THEPOWERGAME
Αυξημένη κατά 2,3% το 2023 και κατά 2,1% αναμένεται να είναι η οικονομική δραστηριότητα στην Ελλάδα, σύμφωνα με το Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων στην Ελλάδα και τον Κόσμο της Τράπεζας Πειραιώς, με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην τελευταία αξιολόγηση της χώρας να αναφέρει ότι οι οικονομικές προοπτικές της έχουν βελτιωθεί σημαντικά, χαρακτηρίζοντας ανθεκτικό το εγχώριο τραπεζικό σύστημα.
Σύμφωνα με το Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων στην Ελλάδα και τον Κόσμο που δημοσίευσε η Τράπεζα Πειραιώς για τον Ιανουάριο 2024, όπως αναφέρει το ΔΝΤ, την ιδιωτική κατανάλωση θα στηρίξει η αύξηση των πραγματικών μισθών, ενώ οι επενδύσεις θα συνεχίσουν να επεκτείνονται με την εφαρμογή του Εθνικού Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που υποστηρίζεται από κονδύλια της Ε.Ε. Ο πληθωρισμός προβλέπεται να φτάσει το 2% έως το τέλος του 2025. Οι κίνδυνοι είναι πιο ισορροπημένοι για την ανάπτυξη αλλά με ανοδική τάση για τον πληθωρισμό, επισημαίνει στην έκθεσή του το ΔΝΤ. Η επιτάχυνση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, σε συνδυασμό με τις ισχυρότερες από τις αναμενόμενες αντιδράσεις της αγοράς στην πρόσφατη αναβάθμιση της επενδυτικής βαθμίδας, θα μπορούσε να βελτιώσει περαιτέρω τις προοπτικές ανάπτυξης.
Το 2023 ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο στις 108,0 μονάδες έναντι 105,5 μονάδων το 2022. Το 2023, ο πληθωρισμός περιορίστηκε στο 3,5% από 9,6% το 2022, κυρίως λόγω της αποκλιμάκωσης των τιμών της ενέργειας. Πρωτογενές πλεόνασμα 3,9 δισ. ευρώ, κατέγραψε ο κρατικός προϋπολογισμός το 2023, έναντι πρωτογενούς ελλείμματος 6,65 δισ. το 2022, σύμφωνα με στοιχεία σε τροποποιημένη ταμειακή βάση. Το ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού το 2023 κατέγραψε έλλειμμα ύψους 3,8 δισ. ευρώ έναντι ελλείμματος 11,7 δισ. ευρώ το 2022.
Στις ΗΠΑ, η οικονομία κατά το δ΄ τρίμηνο του 2023 εξελίχθηκε καλύτερα των εκτιμήσεων με τον ρυθμό ανάπτυξης στο 3,3% (σε τριμ. ετησιοποιημένη βάση) και συνολικά το 2023 στο 2,5%. Ταυτόχρονα, οι συνθήκες στην αγορά εργασίας παραμένουν ιδιαίτερα καλές και ο δομικός πληθωρισμός συνεχίζει βαθμιαία να υποχωρεί. Συνεπώς, η Fed δεν πιέζεται άμεσα να προχωρήσει νωρίτερα από ό,τι θα επιθυμούσε σε χαλάρωση της πολιτικής της. Στην Ευρωζώνη, αντίθετα, οι προκλήσεις παραμένουν καθώς, βάσει της εκτίμησης της ΕΚΤ, η οικονομική δραστηριότητα κατά το δ΄ τρίμηνο παρέμεινε πιθανότατα στάσιμη και η εικόνα αυτή δεν αναμένει να αλλάξει σημαντικά κατά το πρώτο διάστημα του 2024. Θετικός παράγοντας, ωστόσο, παραμένει η επιστροφή του ποσοστού ανεργίας σε ιστορικά χαμηλό επίπεδο και η συνεχιζόμενη αποκλιμάκωση του δομικού πληθωρισμού. Στην Κίνα, ο ρυθμός ανάπτυξης κατά το δ΄ τρίμηνο διαμορφώθηκε στο 5,2%, όσο και συνολικά για το 2023. Ωστόσο, οι αμφιβολίες για τη δυνατότητα διατήρησης ενός υψηλού ρυθμού ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα παραμένουν.
