THEPOWERGAME
Αν και οι Ευρωπαίοι έχουν απορροφήσει το μέγιστο των τεράστιων ανατιμήσεων που προκλήθηκαν μετά την παγκόσμια ενεργειακή κρίση προ διετίας, η άνοδος του κόστους διαβίωσης και ειδικότερα των τροφίμων είναι αισθητή και στις ΗΠΑ. Επιβεβαιώνεται από τις αυξημένες δαπάνες των νοικοκυριών στα παντοπωλεία και την αναπροσαρμογή των μενού στα εστιατόρια σε πιο οικονομικές επιλογές. Είναι μια παρόμοια πτυχή της καθημερινότητας των Αμερικανών με αυτήν των Ευρωπαίων. Εξηγεί δε τη δυσαρέσκεια της κοινής γνώμης, η οποία δίνει τροφή σε ακροδεξιές πολιτικές πεποιθήσεις και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού.
Μολονότι η αμερικανική οικονομία έχει επιδείξει αντοχές σε αντίθεση με την αναιμική ανάπτυξη της Ευρώπης και η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ έχει καταφέρει να δαμάσει τον πληθωρισμό, το κόστος των τροφίμων απορροφά τα εισοδήματα των Αμερικανών όσο και τη δεκαετία του ’90. Το 1991, οι Αμερικανοί καταναλωτές δαπανούσαν το 11,4% του διαθέσιμου εισοδήματος τους στα τρόφιμα, αφομοιώνοντας ακόμη ανατιμήσεις που είχαν ξεκινήσει από τον τετραπλασιασμό των τιμών του πετρελαίου τη δεκαετία του ’70. Πάνω από μια 30ετία μετά, οι δαπάνες στα τρόφιμα αποσπούν ανάλογο ποσοστό του διαθέσιμου εισοδήματος, φθάνοντας το 11,3% το 2022, σύμφωνα με ιστορικά στοιχεία του υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ.
Οικονομικοί αναλυτές επισημαίνουν πως σπάνια αντιστρέφεται η άνοδος των τιμών στα τρόφιμα που καταλήγουν στη λιανική αγορά. Οι ανατιμήσεις δεν αντιστρέφονται όπως συμβαίνει με την υποχώρηση των τιμών που σημειώνεται στα αγροτικά και τα βιομηχανικά εμπορεύματα. Ο Λευκός Οίκος προβληματίζεται από έρευνες που καταδεικνύουν πως το κόστος των αυγών, του γάλακτος και άλλων βασικών τροφίμων αναρριχήθηκε 11% το 2022 και ακόμη 5%, πέρσι.
Ναι μεν σήμερα η άνοδος των τιμών είναι βραδύτερη, αλλά εξακολουθεί να υφίσταται. Τον Φεβρουάριο, οι τιμές στα παντοπωλεία ενισχύθηκαν κατά 1,2% από τον Ιανουάριο, ενώ στα εστιατόρια και σε άλλα σημεία εστίασης αναρριχήθηκαν 5,1%. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του εστιατορίου «Chef Zorba» στο Ντένβερ, όπου το μενού αναπροσαρμόζεται με την αντικατάσταση της παραδοσιακής φασολάδας με ντολμάδες που θεωρείται ένα πιο οικονομικό πιάτο, αναφέρει σε σχετικό άρθρο η Wall Street Journal.
Αντιμέτωποι με τον πληθωρισμό στα τρόφιμα μαζί με την αύξηση των ημερομίσθιων στις ΗΠΑ και τη στροφή των καταναλωτών στα take away, οι ιδιοκτήτες των μικρών εστιατορίων αντιμετωπίζουν μεγάλες προκλήσεις. Ως αποτέλεσμα, οι τιμές στα μενού αυξήθηκαν κατά 30% τον περασμένο Ιανουάριο σε σχέση με τον ίδιο μήνα το 2019, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία.
Εν όψει των προεδρικών εκλογών που είναι δρομολογημένες για τον επόμενο Νοέμβριο, ο Αμερικανός πρόεδρος και υποψήφιος των Δημοκρατικών, Τζο Μπάιντεν, άσκησε κριτική στις μεγάλες αλυσίδες των σούπερ μάρκετ τον περασμένο μήνα καθώς η αύξηση του κόστους των τροφίμων επιφέρει επιπτώσεις και στη δημοτικότητα του ιδίου. Εντούτοις, τα περιθώρια βελτίωσης της κατάστασης είναι περιορισμένα στο βραχυπρόθεσμο μέλλον, με αποτέλεσμα η ακρίβεια στα τρόφιμα να επηρεάσει την κρίση των Αμερικανικών όταν επισκεφθούν τις κάλπες.