Οι 7 αλλαγές που φέρνει νέα οδηγία για 28 εκατ. εργαζόμενους στις ψηφιακές πλατφόρμες

Σε επαναρρύθμιση με διορθώσεις του νόμου για την προστασία των εργαζομένων στις ψηφιακές πλατφόρμες θα υποχρεωθεί η χώρα μετά την οδηγία, που ψήφισε η Κομισιόν. Σήμερα, πάνω από 28 εκατομμύρια άνθρωποι στην ΕΕ εργάζονται μέσω ψηφιακών πλατφορμών εργασίας. Έως το 2025 ο αριθμός αυτός αναμένεται να ανέλθει σε 43 εκατομμύρια.

Η συντριπτική πλειονότητα αυτών των ατόμων είναι πραγματικά αυτοαπασχολούμενοι. Ωστόσο, εκτιμάται ότι 5,5 εκατομμύρια έχουν κατηγοριοποιηθεί εσφαλμένα ως αυτοαπασχολούμενοι. Η εργασία σε πλατφόρμα είναι μια νέα μορφή οργάνωσης αμειβόμενης εργασίας μέσω ψηφιακών πλατφορμών.

Έσοδα 20 δισ.

Σύμφωνα με την οδηγία, οι αυτοαπασχολούμενοι εργαζόμενοι σε ψηφιακές πλατφόρμες όπως η Uber, ή η Deliveroo στην Ελλάδα θα μπορούσαν να επαναταξινομηθούν ως επίσημοι εργαζόμενοι και, ως εκ τούτου, να έχουν πρόσβαση σε βασικά εργασιακά δικαιώματα.

Μεταξύ 2016 και 2020 τα έσοδα των πλατφορμών σχεδόν πενταπλασιάστηκαν από περίπου 3 δισ. ευρώ σε σχεδόν 14 δισ. ευρώ. Τα έσοδα από την οικονομία των πλατφορμών στην ΕΕ το 2020 εκτιμάται ότι ανήλθαν σε 20 δισ. ευρώ. Μόνο στην ΕΕ υπάρχουν περισσότερες από 500 ψηφιακές πλατφόρμες εργασίας και περισσότεροι από 28 εκατομμύρια εργαζόμενοι σε πλατφόρμες.

Επιπλέον, η απασχόληση και το εισόδημα είναι συχνά απρόβλεπτα και καθορίζονται από αλγορίθμους που εκφεύγουν του ελέγχου των εργαζομένων. Οι συνθήκες εργασίας ποικίλλουν ανάλογα με το είδος της πλατφόρμας, τη φύση των καθηκόντων και το επίπεδο των δεξιοτήτων που απαιτούνται για την εκτέλεση των εν λόγω καθηκόντων.

Ο νόμος Χατζηδάκη

Η χώρα μας προηγήθηκε κατά πολύ σε σχέση με άλλα κράτη, θεσμοθετώντας κανόνες για τις πλατφόρμες με τον νόμο Χατζηδάκη (Ν.4808/2021), με τον οποίο επιχειρήθηκε να μπει ένα όριο στην καταχρηστική χρήση των συγκεκριμένων μορφών απασχόλησης.

Ο νόμος αυτός ορίζει ότι η τηλεργασία αφορά εξαρτημένη σχέση εργασίας σε αντίθεση με την εργασία μέσω ψηφιακών πλατφορμών, που η σχέση αφορά είτε σύμβαση εξαρτημένης εργασίας είτε σύμβαση ανεξάρτητων υπηρεσιών – έργου και τεκμαίρεται υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις για τους εργαζόμενους εξ αποστάσεως, με τηλεργασία των παρόχων υπηρεσιών, που συνδέονται με ψηφιακές πλατφόρμες, με συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας ή συμβάσεις ανεξάρτητων υπηρεσιών ή έργου.

