THEPOWERGAME
Πόσο κινδυνεύουν τα διυλιστήρια της Ρωσίας από τις επιθέσεις της Ουκρανίας με μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones); Πόσο εξαρτάται οικονομικά η Ρωσία από τα προϊόντα των διυλιστηρίων της; Έπειτα από μια διετία με σφοδρούς βομβαρδισμούς των Ρώσων σε υποδομές της Ουκρανίας, οι στρατιωτικές δυνάμεις του Κιέβου απαντούν με το ίδιο νόμισμα, εξαπολύοντας μη επανδρωμένα αεροσκάφη σε διυλιστήρια των πετρελαϊκών κολοσσών της γειτονικής χώρας.
Από τις αρχές του έτους η Novatek ανέστειλε τη λειτουργία τμήματος από τον τερματικό σταθμό στο λιμάνι Ust-Luga λόγω πυρκαγιάς σε κοντινό διυλιστήριό της, η Lukoil έκλεισε μια μονάδα από το Norsi, που είναι το 4ο μεγαλύτερο διυλιστήριο στη Ρωσία, και η Rosneft διέκοψε επίσης κάθε δραστηριότητα στο διυλιστήριο Tuapse, που βρίσκεται στη νότια Ρωσία.
Πληροφορίες θέλουν οι πυρκαγιές στο διυλιστήριο της Lukoil και στο Tuapse της Rosneft να έχουν προκληθεί από ουκρανικά drones, με εκτιμήσεις για μείωση των εξαγωγών νάφθας από τη Ρωσία κατά το ένα τρίτο.
Αν και αναλυτές της αγοράς εκτιμούν πως τα περιστατικά αυτά εντείνουν την αβεβαιότητα στις διεθνείς αγορές πετρελαίου σε μια περίοδο που είναι ήδη τεταμένο το κλίμα από τον πόλεμο Χαμάς – Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας και την ευρύτερη κρίση στη Μέση Ανατολή, ο Σεργκέι Βακουλένκο, οικονομολόγος με πολυετή θητεία σε ομίλους όπως η Royal Dutch Shell, υπογραμμίζει πως η Ρωσία αντλεί πόρους, κυρίως, από τις εξαγωγές αργού πετρελαίου.
«Τα πρόσθετα έσοδα που λαμβάνει η Ρωσία από τις εξαγωγές των προϊόντων από τα διυλιστήριά της είναι σχετικά ασήμαντα σε σχέση με αυτά που βγάζει με την πώληση αργού πετρελαίου», γράφει ο ίδιος στο ερευνητικό κέντρο Carnegie Endowment for International Peace. Πράγματι, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (ΙΕΑ), οι εξαγωγές αργού πετρελαίου από τη Ρωσία ήταν υψηλότερες πέρυσι τον Οκτώβριο, στα 5 εκατ. βαρέλια ημερησίως, έναντι των πετρελαιοειδών, που διαμορφώθηκαν στα 2,8 εκατ. βαρέλια, αντίστοιχα.
Ο Βακουλένκο προσθέτει, ωστόσο, ότι τα διυλιστήρια είναι πολύτιμα για τη Ρωσία, διότι τροφοδοτούν με καύσιμα την εγχώρια οικονομία και την πολεμική μηχανή της χώρας. «Αυτοκίνητα, φορτηγά, τρακτέρ, θεριζοαλωνιστικές μηχανές, τανκς, πλοία και αεροπλάνα χρειάζονται βενζίνη, πετρέλαιο ντίζελ και κηροζίνη. Τα πλήγματα αυτά σε πετρελαϊκές μονάδες, αν και δεν οδηγούν σε μεγάλες καταστροφές, μπορούν να εντείνουν τα ελλείμματα στη βιομηχανική βάση της Ρωσίας, που έχουν δημιουργηθεί λόγω των δυτικών κυρώσεων μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Όλα τα προηγούμενα χρόνια η Ρωσία είχε εξοπλίσει τη βιομηχανία της με δυτική τεχνολογία και σήμερα η πρόσβαση αυτή είναι δύσκολη, λόγω της κατάρρευσης των σχέσεων με τον ανεπτυγμένο κόσμο».
Όμως είναι αμφίβολο εάν και πότε μια αποδυνάμωση της βιομηχανικής βάσης στη Ρωσία θα κάμψει την επιθετικότητα του Κρεμλίνου. Στην παρούσα φάση εξαντλείται το οπλοστάσιο της Ουκρανίας, με τις ΗΠΑ και την ΕΕ να μην έχουν καταφέρει να δώσουν ακόμη το «πράσινο φως» στη χορήγηση νέας οικονομικής και στρατιωτικής βοήθειας της τάξεως των 60 δισ. δολαρίων και 50 δισ. ευρώ, αντίστοιχα, στο Κίεβο.
Καθώς η Ουκρανία αμύνεται έναντι της Μόσχας επί τρίτο διαδοχικό έτος, θα χρειαστεί νέο εξοπλισμό, την ώρα που οι Ρώσοι συνεχίζουν τους βομβαρδισμούς στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας. H αβεβαιότητα αυτή εντείνεται καθώς η προσοχή της κοινής γνώμης είναι στραμμένη στη Μέση Ανατολή, ενώ η ρωσική οικονομία δείχνει να αντέχει τις πιέσεις που δέχεται από τις δυτικές κυρώσεις. Μόλις αυτήν την εβδομάδα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο υπερδιπλασίασε τις προβλέψεις για την ανάπτυξη της Ρωσίας στο 2,6% για το 2024, τονίζοντας πως οι στρατιωτικές δαπάνες τροφοδοτούν την υπόλοιπη οικονομία.