Οι οικονομικές εξελίξεις στην Ελλάδα
Τον Δεκέμβριο, ο δείκτης οικονομικού κλίματος, μειώθηκε οριακά στις 106,0 μονάδες έναντι 106.4μνδ τον Νοέμβριο. Ωστόσο, κατά μέσο όρο το 2023 ο δείκτης κινήθηκε στις 108,0 μονάδες έναντι 105,5 μονάδες το 2022, επίδοση η οποία -σε ετήσια βάση- είναι η υψηλότερη των τελευταίων 16 ετών.
‘Όσον αφορά στους βραχυχρόνιους δείκτες: (α) ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής το Νοέμβριο, σε εποχικά εξομαλυμένη βάση αυξήθηκε κατά 3,0%yoy κυρίως λόγω της θετικής συμβολής του τομέα της μεταποίησης και του ηλεκτρισμού. (β) Στο λιανικό εμπόριο τον Οκτώβριο, ο δείκτης κύκλου εργασιών (εκτός καυσίμων και λιπαντικών) αυξήθηκε κατά 3,1% yoy, ενώ ο αντίστοιχος δείκτης όγκου μειώθηκε κατά 4,2% σε ετήσια εποχικά εξομαλυμένη βάση. (γ) Στις κατασκευές, ο αριθμός των οικοδομικών αδειών αυξήθηκε τον Οκτώβριο κατά 8,7%yoy με την συνολική αύξηση σε επίπεδο 10μήνου να ανέρχεται στο 9,0%. Ο εθνικός πληθωρισμός (ΔΤΚ) τον Δεκέμβριο διαμορφώθηκε στο 3,5% από 3,0% το Νοέμβριο και ο δομικός πληθωρισμός υποχώρησε στο 3,1% από 3,3% τον προηγούμενο μήνα. Το 2023, ο πληθωρισμός περιορίστηκε στο 3,5% από 9,6% το 2022, κυρίως λόγω της αποκλιμάκωσης των τιμών της ενέργειας. Σημειώνεται άλλωστε, ότι ο δομικός πληθωρισμός (εξαιρ. διατροφή, ποτά, καπνός, ενέργεια) ενισχύθηκε το 2023 στο 5,1% έναντι 3,5% το 2022 και ο δείκτης τιμών διατροφής και μη αλκοολούχων ποτών συνέχισε να κινείται με διψήφιο ρυθμό μεταβολής της τάξεως του 11,6% έναντι 11,8% το 2022. Το ποσοστό ανεργίας, τον Νοέμβριο σε εποχικά εξομαλυμένη βάση διαμορφώθηκε στο 9,4%. Την περίοδο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο στο 10,8% και η απασχόληση αυξήθηκε κατά 1,4% σε ετήσια βάση.
Ο κρατικός προϋπολογισμός, σύμφωνα με στοιχεία σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, το 2023 παρουσίασε έλλειμμα ύψους 3,8 δισ. ευρώ και διαμορφώθηκε πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,9 δισ. ευρώ έναντι ελλείματος της τάξεως των 6,65 δισ. ευρώ το 2022.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2023, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών εμφάνισε σημαντική μείωση (κατά 6,6 δισ. ευρώ). Η αποκλιμάκωση αυτή συνδέεται κυρίως με τον περιορισμό στο έλλειμμα αγαθών και υπηρεσιών κατά 9,2 δισ. ευρώ, τάση που υπερκέρασε την επιδείνωση στο έλλειμμα πρωτογενών εισοδημάτων (κατά 3,5 δισ. ευρώ). Ιδιαίτερα θετική συνεισφορά είχε η μείωση στο έλλειμμα του ισοζυγίου καυσίμων (κατά €6,1 δισ) αλλά και η αύξηση στο πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών (κατά 2,3 δισ. ευρώ), με κύριο παράγοντα την άνοδο των ταξιδιωτικών εισπράξεων κατά 2,7 δισ. ευρώ.
