THEPOWERGAME
Σαρωτικές αλλαγές στην αγορά των σούπερ μάρκετ σηματοδοτεί η ενεργοποίηση από την Παρασκευή 1η Μαρτίου των μέτρων της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, με ζητούμενο εάν θα συνεισφέρουν στη μείωση του «πληθωρισμού απληστίας», δεδομένου ότι βάζουν φρένο όχι μόνο σε εμπορικές πρακτικές, αλλά και σε περιθώρια κέρδους προμηθευτών συγκεκριμένων κατηγοριών προϊόντων.
Όπως είπε και κατά την εισήγησή του στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στον κυβερνητικό σχεδιασμό είναι οι αρχικές τιμές σε 1.500 προϊόντα να έχουν μειωθεί από τον Μάρτιο και μετά.
Στο επίκεντρο βρίσκονται αφενός το βρεφικό γάλα και αφετέρου οι κατηγορίες απορρυπαντικών, προϊόντων προσωπικής φροντίδας και φροντίδας σπιτιού (συνολικά 13 κατηγορίες), ενώ το πιο επιδραστικό μέτρο για τη μείωση των τιμών σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα φαίνεται να είναι η απαγόρευση των εκπτώσεων και προσφορών για 60 κατηγορίες προϊόντων, εφόσον σε αυτά έχουν γίνει ανατιμήσεις κατά το τελευταίο τρίμηνο. Αυτό είναι και το μέτρο που έχει «φρενάρει» τις ανατιμήσεις από τον Ιανουάριο, όταν νακοινώθηκε, στο πλαίσιο των εξαγγελιών του υπουργείου Ανάπτυξης, ενώ εξαιτίας του ορισμένες εταιρείες που είχαν ενημερώσει για ανατιμήσεις τις ανέστειλαν, συμπεριλαμβανομένων βιομηχανιών που αντιμετωπίζουν μεγάλες αυξήσεις στις αγορές πρώτων υλών.
Ειδικότερα, στο βρεφικό γάλα οι προμηθευτές δεσμεύονται με πλαφόν στο μεικτό περιθώριο κέρδους, με τους νέους τιμοκαταλόγους να προβλέπουν μειώσεις τιμών 10%-12% ανά μονάδα προϊόντος.
Στις άλλες κατηγορίες -απορρυπαντικά, σαμπουάν, καθαριστικά σπιτιού και προϊόντα προσωπικής υγιεινής-, που τα προϊόντα διατίθενται σε μεγάλο βαθμό υπό κάποιο καθεστώς προσφοράς, οι προμηθευτές των σούπερ μάρκετ υποχρεώνονται να μειώσουν τις αρχικές τιμές του τιμοκαταλόγου τους περιορίζοντας τις εκπτώσεις στους λιανέμπορους κατά τουλάχιστον 30%, προκειμένου να επιτευχθεί μείωση τιμών στο ράφι. Έχουν μάλιστα ενημερώσει για τις νέες τιμές μέχρι 20 Φεβρουαρίου, ως όφειλαν, τις αλυσίδες.
Στελέχη του λιανεμπορίου διαπιστώνουν ότι πολλά από τα μέτρα που ισχύουν από αύριο και αφορούν εμπορικές πρακτικές και συνεργασίες προμηθευτή-αλυσίδας απαιτούν χρόνο προσαρμογής, αλλά επιβεβαιώνουν τις εκτιμήσεις του υπουργού Ανάπτυξης, Κώστα Σκρέκα, για μείωση τιμών μεσοσταθμικά, στο σύνολο του κωδικολογίου των σούπερ μάρκετ, περί το 15%-16%.
Σημειώνεται ότι αυτές δεν είναι οι μειώσεις στις τιμές στο ράφι, αλλά στις τιμές τιμοκαταλόγου των προμηθευτών, πάνω στις οποίες έχουν σχεδιαστεί νέα προωθητικά προγράμματα. Επομένως, όπως σημειώνει μιλώντας στο powergame.gr o γενικός διευθυντής της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας (ΕΣΕ), Απόστολος Πεταλάς, από αύριο, 1η Μαρτίου, ο καταναλωτής θα είναι αυτός που θα διαπιστώσει στα σούπερ μάρκετ τις νέες τελικές τιμές, σε συνδυασμό με ό,τι προσφορά προσφέρει η κάθε προμηθεύτρια εταιρεία. «Ο καταναλωτής είναι ο βασιλιάς», αναφέρει χαρακτηριστικά. Σε γενικές γραμμές, πάντως, σε ίδια προϊόντα, πριν και μετά την 1η Μαρτίου, αναμένεται να πληρώσει την ίδια ή χαμηλότερη τιμή. Επίσης, η ΕΛΣΤΑΤ, που λαμβάνει υπόψη την τιμή τιμοκαταλόγου στις μετρήσεις της, θα καταγράψει πτώση του πληθωρισμού.
Οι προκλήσεις για τις πολυεθνικές
Οι νέες τάσεις αναμένεται να ενισχύσουν τον ανταγωνισμό, στο επίκεντρο του οποίου είναι οι κινήσεις μεγάλων πολυεθνικών, που ελέγχουν το μεγαλύτερο μερίδιο τζίρου στα ταχυκίνητα καταναλωτικά προϊόντα, τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως. Η συγκυρία δε συνδέεται με την επικαιροποίηση των στρατηγικών τους σε διεθνή κλίμακα, καθώς βρίσκονται στη δίνη του κυκλώνα για δυνητικές ευθύνες έναντι φαινομένων όπως shrinkflation και greedflation, ήτοι μείωση συσκευασιών χωρίς μείωση τιμής και πληθωρισμός απληστίας αντίστοιχα. Πρόκειται για τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Αξίζει να σημειωθεί ότι η πρακτική της μείωσης των μεγεθών με διατήρηση των τιμών στα ίδια επίπεδα ήταν και το κεντρικό θέμα σε video του Τζο Μπάιντεν την Κυριακή του Super Bowl. Ο Αμερικανός πρόεδρος έδειξε τέτοια προϊόντα στο μήνυμά του, ενώ και άλλα στελέχη του Λευκού Οίκου αναφερόμενα στον πληθωρισμό απληστίας κατονόμασαν μάρκες που έχουν προβεί σε ανατιμήσεις για να προφυλάξουν την κερδοφορία τους, όπως Coca-Cola, PepsiCo, Procter & Gamble κ.ά.
Αν και αυτές οι αναφορές έχουν πολιτικό χρώμα, εξυπηρετώντας τους σκοπούς της προεκλογικής καμπάνιας του Δημοκρατικού Κόμματος των ΗΠΑ, εντάσσονται στο ευρύτερο περιβάλλον παρενεργειών από τις πληθωριστικές πιέσεις.
Στο ίδιο πλαίσιο, στην Ελλάδα εταιρείες όπως η P&G, η Unilever, η Colgate, η Henkel, που δραστηριοποιούνται σε απορρυπαντικά, προϊόντα προσωπικής φροντίδας και φροντίδας σπιτιού, είναι υποχρεωμένες να προβούν σε ανασχεδιασμό τιμολογιακών πολιτικών, ώστε οι τιμές των τιμοκαταλόγων τους προς τους λιανέμπορους να είναι χαμηλότερες και επί αυτών των τιμών να σχεδιάσουν τις όποιες προωθητικές ενέργειες. Με βάση τους τιμοκαταλόγους που έχουν φτάσει στις αλυσίδες, παρατηρούνται μειώσεις τιμών που μπορεί να φτάνουν και το 30% σε κάποιους κωδικούς, αλλά μεσοσταθμικά δεν ξεπερνούν το 15%-16%.