THEPOWERGAME
Με την αμερικανική Boeing να έχει επικεντρώσει στην επίλυση των προβλημάτων που οδήγησαν σε σωρεία ατυχημάτων και την έβαλαν στο μικροσκόπιο των Αμερικανών ελεγκτών, η Airbus, μόνιμη ανταγωνίστρια στο «ολιγοπώλιο των δύο» στους αιθέρες, κερδίζει έδαφος. Συγκεκριμένα, λαμβάνει νέες παραγγελίες από δυσαρεστημένους πελάτες της Boeing, αυξάνει το μερίδιό της στην αγορά και κερδίζει χρόνο για να αναπτύξει τα επόμενα μοντέλα της.
Το 2019, η σειρά Airbus 320, του πλέον ευπώλητου μοντέλου της που είχε εγκαινιαστεί το 1987, από τον -τότε- Πρίγκιπα Κάρολο και την Νταϊάνα στη Γαλλία, ξεπέρασε σε πωλήσεις το ανταγωνιστικό, επίσης υπερεπιτυχημένο, Boeing 737. Το τελευταίο διάστημα, καθώς η Boeing επιχειρεί να ανασυγκροτήσει την παραγωγή της, ξεπερνώντας τα προβλήματα με τα 737 Max, η Airbus, όπως το θέτει ο Άλεξ Κρουζ, πρώην CEO της British Airways, μιλώντας στο Bloomberg, «έχει τώρα το προβάδισμα να εκτοξευθεί σε μία διαφορετική λίγκα, καθώς θα έρθει η στιγμή που η Boeing θα την προλάβει.
Συγκεκριμένα, το 2023, η ευρωπαϊκή αεροπορική βιομηχανία είχε πλεόνασμα 14 δισ. ευρώ (ή 15,5 δισ. δολαρίων) σε σχέση με χρέος 38,2 δισ. δολαρίων της Boeing. Οι ερευνητικές δαπάνες του εμπορικού τμήματος της Airbus πέρυσι ήταν κατά 44% μεγαλύτερες από εκείνες της Boeing. Η Boeing «πάγωσε» τα μερίσματα, επιδιώκοντας να αποκαταστήσει τις ελεύθερες ταμειακές ροές της στα 10 δισ. ετησίως ως το 2025 ή το 2026. Ο διευθύνων σύμβουλος της Airbus Γκιγιόμ Φορί, έχει ήδη αναφέρει πως η εταιρεία είναι σε δοκιμές για το αεροσκάφος-αντικαταστάτη του Α320, που θα μπορούσε να διατεθεί στο β’ μισό της δεκαετίας 2030-40.
Ήδη η Airbus κέρδισε έδαφος. Ο Ντέιβιντ Σκάιρς, διευθύνων σύμβουλος της βρετανικής προμηθεύτριας αεροσκαφών Senior Plc αναφέρει πως το 2023, το 61% των πωλήσεών του προέρχονταν από την Airbus, ποσοστό που -το 2015- έφτανε μόλις στο 30%. Σύμφωνα με την αναλύτρια του Jefferies, Σέιλα Καχιάογλου, η Airbus διασφάλισε μερίδιο 60% της αγοράς τζετ μονού κλίτους με τη σειρά Α320, χάρη και στην παραλλαγή A321, που επωφελήθηκε από καθυστερήσεις στην πιστοποίησης του Max 10 της Boeing. Παρ’ όλα αυτά, οι παραγγελίες για νέα αεροσκάφη είναι ήδη κλεισμένες ως το 2028-2029.
Τα τελευταία χρόνια, οι καλές πωλήσεις του Α320 βοήθησαν την Airbus να απορροφήσει το πλήγμα που δέχθηκε από το αποτυχημένο μοντέλο της A380. Και η Boeing βασίστηκε στις πωλήσεις του επιτυχημένου 737, για να αναπτύξει άλλα τμήματα του χαρτοφυλακίου τους. Σύμφωνα όμως με τους αναλυτές, έκανε το λάθος να ανταγωνιστεί την Airbus με το αναβαθμισμένο 737 Max, αντί να φέρει στην αγορά ένα νέο μοντέλο στην κατηγορία μονού κλίτους.