Οι οικονομικές εξελίξεις στην Ευρωζώνη
Στην πρόσφατη συνεδρίασή της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) διατήρησε αμετάβλητα τα βασικά επιτόκια της. Το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης (ΜRO) παρέμεινε στο 4,50%, της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης στο 4,75% και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων (DFR) στο 4,00%. Παράλληλα, επανέλαβε ότι οι επανεπενδύσεις του κεφαλαίου των τίτλων που αποκτήθηκαν μέσω του ΡΕΡΡ θα συνεχιστούν: α) έως τα τέλη του Ιουνίου για ολόκληρο το κεφάλαιο, β) κατά το β΄ εξάμηνο αφού πρώτα αφαιρεθεί ποσό 7,5 δισ. ευρώ το μήνα και απομένει υπόλοιπο ενώ, γ) θα τερματιστούν στο τέλος του έτους. Αναφορικά με το πότε θα γίνει η πρώτη μείωση των επιτοκίων, η πρόεδρός της Κριστίν Λαγκάρντ, δήλωσε στη σχετική συνέντευξη τύπου ότι, η ΕΚΤ θεωρεί ως πρόωρη την έναρξη αυτής της συζήτησης και επανέλαβε ότι η εξέλιξη των στοιχείων θα προσδιορίσει τις αποφάσεις για τα επιτόκια. Γενικότερα, εκτιμά ότι η οικονομική δραστηριότητα στην Ευρωζώνη έμεινε πιθανότατα στάσιμη κατά το δ΄ τρίμηνο του 2023, εικόνα που δεν αναμένει να διαφοροποιηθεί κατά το πρώτο διάστημα του 2024 καθώς τα τελευταία στοιχεία παραμένουν «αδύναμα». Όμως, η βελτίωση ορισμένων πρόδρομων δεικτών παρέχει ευνοϊκή ένδειξη για πιο μετά. Επισημαίνει ότι το ποσοστό ανεργίας επέστρεψε στην ιστορικά χαμηλότερη τιμή του, αλλά διαπιστώνει λιγότερες αγγελίες των επιχειρήσεων για νέες θέσεις εργασίας. Συνολικά, εκτιμά ότι από τους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν θετικά ή αρνητικά την αναπτυξιακή δυναμική υπερτερούν οι δεύτεροι. Υπενθυμίζουμε ότι βάσει των προβλέψεών της του Δεκεμβρίου αναμένει ρυθμό ανάπτυξης φέτος στο 0,8% και το 2025 στο 1,5% και πληθωρισμό 2,7% και 2,1% αντίστοιχα. Αξιοσημείωτη ενίσχυση του γενικού πληθωρισμού καταγράφηκε τον Δεκέμβριο (2,9%, Νοέμ. 23: 2,4%), κυρίως λόγω της εξέλιξης των τιμών της ενέργειας. Υπενθυμίζεται ότι στόχος της ΕΚΤ είναι να υποχωρήσει στο 2%. Αντίθετα, ο δομικός (χωρίς τα τρόφιμα/αλκοολούχα ποτά/καπνό/ ενέργεια) επιβραδύνθηκε στο 3,4% (Νοέμ. 23: 3,6%), αποτελώντας τον χαμηλότερο από τον Μάρτιο του 2022. Συνεπώς, συνολικά το 2023 ο γενικός διαμορφώθηκε στο 5,5% (2022: 8,4%) και ο δομικός στο 5,0% (2022: 3,9%). Αξιοσημείωτη βελτίωση εμφάνισε το οικονομικό κλίμα τον Δεκέμβριο παραμένοντας, ωστόσο, σχετικά χαμηλά. Ο σχετικός δείκτης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανήλθε στο 96,4 (Νοέμ. 23: 94,0), με όλους τους επιμέρους επιχειρηματικούς δείκτες να κινούνται ανοδικά. Παρόμοια κινήθηκε και ο δείκτης των προσδοκιών των καταναλωτών (-15,1, Νοέμ. 23: -16,9), τιμή χαμηλότερη του μακροχρόνιου μέσου όρου (-10,4). Τον Ιανουάριο, όμως, αναμένεται μικρή πτώση του στο -16,1 σύμφωνα με την προκαταρκτική εκτίμησή του.
