THEPOWERGAME
H ιστορία είναι πλέον γνωστή. Ένα μέταλλο που προηγουμένως διαπραγματευόταν μόνο στο πολύ περιθώριο των αγορών εμπορευμάτων γίνεται ζωτικής σημασίας για την ενεργειακή μετάβαση. Η περιορισμένη προσφορά και η γεωπολιτική αντιπαράθεση συναντούν τις προβλέψεις για συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση. Οι τιμές εκτοξεύονται, καθώς οι επενδυτές προβλέπουν κρίση. Η μόνη εξέλιξη της ιστορίας είναι ότι αυτήν τη φορά το μέταλλο δεν χρησιμοποιείται στα ηλεκτρικά οχήματα ή τους ηλιακούς συλλέκτες, αλλά στην τεχνολογία των πυρηνικών αντιδραστήρων, που μετράει δεκαετίες. Οι τιμές του ουρανίου εκτοξεύονται στα ύψη.
Η αποθήκευση οξειδίου του ουρανίου -το οποίο, μετά την επεξεργασία και τον εμπλουτισμό του, αποτελεί το κύριο καύσιμο για πυρηνικές βόμβες και αντιδραστήρες- μπορεί να μοιάζει με στρατηγική που ταιριάζει περισσότερο σε σούπερ κακοποιούς, παρά σε επενδυτές. Όμως οι κερδοσκόποι έχουν πλέον διάφορους τρόπους για να τραβήξουν την προσοχή. Οι αγαπημένοι της χρηματιστηριακής αγοράς περιλαμβάνουν τη Yellow Cake, μια εταιρεία που αγοράζει και αποθηκεύει το υλικό, η τιμή της μετοχής της οποίας έχει αυξηθεί κατά 160% τα τελευταία πέντε χρόνια, και το Sprott Physical Uranium Trust, ένα fund που κάνει το ίδιο και, από την έναρξή του το 2021, απολαμβάνει αποδόσεις 119%. Στη δράση έχουν μπει και τα hedge funds, τα οποία φέρονται να αποθηκεύουν το μέταλλο και να αγοράζουν δικαιώματα προαίρεσης επί του ουρανίου από τις τράπεζες.
Σύμφωνα με την εταιρεία συμβούλων UXC, οι τιμές στην αγορά spot έχουν υπερτριπλασιαστεί από τα 30 δολάρια ανά λίβρα τον Ιανουάριο του 2021 σε πάνω από 100 δολάρια, σε μια πρόσφατη κορύφωση, την υψηλότερη των τελευταίων 16 ετών. Η αρχική άνοδος προκλήθηκε από τις εικασίες ότι οι δυτικές κυβερνήσεις θα επέβαλαν κυρώσεις στη ρωσική εταιρεία Rosatοm. Ένα πραξικόπημα στον Νίγηρα τον Ιούλιο προκάλεσε μία ακόμα άνοδο. Στη συνέχεια, τον Σεπτέμβριο η Kazatomprom, ο μεγαλύτερος προμηθευτής στον κόσμο, προειδοποίησε ότι η έλλειψη θειικού οξέος θα μείωνε την παραγωγή.
Ταυτόχρονα, οι δυτικές χώρες προσπαθούν να δημιουργήσουν τις δικές τους αλυσίδες εφοδιασμού, δεδομένου ότι η Rosatom διαθέτει σήμερα πάνω από τη μισή παγκόσμια ικανότητα εμπλουτισμού. Τον Δεκέμβριο η Αμερική, η Βρετανία, η Γαλλία και η Ιαπωνία δεσμεύτηκαν από κοινού να επενδύσουν 4,2 δισ. δολάρια στην κατασκευή εγκαταστάσεων για τον διαχωρισμό των ισοτόπων ουρανίου-235, του μοναδικού φυσικού υλικού που μπορεί να υποστεί σχάση, από το πιο κοινό ουράνιο-238.
Ο κόσμος χρειάζεται αξιόπιστη ηλεκτρική ενέργεια με χαμηλές εκπομπές άνθρακα και η πυρηνική ενέργεια είναι μία από τις λίγες διαθέσιμες επιλογές. Οι κυβερνήσεις έχουν ανακοινώσει σχέδια για την επέκταση της παραγωγικής ικανότητας: Πέρυσι η Ιαπωνία επανεκκίνησε τρία εργοστάσια που είχαν τεθεί σε αχρηστία. Η Αμερική συνέδεσε πρόσφατα τον πρώτο της νέο αντιδραστήρα εδώ και οκτώ χρόνια. Όλα αυτά είναι πταίσματα σε σύγκριση με την Κίνα, η οποία κατά την επόμενη δεκαετία σχεδιάζει να κατασκευάσει άλλους 150 αντιδραστήρες. Δεν είναι περίεργο που οι επενδυτές εισρέουν.
