότερα από 100.000 στρατεύματα στα σύνορα με την Ουκρανία, μια χώρα που έχει ήδη μερικώς διαμελιστεί μετά την προσάρτηση της Κριμαίας και την υποστήριξη των φιλο-Ρώσων αποσχιστών ανταρτών στο Ντομπάς, στην ανατολική Ουκρανία.
Εν τω μεταξύ, το ναυτικό του απείλησε να αποκλείσει το στενό του Κερτς, αποκόπτοντας τμήματα της Ουκρανίας από τη Μαύρη Θάλασσα.
Στις 22 Απριλίου, ωστόσο, ο υπουργός Άμυνας του ανακοίνωσε ότι οι ρωσικές δυνάμεις θα αποσυρθούν ξανά από τα ουκρανικά σύνορα, έχοντας ολοκληρώσει τις «ασκήσεις» τους.
Όταν ο Economist όδευε προς εκτύπωση, δεν είχε ακόμα αποσαφηνιστεί πόσα στρατεύματα θα αποσύρονταν. Σε παρόμοιες περιστάσεις στο παρελθόν, η Ρωσία είχε αφήσει σημαντικές δυνάμεις.
Ούτε ήταν ξεκάθαρο σε ποιο βαθμό ο κ. Putin απλώς προσπαθούσε να στήσει μια κολοσσιαία επίδειξη δύναμης.
Ο στόχος του μπορεί να είναι να εκφοβίσει τους ηγέτες της Ουκρανίας ώστε να προβούν σε παραχωρήσεις, όπως αναγνώριση της αυτονομίας του Ντομπάς. Ή μπορεί να προετοιμάζεται για μελλοντική επίθεση.
Η ομιλία του για την Κατάσταση του Έθνους στις 21 Απριλίου περιελάμβανε ασαφείς μόνο ενδείξεις.
Ο κ. Putin υποσχέθηκε οικονομική στήριξη για τις μάζες και πόνο για τους εχθρούς του. Επανέλαβε τη θεωρία συνωμοσίας ότι η Δύση προσπαθεί να δολοφονήσει τον Alexander Lukashenko, τον Πρόεδρο της γείτονος Λευκορωσίας.
Ορκίστηκε ότι όσοι απειλούν την ασφάλεια της Ρωσίας «θα μετανιώσουν για τις πράξεις τους περισσότερο από όσο έχουν μετανιώσει για οτιδήποτε εδώ και πολύ καιρό».
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, οι μπράβοι του επιδόθηκαν στο «μάντρωμα» των αντιφρονούντων.
Ο κ. Putin είναι πιο αδύναμος απ’ όσο φαίνεται, αλλά αυτό τον κάνει επικίνδυνο.
Οι προηγούμενες περιπέτειες του στην Ουκρανία προέκυψαν όταν η ρωσική οικονομία αντιμετώπιζε προβλήματα και οι δημοσκοπήσεις που αφορούσαν τον ίδιο χρειάζονταν τόνωση.
Σήμερα, τα ποσοστά δημοφιλίας του έχουν πάρει την κατιούσα και μόλις το ένα τέταρτο των Ρώσων υποστηρίζει το κόμμα του.
Οι διαμαρτυρίες ενάντια στη σύλληψη του κ. Navalny τον Ιανουάριο ήταν οι μεγαλύτερες εδώ μια δεκαετία.
Και τα γεγονότα στη Λευκορωσία ανησυχούν τον κ. Putin: Ο κ. Lukashenko έχει αποδυναμωθεί τόσο πολύ από τις διαμαρτυρίες που πλέον βασίζεται στη ρωσική υποστήριξη για να παραμείνει στην εξουσία.
Σε περίπτωση που ο κ. Putin βρεθεί σε παρόμοια θέση δεν έχει που να στραφεί. Αντιμέτωπος με διαμαρτυρίες στο εσωτερικό της χώρας, μπορεί να στρέψει τα πυρά του στο εξωτερικό, στην Ουκρανία, τη Λευκορωσία ή αλλού.
Όλα αυτά βέβαια αποτελούν μια πρόκληση για τον Πρόεδρο Joe Biden και τους συμμάχους του.
Όταν αποφασίσει τον τρόπο που θα αποτρέψει τον κ. Putin, η Δύση πρέπει δείξει ρεαλισμό.
Κανείς δεν θέλει πόλεμο με μια πυρηνική δύναμη και οι κυρώσεις είναι συχνά αναποτελεσματικές. Σπάνια λειτουργούν αν είναι μονομερείς ή αν ο στόχος τους είναι πολύ φιλόδοξος.
Ακόμη και αυστηρότερα εμπάργκο δεν κατάφεραν να εκθρονίσουν πιο αδύναμους τυράννους στην Κούβα και τη Βενεζουέλα.
Η Ρωσία έχει δημιουργήσει μια «οικονομία πολιορκίας», εσωστρεφή και στάσιμη, αλλά δύσκολα προσπελάσιμη από τους ξένους.
Παράλληλα, η συζήτηση για εμπάργκο στις ρωσικές εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου είναι αφελής.
Ο κόσμος πρέπει κάποια μέρα να βρει εναλλακτικές λύσεις για τα ορυκτά καύσιμα, αλλά ο ξαφνικός αποκλεισμός ενός προμηθευτή τόσο μεγάλου όσο η Σαουδική Αραβία θα προκαλούσε να δημιουργήσει τριγμούς στην παγκόσμια οικονομία – τουτέστιν δεν πρόκειται να συμβεί.