Ελαφρά βελτιωμένοι ήταν τον Δεκέμβριο οι πρόδρομοι επιχειρηματικοί δείκτες ΡΜΙ παραμένοντας, ωστόσο, συγκριτικά χαμηλά. Ο δείκτης στη μεταποίηση αυξήθηκε στο 44,4 (Νοέμ. 23: 44,2), στις υπηρεσίες στο 48,8 (Νοέμ. 23: 48,7), ενώ ο σύνθετος δείκτης διατηρήθηκε στο 47,6 (Νοέμ. 23: 47,6). Για τον Ιανουάριο διαφαίνεται αξιοσημείωτη βελτίωση στη μεταποίηση (στο 46,6), ελαφρά υποχώρηση στις υπηρεσίες (στο 48,4) και ο σύνθετος να ανέλθει στο 47,9. Μικρή πτώση των λιανικών πωλήσεων και της βιομηχανικής παραγωγής σημειώθηκε τον Νοέμβριο. Σε εποχικά εξομαλυμένη βάση, οι λιανικές πωλήσεις μειώθηκαν 0,3% σε μηνιαία βάση (Οκτ. 23: 0,4%), λόγω των χαμηλότερων δαπανών για προϊόντα εκτός τροφίμων και καυσίμων. Ταυτόχρονα, η βιομηχανική παραγωγή υποχώρησε 0,3% σε μηνιαία βάση (Οκτ. 23: -0,7%), Στο ιστορικά χαμηλό 6,4% επανήλθε τον Νοέμβριο το εποχικά διορθωμένο ποσοστό ανεργίας (Οκτ. 23: 6,5%, Νοέμ. 22: 6,7%). Οι άνεργοι εκτιμώνται στα 10,97 εκατ., λιγότεροι κατά 99 χιλ. σε σχέση με ένα μήνα πριν και κατά 282 χιλ. σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2022. Τέλος, ελαφρά βελτιωμένη ήταν τον Δεκέμβριο η προσφορά χρήματος. Βάσει του ορισμού Μ3 αυξήθηκε 0,1% ετησίως (Νοέμ. 23: -0,9%), ενώ υπό το στενότερο ορισμό Μ1 υποχώρησε 8,5% (Νοέμ. 23: -9,5%). Ταυτόχρονα, μικρή βελτίωση είχαν και οι ετήσιοι ρυθμοί μεταβολής της τραπεζικής χρηματοδότησης και των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα. Αναλυτικότερα, η τραπεζική χρηματοδότησή του διαμορφώθηκε στο 0,3% συγκριτικά με τον Δεκέμβριο του 2022 (Νοέμ. 23: 0,1%), ενώ εάν συνυπολογιστούν οι τιτλοποιήσεις και οι πωλήσεις δανείων αυξήθηκε 0,5% (Νοέμ. 23: 0,4%). Στις επιχειρήσεις, ο προσαρμοσμένος ρυθμός μεταβολής διαμορφώθηκε στο 0,4% (Νοέμ. 23: 0,0%), ενώ στα νοικοκυριά στο 0,3% (Νοέμ. 23: 0,5%). Όσον αφορά τις καταθέσεις, αυτές μειώθηκαν κατά 0,9% στις επιχειρήσεις (Νοέμ. 23: -1,9%) ενώ αυξήθηκαν 0,2% στα νοικοκυριά (Νοέμ. 23: -0,3%).
Οι οικονομικές εξελίξεις στις ΗΠΑ
H Fed στη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου διατήρησε αμετάβλητη τη νομισματική πολιτική της. Συνεπώς, το βασικό επιτόκιό της παρέμεινε στο εύρος 5,25%-5,50%. Η ανώτερη τιμή του συνιστά το υψηλότερο επιτόκιο από τον Ιανουάριο του 2001. Επίσης, συνεχίζει ως έχει τη συρρίκνωση του ενεργητικού της (μέσω των μειωμένων επανεπενδύσεων του κεφαλαίου των αξιογράφων του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης). Ήδη η μείωση έχει ξεπεράσει το $1 τρισ. Για τις μελλοντικές κινήσεις της επανέλαβε ότι η εξέλιξη των στοιχείων και η συνολική επίδραση των ήδη ληφθέντων μέτρων (λαμβανομένης υπόψη και της χρονικής υστέρησης με την οποία αυτά επιδρούν) θα προσδιορίζουν τις αποφάσεις σε κάθε συνεδρίαση. Ωστόσο, το ενδεχόμενο αύξησης του βασικού επιτοκίου θα πρέπει πρακτικά να αποκλειστεί καθώς κανένα μέλος δεν το προβλέπει. Βάσει των νέων προβλέψεων, εντός του 2024 αναμένονται τρεις μειώσεις του βασικού επιτοκίου (κατά 25 μ.β. εκάστη) και ταχύτερη αποκλιμάκωση του πληθωρισμού.
