THEPOWERGAME
Αλλαγή ώρας και φέτος τον Μάρτιο, όπως όλα δείχνουν, με τους πολίτες να καλούνται να γυρίσουν τα ρολόγια μια ώρα μπροστά τα ξημερώματα της τελευταίας Κυριακής του μήνα, προκειμένου αυτά να δείξουν τη θερινή ώρα, όπως συνέβη και πέρυσι. Το debate για τη θερινή ώρα και το πότε θα σταματήσουμε να γυρνάμε τους δείκτες στα ρολόγια μας συνεχίζεται, ωστόσο λόγω γεωπολιτικών και άλλων συνθηκών η οριστική κατάργηση της συγκεκριμένης πρακτικής φαίνεται να παίρνει νέα αναβολή και το 2024.
Η τελευταία αλλαγή ώρας ήταν προγραμματισμένη για τον Μάρτιο 2021, με τα κράτη – μέλη στην Ευρωπαϊκή Ένωση να καλούνται να επιλέξουν μια από τις δύο ζώνες (χειμερινή ή θερινή). Ωστόσο, η πανδημία κορονοϊού (αρχικά) και ο πόλεμος στην Ουκρανία (στη συνέχεια) πήγαν πίσω τον σχεδιασμό.
Ποια Κυριακή αλλάζει η ώρα σε θερινή
Σύμφωνα με το ημερολόγιο του 2024, η αλλαγή ώρας θα γίνει την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου. Ειδικότερα, στις 31 Μαρτίου 2024, τα ξημερώματα, τα ρολόγια πηγαίνουν μπροστά, προκειμένου να δείξουν τη θερινή ώρα και συγκεκριμένα 04:00 (από 03:00).
Εντός των επόμενων εβδομάδων αναμένεται και η σχετική ανακοίνωση από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για την αλλαγή ώρας 2024 σε θερινή και το πότε αλλάζει.
Πότε καθιερώθηκε η αλλαγή ώρας σε θερινή στην Ελλάδα και τι ισχύει στην Ευρώπη
Στην Ελλάδα η θερινή ώρα εφαρμόστηκε για πρώτη φορά, δοκιμαστικά, το 1932 και συγκεκριμένα από τις 6 Ιουλίου μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου, όπου τα ρολόγια είχαν τεθεί μία ώρα μπροστά, μια ιδέα που όμως εγκαταλείφθηκε γρήγορα. Το 1973, ωστόσο, λόγω της ενεργειακής κρίσης που έπληξε την Ευρώπη, αποφασίστηκε η υιοθέτηση του μέτρου της θερινής ώρας από μεγάλο μέρος των κρατών, συμπεριλαμβανομένης τότε και της Ελλάδας. Πιο συγκεκριμένα, η απόφαση για την αλλαγή ώρας ελήφθη το 1975 εν μέσω της πετρελαϊκής κρίσης. Εκείνη τη χρονιά αποφασίστηκε να υιοθετείται η θερινή ώρα την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου και οι δείκτες του ρολογιού να πηγαίνουν μια ώρα μπροστά. Αντίστοιχα, την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου οι πολίτες άλλαζαν τους δείκτες στα ρολόγια τους για να έρθει η χειμερινή ώρα.
Στη Γερμανία η θερινή ώρα καθιερώθηκε το 1980. Συνηγορούσαν και πρακτικοί λόγοι, καθώς είχαν καθιερώσει τη θερινή ώρα οι περισσότερες γειτονικές χώρες. Από το 1996 ισχύει μία ενιαία, πανευρωπαϊκή ρύθμιση, κατά την οποία την άνοιξη γυρίζουμε τα ρολόγια μία ώρα μπροστά (ώστε να αξιοποιούμε το φως της ημέρας για μία ώρα επιπλέον), ενώ το φθινόπωρο τα επαναφέρουμε μία ώρα πίσω.
Η απόφαση του Ευρωκοινοβουλίου για την αλλαγή ώρας και την κατάργησή της
Όπως αναφέρθηκε και νωρίτερα, η Ολομέλεια στο Ευρωκοινοβούλιο είχε αποφασίσει την κατάργηση της αλλαγής ώρας το 2021. Η ψηφοφορία είχε γίνει τον Μάρτιο του 2019. Αυτό επρόκειτο να γίνει την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου 2021, ωστόσο, λόγω των έκτακτων συνθηκών με την πανδημία κορονοϊού, το θέμα δεν προχώρησε και οι χώρες δεν επέλεξαν ποτέ αν θα κρατούσαν τη θερινή ή τη χειμερινή ώρα.