Στην περίπτωση της τηλεργασίας ξεκαθαρίζεται ότι ο νόμος ρητά ορίζει πως αφορά εξαρτημένη σχέση εργασίας, καθώς και πως ο χαρακτηρισμός της απασχόλησης (πλήρους, μερικής, εκ περιτροπής ή άλλης μορφής) δεν αλλοιώνεται από τον συγκεκριμένο τρόπο που εκτελείται, αλλά προκύπτει από τη σύμβαση εργασίας. Η τηλεργασία μπορεί να παρέχεται κατά πλήρη, μερική ή εκ περιτροπής απασχόληση, αυτοτελώς ή σε συνδυασμό με απασχόληση στις εγκαταστάσεις του εργοδότη. Συμφωνείται δε μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου κατά την πρόσληψη ή με τροποποίηση της σύμβασης εργασίας, ενώ το ωράριο, καθώς και η αναλογία τηλεργασίας και εργασίας στις εγκαταστάσεις του εργοδότη δηλώνονται στο σύστημα «Εργάνη».

Εν συντομία, τα κριτήρια για τον χαρακτηρισμό της εργασίας ως εξαρτημένης αποτελούν η προσωπική εργασία, η διευθυντική εξουσία του εργοδότη απέναντι στον εργαζόμενο, η απασχόληση για λογαριασμό και προς όφελος άλλου προσώπου που φέρει και τον επαγγελματικό κίνδυνο και η οικονομική εξάρτηση του εργαζόμενου από τον εργοδότη.

Η οδηγία της ΕΕ

Σκοπός της οδηγίας της ΕΕ είναι να εξασφαλίσει στα άτομα που εργάζονται μέσω ψηφιακών πλατφορμών εργασίας ότι τους παρέχεται το νομικό καθεστώς απασχόλησης που αντιστοιχεί στις πραγματικές εργασιακές ρυθμίσεις τους. Παρέχει κατάλογο κριτηρίων ελέγχου με τα οποία καθορίζεται αν μια πλατφόρμα είναι «εργοδότης». Εάν η πλατφόρμα πληροί τουλάχιστον δύο από τα κριτήρια αυτά, τότε τεκμαίρεται νομικά ότι είναι εργοδότης.

Για όσους επαναχαρακτηρίζονται ως εργαζόμενοι, αυτό συνεπάγεται το δικαίωμα σε κατώτατο μισθό (όπου υπάρχει), σε συλλογικές διαπραγματεύσεις, την προστασία του χρόνου εργασίας και της υγείας, το δικαίωμα σε άδεια μετ’ αποδοχών ή τη βελτιωμένη πρόσβαση σε προστασία από εργατικά ατυχήματα, παροχές ανεργίας και ασθενείας, καθώς και ανταποδοτικές συντάξεις γήρατος. Οι πλατφόρμες θα έχουν το δικαίωμα να αμφισβητήσουν ή να «προσβάλουν» αυτόν τον χαρακτηρισμό, φέροντας οι ίδιες το βάρος της απόδειξης ότι δεν υπάρχει σχέση εργασίας. Τα σαφή κριτήρια που προτείνει η Επιτροπή θα προσδώσουν μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου στις πλατφόρμες, θα μειώσουν τα δικαστικά έξοδα και θα διευκολύνουν τον επιχειρηματικό σχεδιασμό.

Ο χαρακτηρισμός «εργαζόμενοι» σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι σε πλατφόρμες θα έχουν πρόσβαση σε:

1. Eγγυημένη περίοδο ανάπαυσης και άδειες μετ’ αποδοχών·
2. τουλάχιστον τον εθνικό ή κλαδικό κατώτατο μισθό (κατά περίπτωση)·
3. προστασία της ασφάλειας και υγείας·
4. επιδόματα ανεργίας, ασθένειας και υγειονομικής περίθαλψης·
5. γονική άδεια·
6. συνταξιοδοτικά δικαιώματα·
7. παροχές για εργατικά ατυχήματα ή επαγγελματικές ασθένειες.

Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!