Ειδικότερα για τον πληθωρισμό, ο συνολικός (βάσει του δείκτη τιμών καταναλωτή) αυξήθηκε τον Δεκέμβριο στο 3,4% (Νοέμ. 23: 3,1%), υψηλότερος του στόχου της Fed (2%). Ταυτόχρονα, ο δομικός υποχώρησε οριακά (3,9%, Νοέμ. 23: 4,0%), επίπεδο συγκριτικά υψηλό. Ένδειξη για το προσεχές διάστημα αποτελεί ο ρυθμός ανόδου του δείκτη τιμών παραγωγού που τον Δεκέμβριο επιταχύνθηκε ελαφρά (1,0%, Νοέμ. 23: 0,8%). Παράλληλα, τα στοιχεία για την αγορά εργασίας παραμένουν ιδιαίτερα θετικά, υποδηλώνοντας μεγαλύτερη ανθεκτικότητα από ό,τι αναμενόταν. Οι θέσεις εργασίας αυξήθηκαν τον Δεκέμβριο κατά 216 χιλ. (εποχικά διορθωμένες, Νοέμ. 23: 173 χιλ.) και το ποσοστό ανεργίας παρέμεινε στο συγκριτικά χαμηλό 3,7% (Νοέμ. 23: 3,7%). Ωστόσο, το ποσοστό συμμετοχής του εργατικού δυναμικού στον πληθυσμό υποχώρησε στο 62,5% (Νοέμ. 23: 62,8%) καθώς, χωρίς να αυξηθούν οι άνεργοι, σημαντικός αριθμός εργαζομένων αποφάσισε να παύσει να εργάζεται. Τέλος, ο ετήσιος ρυθμός ανόδου του ωρομισθίου επιταχύνθηκε στο 4,1% (Νοέμ. 23: 4,0%). Τον Ιανουάριο, βάσει της πορείας των νέων επιδομάτων ανεργίας, η εικόνα παραμένει θετική καθώς διαμορφώνονται στο επίπεδο των 200 χιλ. Ρυθμό ανάπτυξης 3,3% πέτυχε η οικονομία κατά το δ΄ τρίμηνο του 2023 εκπλήσσοντας θετικά (τριμηνιαίος-ετησιοποιημένος ρυθμός, γ΄ τρίμ. 23: 4,9%), στηριζόμενη κυρίως στην ιδιωτική και δευτερευόντως στη δημόσια κατανάλωση. Συνεπώς, το 2023 αυξήθηκε 2,5% (2022: 1,9%).