Δυστυχήματα, ελαττωματικά μέρη και μία αυτοκτονία
Ακολούθησαν δύο θανατηφόρα δυστυχήματα, το πρώτο ενός 737 Max στην Ινδονησία τον Οκτώβριο του 2018, το δεύτερο στην Αιθιοπία τον Μάρτιο του 2019, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους συνολικά 346 άνθρωποι. Στη συνέχεια ήρθε η πανδημία και τελευταία μία σειρά ατυχημάτων με ελαττωματικά μέρη. Τον περασμένο Ιανουάριο, αποκολλήθηκε τμήμα της πόρτας του επιβατικού Boeing 737 Max της Alaska Airlines στην αρχή της πτήσης, οδηγώντας σε έρευνα του αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης. Ακολούθησαν οι αποκαλύψεις του βασικού πληροφοριοδότη των αμερικανικών υπηρεσιών ασφάλειας (FAA), Τζον Μπαρνέτ, πρώην διευθυντή ποιότητας στην Boeing, σύμφωνα με τον οποίο το 2019, οι εργαζόμενοι στην εταιρεία είχαν τοποθετήσει σκόπιμα εξαρτήματα κατώτερης ποιότητας σε αεροσκάφη, ενώ τα συστήματα οξυγόνου αντιμετώπιζαν προβλήματα σε ποσοστό 25%.
Στις 9 Μαρτίου, ο θάνατος του Μπάρνετ, ο οποίος βρέθηκε νεκρός με ένα τραύμα από όπλο το οποίο έμοιαζε να είχε προκληθεί από τον ίδιο, δημιούργησε ακόμη μεγαλύτερο προβληματισμό.
Μόνο την περασμένη εβδομάδα, σημειώθηκαν άλλα πέντε περιστατικά. Τη Δευτέρα, ένα Boeing 777 πραγματοποίησε έκτακτη προσγείωση στο Λος Άντζελες καθώς έχασε ένα ελαστικό κατά την απογείωσή του, που έπεσε προκαλώντας ζημιές σε αυτοκίνητα. Λίγο αργότερα, ένα Boeing 777-300 που απογειώθηκε από το Σίδνεϊ, αναγκάστηκε να προσγειωθεί επειδή έχανε καύσιμα. Ένα Boeing 737, λίγο μετά την απογείωση από το Φορτ Μέγιερς της Φλόριντα, είδε έναν από τους κινητήρες του αεροπλάνου να παίρνει φωτιά. Και την περασμένη Παρασκευή, ένα Boeing 737 Max της United Airlines γλίστρησε εκτός του διαδρόμου προσγείωσης στο αεροδρόμιο Τζορτζ Μπους του Χιούστον. Και λίγο αργότερα, ένα Boeing 777-300 επίσης της United Airlines, προσγειώθηκε στο Λος Άντζελες μετά από ένα πρόβλημα με το υδραυλικό σύστημα του αεροπλάνου.
Η United Airlines Holdings άλλωστε και ειδικά ο Σκοτ Κίρμπι, o διευθύνων σύμβουλός της, έχουν επικρίνει ανοιχτά την Boeing. Άλλωστε, λόγω των καθυστερήσεων στις πιστοποιήσεις των Max 10, δεν θα παραλάβει φέτος κανένα από τα 80 αεροσκάφη που ανέμενε, καθώς η Boeing αντιμετωπίζει προβλήματα στο εργοστάσιό της και αυξημένους ελέγχους από την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Αεροπορίας και άλλες υπηρεσίες των ΗΠΑ. Η United ζήτησε από την Boeing να «παγώσει» την παραγγελία της σε αεροσκάφη 737 Max 10 και φέρεται να βρίσκεται σε συνομιλίες με την Airbus για να παραλάβει κάποιες σειρές A321 που δεν θα παραληφθούν από τις JetBlue Airways και Spirit Airlines.