Ωστόσο, υπάρχουν λόγοι για επιφυλακτικότητα, οι οποίοι ξεκινούν από τη στενότητα της προσφοράς. Αν και το πραξικόπημα του Νίγηρα ήταν δραματικό, η χώρα είναι η έβδομη μεγαλύτερη προμηθεύτρια ουρανίου και δεν είναι σαφές ότι θα υπάρξει μόνιμη μείωση της παραγωγής. Επιπλέον, πολλές κυβερνήσεις διαθέτουν αποθέματα, τα οποία συχνά απέκτησαν για αμυντικούς σκοπούς και μπορούν να απελευθερωθούν για πολιτική χρήση. Οι επενδυτές μπορούν μόνο να μαντέψουν πόσο οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα είναι διατεθειμένοι να αφήσουν ελεύθερο. Παράλληλα, οι ενεργειακές εταιρείες έχουν τα δικά τους αποθέματα, τα οποία συχνά επαρκούν για να τις κρατήσουν για αρκετά χρόνια σε λειτουργία.
Στη συνέχεια, ας δούμε τη ζήτηση. Η ιστορία της πυρηνικής ενέργειας είναι μία από τις πιο λανθασμένες εκκινήσεις: ποτέ δεν έδωσε την πολύ φθηνή ενέργεια που υποσχέθηκε κάποτε. Κατά τη διάρκεια των πετρελαϊκών σοκ στη δεκαετία του 1970 οι τιμές του ουρανίου αυξήθηκαν περισσότερο από έξι φορές, φτάνοντας στο αποκορύφωμα των 44 δολαρίων το 1979, που ισοδυναμεί με 198 δολάρια σήμερα. Λόγω της επακόλουθης πτώσης των τιμών του πετρελαίου, οι τιμές του ουρανίου μέχρι το 1981 είχαν μειωθεί στο μισό. Αργότερα, στη δεκαετία του 2000, δημιουργήθηκε μια φούσκα. Οι τιμές εκτινάχθηκαν από 10 δολάρια το 2003 σε 136 το 2007, καθώς οι επενδυτές προέβλεπαν μια πυρηνική αναγέννηση εξαιτίας της «κορύφωσης του πετρελαίου», της στενότητας της προσφοράς και της συρρίκνωσης των ρωσικών αποθεμάτων. Τα πράγματα εκτροχιάστηκαν κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2007-09. Το ατύχημα στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας το 2011 φάνηκε να είναι το τελευταίο καρφί στο φέρετρο.
Για να υπάρξει αίσιο τέλος αυτήν τη φορά, η πυρηνική ενέργεια πρέπει επιτέλους να βρει τον σωστό δρόμο. Η ζήτηση -από τις επιχειρήσεις ενέργειας, όχι μόνο από τους κερδοσκόπους- πρέπει να αυξηθεί, πράγμα που θα απαιτήσει από κάποιον να πληρώσει το κολοσσιαίο αρχικό κόστος της πυρηνικής ενέργειας ή να καταστήσει την πηγή ενέργειας φθηνότερη. Και τα δύο είναι πιθανά: οι στόχοι μηδενικού καθαρού κέρδους μπορεί να σημαίνουν ότι οι κυβερνήσεις είναι πρόθυμες να δαπανήσουν πολλά. Αρκετές νεοσύστατες επιχειρήσεις εργάζονται πάνω σε μικρούς αρθρωτούς αντιδραστήρες, οι οποίοι, αν επιτύχουν, θα μειώσουν το κόστος κατασκευής. Η Κίνα, η οποία έχει τα πιο φιλόδοξα σχέδια για την κατασκευή δυναμικότητας, έχει μέχρι στιγμής καταφέρει να συγκρατήσει το κόστος.
Ας επιστρέψουμε τώρα στο παράδειγμα των άλλων μετάλλων. Όταν οι τιμές αυξάνονται, σχεδόν πάντα υπάρχει μεγαλύτερη προσφορά και οι πελάτες ανακαλύπτουν φθηνότερες εναλλακτικές λύσεις. Αυτό συνέβη με το κοβάλτιο, το λίθιο και το νικέλιο. Η λύση για τις υψηλές τιμές είναι οι υψηλές τιμές, λέει ένα ρητό στις αγορές εμπορευμάτων. Πόσο σίγουροι μπορούν πραγματικά να είναι οι επενδυτές ότι το ουράνιο είναι διαφορετικό;
© 2024 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