Σημαντικά βελτιωμένη ήταν η εικόνα τον Δεκέμβριο των δεικτών καταναλωτικής εμπιστοσύνης, κυρίως λόγω της άμβλυνσης των ανησυχιών των καταναλωτών για την πορεία του πληθωρισμού. Ειδικότερα, ο δείκτης του Conference Board ανήλθε στο 110,7 (Νοέμ. 23: 101,0), ενώ του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν στο 69,7 (Νοέμ.: 61,3), τιμή που παραμένει σχετικά χαμηλή. Τα πρώτα στοιχεία για τον Ιανουάριο καταδεικνύουν μεγάλη, περαιτέρω άνοδο του δείκτη του Πανεπιστημίου Μίσιγκαν (78,8), πρωτίστως λόγω των προσδοκιών ότι ο πληθωρισμός βρίσκεται σε πτωτική πορεία. Αντίθετα, μεικτά κινήθηκαν οι πρόδρομοι επιχειρηματικοί δείκτες ISM τον Δεκέμβριο. Ο δείκτης στη μεταποίηση βελτιώθηκε στο 47,4 (Νοέμ.: 46,7), συνεχίζοντας να υποδηλώνει σημαντική συρρίκνωση της δραστηριότητας, ενώ ο δείκτης στις υπηρεσίες υποχώρησε στο 50,6 (Νοέμ. 23: 52,7). Ταυτόχρονα, αυξημένος ήταν ο πρόδρομος δείκτης NFIΒ που εκφράζει τις προσδοκίες των μικρών επιχειρήσεων (91,9, Νοέμ. 23: 90,6). Ανοδικά συνέχισαν να κινούνται και τον Δεκέμβριο το προσωπικό εισόδημα και η προσωπική καταναλωτική δαπάνη. Βάσει των εποχικά εξομαλυμένων στοιχείων και σε τρέχουσες τιμές, το προσωπικό και το διαθέσιμο προσωπικό εισόδημα αυξήθηκαν σε μηνιαία βάση 0,3% έκαστο (Νοέμ. 23: 0,4% έκαστο). Ταυτόχρονα, αυξημένη 0,7% ήταν η προσωπική καταναλωτική δαπάνη (Νοέμ: 0,4%). Ο συνολικός πληθωρισμός, βάσει του δείκτη τιμών της προσωπικής καταναλωτικής δαπάνης (PCE) παρέμεινε τον Δεκέμβριο στο 2,6%, τιμή υπεράνω του στόχου της Fed. Ταυτόχρονα, ο δομικός επιβραδύνθηκε στο 2,9% (Νοέμ. 23: 3,2%). Ελαφρά αυξημένες ήταν τον Δεκέμβριο συγκριτικά με τον Νοέμβριο οι λιανικές πωλήσεις και η βιομηχανική παραγωγή. Βάσει των εποχικά εξομαλυμένων στοιχείων, οι λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν 0,6% (Νοέμ. 23: 0,3%), ενώ χωρίς τα οχήματα και τα καύσιμα 0,6% (Νοέμ. 23: 0,6%). Ταυτόχρονα, η βιομηχανική παραγωγή αυξήθηκε 0,1% (Νοέμ. 23: 0,0%). Τέλος, στην αγορά κατοικίας, τα στοιχεία παραμένουν ικανοποιητικά. Θετικά επιδρούν η μείωση των στεγαστικών επιτοκίων (παρότι παραμένουν ακόμη υψηλά) και η προσδοκία έναρξης της μείωσης εντός του 2024 του βασικού επιτοκίου της Fed. Αντίθετα, αρνητικά επιδρούν η αβεβαιότητα για τη μελλοντική πορεία της οικονομίας, το σχετικά χαμηλό απόθεμα των προς πώληση κατοικιών και η άνοδος των τιμών τους. Ενδεικτικά, ο δείκτης προσδοκιών της Ένωσης Κατασκευαστών Κατοικιών (NAHB) βελτιώθηκε τον Ιανουάριο στο 44 (Δεκ. 23: 37), ενώ σε ικανοποιητικό επίπεδο είναι και οι εκδόσεις νέων οικοδομικών αδειών, οι ενάρξεις ανέγερσης και οι πωλήσεις νέων κατοικιών.