Ο στόχος των κυρώσεων πρέπει να είναι μετριοπαθής: όχι αλλαγή του καθεστώτος, αλλά αύξηση του κόστους για τον κ. Putin για την επιθετικότητα του στο εξωτερικό και καταπίεση που ασκεί στο εσωτερικό.
Ο κ. Biden έχει κάνει μια καλή αρχή, επιβάλλοντας σωρεία οικονομικών κυρώσεων στη Ρωσία για πειρατεία και ανάμειξη στις εκλογές, οι οποίες μπορούν να ενισχυθούν, εάν ο κ. Putin προβεί σε περαιτέρω παραβιάσεις.
Αυστηρότεροι περιορισμοί στα δυτικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που συναλλάσσονται με εταιρείες που συνδέονται με το Κρεμλίνο θα προσέθεταν περισσότερο πόνο.
Ο κ. Biden προσπαθεί παράλληλα να πείσει τους συμμάχους του να δημιουργήσουν ένα ενιαίο μέτωπο, καθώς μέχρι στιγμής κάτι τέτοιο δεν έχει καταστεί εφικτό.
Η Γερμανία θα πρέπει να «σκοτώσει» τον Nord Stream 2, τον αγωγό φυσικού αερίου που προορίζεται να παρακάμψει και να συνθλίψει την Ουκρανία.
Η Βρετανία πρέπει να λάβει ακόμα αυστηρότερα μέτρα κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.
Τα περιουσιακά στοιχεία ατόμων που εμπλέκονται σε καταχρηστικές πρακτικές θα πρέπει να παγώνουν και η είσοδός στους στη Δύση να απαγορεύεται.
Το ΝΑΤΟ πρέπει να αναβαθμιστεί. Οφείλει να επιτύχει μια ισορροπία: να καθησυχάσει τους γείτονες της Ρωσίας χωρίς όμως να τροφοδοτήσει την παράνοια του Κρεμλίνου.
Ορισμένοι Ρώσοι φαντάζονται ότι το ΝΑΤΟ μπορεί να αναλάβει δράση για να βοηθήσει την Ουκρανία να ανακτήσει τα χαμένα της εδάφη.
Ο κ. Biden πρέπει να καταστήσει σαφές ότι κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να συμβεί.
Ωστόσο, το ΝΑΤΟ οφείλει να ενισχύσει την παρουσία του στη Μαύρη Θάλασσα και τα μέλη του θα πρέπει να συνεχίσουν να προμηθεύουν την Ουκρανία με αμυντικά όπλα.
Η Ρωσία είναι πολύ λιγότερο σημαντική απ’ ότι η Κίνα, είτε στην παγκόσμια οικονομία είτε στις συνομιλίες για το κλίμα. Εντούτοις εξακολουθεί να έχει μεγάλη σημασία.
Είναι ο μοναδικός σημαντικός παράγοντας αστάθειας στα σύνορα της Ευρώπης, και αναμφισβήτητα ο πιο ενεργός ταραχοποιός στις πλούσιες δημοκρατίες, χρηματοδοτώντας εξτρεμιστικά κόμματα, διαδίδοντας ψευδείς ειδήσεις και υποδαυλίζοντας τις διαφωνίες.
Ο τρόπος με τον οποίο η Δύση αντιμετωπίζει όλα αυτά αποτελεί επίσης προηγούμενο. Οι ηγέτες της Κίνας σίγουρα παρακολουθούν.
Εάν ο κ. Biden αφήσει τη Ρωσία να «καταπατήσει» την Ουκρανία, μπορεί να υποθέσουν ότι δικαιολογούνται να κάνουν το ίδιο με την Ταϊβάν.
Σε αντίθεση με τον προκάτοχό του, ο κ. Biden βλέπει καθαρά τον κ. Putin. Αντί να τον αγκαλιάσει, τον χαρακτήρισε δολοφόνο.
Αλλά παράλληλα διατηρεί και τους διαύλους επικοινωνίας ανοιχτούς. Έχει προτείνει σύνοδο κορυφής.
Αυτό θα ήταν λάθος εάν απλά είναι να ενισχύει το κύρος του Putin, αλλά όχι εάν είναι να αποκλιμακώσει τις στρατιωτικές εντάσεις και να δείξει αποφασιστικότητα.
Η προεργασία σε διπλωματικό επίπεδο θα είναι κρίσιμη. Ευτυχώς, ο κ. Biden προσέλαβε πολλούς ειδικούς για τη Ρωσία και τους ακούει.
Εν τέλει, δεν είναι οι ξένοι αυτοί που αποφασίζουν το μέλλον της Ρωσίας. Το μακρύ, δύσκολο έργο της εύρεσης εναλλακτικής λύσης στη κακή διακυβέρνηση του κ. Putin επαφίεται αποκλειστικά στους Ρώσους.
Εν τω μεταξύ, οι δημοκρατίες πρέπει να προσφέρουν στους Ρώσους δημοκράτες ηθική υποστήριξη, όπως έκαναν και στη Σοβιετική εποχή.
Ο κ. Biden οφείλει να ασκήσει σκληρές πιέσεις για να απελευθερωθεί αμέσως ο κ. Navalny, σώος και αβλαβής.
Ο κόσμος χρειάζεται αντιφρονούντες σαν αυτόν που να αναγκάζουν το Κρεμλίνο να λογοδοτεί.
Χωρίς τέτοιου είδους ελέγχους, η Ρωσία θα παραμείνει μια επιθετική κλεπτοκρατία και οι γείτονές της δεν θα είναι ποτέ ασφαλείς.
© 2021 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