Η τελική απόφαση βρίσκεται εδώ και καιρό στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με το δεύτερο να έχει εγκρίνει την πρόταση της Κομισιόν και το πρώτο να μην έχει ακόμα οριστικοποιήσει τη θέση του. «Η αλλαγή της ώρας πρέπει να καταργηθεί» είχε δηλώσει το 2018 ο τότε επικεφαλής της Κομισιόν, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, μετά από μια σχετική διαδικτυακή έρευνα σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το 84% όσων πήραν μέρος σε αυτήν την πανευρωπαϊκή έρευνα είχε ταχθεί υπέρ στο να μπει τέλος σε αυτήν την πρακτική. Ωστόσο, τα κράτη-μέλη πάγωσαν την εφαρμογή του μέτρου για κατάργηση της αλλαγής ώρας και ζήτησαν περισσότερο χρόνο για να προσμετρήσουν τις συνέπειες.
Πώς η αλλαγή ώρας επηρεάζει την υγεία και την ψυχολογία
Σημειώνεται ότι το Ινστιτούτο Ιατρικής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Μονάχου κάνει λόγο για «τεράστια προβλήματα από μια παντοτινή θερινή ώρα, περισσότεροι διαβητικοί, καταθλιπτικοί, προβλήματα ύπνου και μάθησης, προσθήκη βάρους». Την ίδια στιγμή, σε έρευνα του γερμανικού ασφαλιστικού φορέα υγείας DAK-Gesundheit το 2019, το 29% των ερωτηθέντων παραπονέθηκε για μια σειρά από παθήσεις τη χειμερινή ώρα, όπως διαταραχή ύπνου, προβλήματα αρτηριακής πίεσης και κόπωση διάρκειας πολλών εβδομάδων.
Κυρίως οι άνθρωποι που δουλεύουν σε βάρδιες, βιώνουν στο… πετσί τους την αλλαγή ώρας. Χρονοβιολόγοι, που ερευνούν τον βιορυθμό του ανθρώπινου οργανισμού, επικροτούν την οριστική παραμονή στη χειμερινή ώρα και επισημαίνουν ότι η καλοκαιρινή είναι τεχνητή ώρα που «αφαιρεί φως το πρωί, κάτι που επηρεάζει αρνητικά την εργασιακή επίδοση και επιβαρύνει το σώμα το βράδυ με μιαν επιπλέον ώρα φωτός, όταν είναι ώρα για ύπνο».
Τι υποστηρίζουν όσοι θέλουν τη θερινή ώρα
Τον Μάρτιο του 2022 οι ΗΠΑ, επέλεξαν τη θερινή ώρα, ψηφίζοντας να καταργηθεί η χειμερινή. «Η αλλαγή της ώρας είναι μια ξεπερασμένη αντίληψη, μια πηγή άγχους και σύγχυσης. Είναι απλώς ηλίθιο, δεν υπάρχει άλλος τρόπος να το πω» είχε πει ο Μάρκο Ρούμπιο, ο συντάκτης του σχετικού νομοσχεδίου. Ένθερμος υποστηρικτής της θερινής ώρας, είχε δηλώσει ότι οι Αμερικανοί δεν πρέπει να υποστούν την απώλεια ύπνου ή την ταλαιπωρία που συνεπάγεται η αλλαγή των ρολογιών δύο φορές τον χρόνο. «Τα πιο φωτεινά απογεύματα θα κάνουν τους ανθρώπους πιο παραγωγικούς, ξεκούραστους και πιο χαρούμενους» είχε επισημάνει μεταξύ άλλων.
Ο ισχυρισμός, πάντως, ότι τα πιο σκοτεινά πρωινά και τα πιο φωτεινά βράδια θα ήταν ευεργέτημα για τη δημόσια υγεία δεν έχει μελετηθεί καλά, εν μέρει επειδή είναι σχεδόν αδύνατο να διεξαχθούν εθνικά πειράματα για το θέμα. Και μάλιστα, πολλές σχετικές μελέτες είναι περιορισμένες και μερικές φορές αντιφατικές, γι’ αυτό και το «πότε αλλάζει η ώρα σε θερινή» (ή χειμερινή) αναμένεται να απασχολήσει για αρκετό καιρό ακόμη την Ευρώπη. Ωστόσο, οι υπέρμαχοι της θερινής ώρας ζητούν την εφαρμογή της και τον χειμώνα για την εξοικονόμηση σημαντικής ποσότητας ενέργειας.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