Οι οικονομικές εξελίξεις στην Κίνα
Με ρυθμό 5,2% αναπτύχθηκε κατά το δ΄ τρίμηνο η κινεζική οικονομία (γ΄ τρίμ. 23: 4,9%), αλλά και συνολικά κατά το 2023 (2022: 3,0%), επιτυγχάνοντας τον κυβερνητικό στόχο του «περίπου 5%». Όμως, η εντονότερη των εκτιμήσεων επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης των λιανικών πωλήσεων το τελευταίο διάστημα δημιουργεί ανησυχία για τη δυνατότητα διατήρησης ενός σχετικά υψηλού ρυθμού αύξησης κατά το 2024. Ειδικότερα, η βιομηχανική παραγωγή αυξήθηκε τον Δεκέμβριο 6,8% σε ετήσια βάση (Νοέμ. 23: 6,6%), οι λιανικές πωλήσεις 7,4% (εκτ.: 8,0%, Νοέμ. 23: 10,1%) και οι πάγιες επενδύσεις το 2023 κατά 3,0% (11μηνο 23: 2,9%). Παράλληλα, οι εξαγωγές αυξήθηκαν τον Δεκέμβριο 2,3% σε ετήσια βάση (Νοέμ.: 0,5%), οι εισαγωγές 0,2% (Νοέμ. 23: -0,6%) και τα συναλλαγματικά διαθέσιμα διευρύνθηκαν στα $3.238 δισ. (Νοέμ. 23: $3.172 δισ.), εν μέρει λόγω της εξέλιξης της συναλλαγματικής ισοτιμίας. Μικρή βελτίωση κατέδειξαν οι πρόδρομοι επιχειρηματικοί δείκτες ΡΜΙ τον Δεκέμβριο υποδηλώνοντας επέκταση της δραστηριότητας, αν και σχετικά συγκρατημένη. Ο δείκτης στη μεταποίηση αυξήθηκε στο 50,8 (Νοέμ.: 50,7), στις υπηρεσίες στο 52,9 (Νοέμ.: 51,5) και ο σύνθετος δείκτης στο 52,6 (Νοέμ.: 51,6). Τέλος, σε λιγότερο αρνητικό έδαφος βρέθηκε τον Δεκέμβριο ο γενικός πληθωρισμός (-0,3%, Νοέμ. 23: -0,5%), αμβλύνοντας τον κίνδυνο διολίσθησης της οικονομίας σε συνθήκες αποπληθωρισμού. Χωρίς τα τρόφιμα/ενέργεια, ο πληθωρισμός παρέμεινε στο 0,6%, για τρίτο διαδοχικό μήνα.
Οι οικονομικές εξελίξεις στην Ιαπωνία
Ιδιαίτερα χαλαρή, όπως αναμενόταν, διατήρησε τη νομισματική πολιτική της η Τράπεζα της Ιαπωνίας (ΤτΙ) στη συνεδρίαση του Ιανουαρίου. Το επιτόκιο για τις καταθέσεις που δέχεται παρέμεινε στο -0,1%, όπως και ο στόχος της μηδενικής απόδοσης του δεκαετούς κρατικού ομολόγου. Ωστόσο, επανέλαβε, ότι δεν δεσμεύεται να αγοράσει κρατικά ομόλογα ακόμη και εάν η απόδοσή τους στην αγορά υπερβεί το 1% καθώς «βλέπει» αυτό το όριο ως μέγεθος αναφοράς.
Βελτιωμένοι ήταν οι πρόδρομοι επιχειρηματικοί δείκτες ΡΜΙ τον Ιανουάριο. Στη μεταποίηση αυξήθηκε οριακά στο 48,0 (Δεκ. 23: 47,9) καταδεικνύοντας συρρίκνωση της δραστηριότητας, ενώ στις υπηρεσίες ανήλθε στο 52,7 (Δεκ. 23: 51,5), υποδηλώνοντας μεγαλύτερη επέκταση. Συνεπώς, ο σύνθετος δείκτης αυξήθηκε στο 51,1 (Δεκ. 23: 50,0). Επίσης, ενθαρρυντική ένδειξη συνιστά η βελτίωση το δ΄ τρίμηνο των πρόδρομων επιχειρηματικών δεικτών Τάνκαν, ιδίως εκτός μεταποίησης.
Τέλος, νέα μικρή μείωση εμφάνισε ο πληθωρισμός τον Δεκέμβριο. Ο γενικός περιορίστηκε στο 2,6% (Νοέμ. 23: 2,8%) και στο 2,3% χωρίς τα νωπά τρόφιμα (Νοέμ. 23: 2,5%), ορισμό που η ΤτΙ προτιμά καθώς οι τιμές των νωπών τροφίμων θεωρούνται αρκετά ευμετάβλητες. Ένδειξη για τη μελλοντική πορεία του παρέχει η ετήσια μεταβολή του δείκτη τιμών παραγωγού που τον Δεκέμβριο ήταν μηδενική (0,0%, Νοέμ. 23: 0,3%).