THEPOWERGAME
Μετά το κύμα αποεπενδύσεων πολυεθνικών τις τελευταίες δεκαετίες, ο κλάδος του facility management αναπτύσσεται έντονα από εταιρείες ελληνικών συμφερόντων που αξιοποιούν τις επενδυτικές ευκαιρίες και ενισχύουν σταθερά τα μερίδιά τους σε μια αγορά που ξεπερνά σε αξία το 1,5 δισ. ευρώ.
Πρόκληση για τους παίκτες της αγοράς είναι η εξέλιξη της τεχνολογίας, ο μετασχηματισμός του μοντέλου λειτουργίας των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας και η ανάγκη παροχής στους καταναλωτές-πελάτες ολοκληρωμένων λύσεων για την κάλυψη των αναγκών τους, από καθαρισμό, τεχνική υποστήριξη εγκαταστάσεων και φύλαξη μέχρι υπηρεσίες συντήρησης πρασίνου, ανθρώπινου δυναμικού και ενεργειακής διαχείρισης.
Τα παραπάνω κινητοποιούν επενδύσεις στον κλάδο του facility management, ενώ η δυναμική που επιδεικνύει η αγορά δεν αποκλείεται να προσελκύσει νέο κύμα ξένων επενδυτών, μετά την τάση αποεπένδυσης των τελευταίων ετών. Ενδεικτική είναι η περίπτωση της Engie, που έγινε η σημερινή Cordia, της ISS που μετεξελίχθηκε στην Unison, της Sodexo που αποχώρησε το 2006 και οι εγκαταστάσεις της αποκτήθηκαν από την Γευσήνους κ.ο.κ.
Σημειώνεται ότι η Unison Facility Services, που εξαγόρασε το 2022 ο όμιλος Mytilineos, είναι η μεγαλύτερη εταιρεία με όρους τζίρου αλλά ο όμιλος Cordia έχει αναβαθμίζει τη θέση του στην κατάταξη έχοντας προσαρτήσει τεχνογνωσία άλλων εξειδικευμένων εταιρειών. Μέσω μιας ακόμη εξαγοράς, της εταιρείας καθαρισμού κτιρίων Imagin -στην οποία απέκτησε πλειοψηφικό πακέτο μετοχών, όπως ανακοινώθηκε χθες- ενισχύει περαιτέρω τη θέση του. Υπενθυμίζεται ότι η Cordia αποτελεί επένδυση του SMERemediumCap (SMERC), με εκτελεστικό πρόεδρο τον Νίκο Καραμούζη. Εξαγόρασε το 2021 την πολυεθνική Engie Hellas, η οποία μετονομάστηκε σε Cordia και έκτοτε μέσω εξαγορών προσθέτει δυνατότητες αποκτώντας ηγετική θέση στην αγορά. Ενδεικτική είναι η εξαγορά της ESA Security Solutions στον τομέα υπηρεσιών ασφαλείας, μια συν-επένδυση με τη LATSCO, το family office της Μαριάννας Λάτση αλλά και η εξαγορά της SKYMAR Services, στον τομέα καθαρισμού και τροφοδοσίας κτιρίων.
Σημειώνεται ότι το facility management (FM) αναπτύσσεται σε μια σειρά από τομείς. Υπάρχουν εταιρείες που κάνουν συμβάσεις total fm, με πολλές υπηρεσίες μαζί και άλλες που κάνουν μεμονωμένες συμβάσεις για μία ή περισσότερες υπηρεσίες όπως π.χ. καθαρισμός, τεχνική συντήρηση κ.α.. Εξάλλου στην αγορά δραστηριοποιούνται και εταιρείες όπως η ΓΕΚ Services, η Dimand, η Redex, η La Bolaget, η Sarp, η GLP κ.α. Καθεμιά προσφέρει το σύνολο ή μέρος της γκάμας των υπηρεσιών που εντάσσονται στην ομπρέλα του facility management, με in-house υπηρεσίες και outsourcing.
Όπως σημειώνουν παράγοντες της αγοράς, κάθε επιχείρηση αφιερώνει ένα σημαντικό μέρος του προσωπικού, του χρόνου και των διαθέσιμων χρημάτων της σε υποστηρικτικές υπηρεσίες προς το βασικό αντικείμενο της, αναλαμβάνοντας ταυτόχρονα και το οικονομικό ρίσκο που αυτές έχουν. Ένα Ολοκληρωμένο Σύστημα Υπηρεσιών (Facility Management) είναι σε θέση να συνδυάζει ως μια λύση παρεχόμενων υπηρεσιών, όπως το τηλεφωνικό κέντρο, η φύλαξη, η τεχνική συντήρηση του χώρου, η εστίαση κ.α.. Υπάρχουν ποιοτικά χαρακτηριστικά που εδραιώνουν τους παίκτες στην αγορά ενώ από τους ισολογισμούς τους γίνεται εμφανές ότι τα περιθώρια ανάπτυξης είναι μεγάλα τόσο σε τζίρο όσο και σε κερδοφορία.
Επίσης, στρατηγική προτεραιότητα για τις εταιρείες του κλάδου facility management είναι η ενσωμάτωση της τεχνολογίας και της καινοτομίας στις προσφερόμενες υπηρεσίες, με περαιτέρω διείσδυση στις ενεργειακές υπηρεσίες. Καθαρισμός, τεχνική συντήρηση, φύλαξη είναι εδραιωμένες υπηρεσίες στα χαρτοφυλάκια των εταιρειών facility management, αλλά πλέον έρχονται να προστεθούν προκλήσεις όπως η ανάπτυξη ενεργειακών υπηρεσιών και η ενσωμάτωση της καινοτομίας. Η ενεργειακή διαχείριση των εγκαταστάσεων του πελάτη είναι ζητούμενο όσο η οικονομική ανάπτυξη ενθαρρύνει την ανάπτυξη των εταιρειών, τις επενδύσεις σε νέα κτίρια, ανακαινίσεις κ.ο.κ.. Οι εγκαταστάσεις με τη σειρά τους απαιτούν συντήρηση και μια υπεύθυνη εταιρεία facility management μπορεί να δώσει τη δυνατότητα στην επιχείρηση να μειώσει το κόστος λειτουργίας της αναλαμβάνοντας όλες τις υποστηρικτικές υπηρεσίες και εφαρμόζοντας οικονομίες κλίμακος.