THEPOWERGAME
Το 1776 ο Thomas Paine, ένας προδότης Άγγλος που ζούσε στις αμερικανικές αποικίες, δημοσίευσε ένα προκλητικό φυλλάδιο 47 σελίδων. Ονομάστηκε «Κοινή λογική» και έγινε μπεστ σέλερ. Υποστήριζε ότι οι αποικίες θα έπρεπε να επιδιώξουν την ανεξαρτησία από τη βρετανική κυριαρχία. Αργότερα την ίδια χρονιά το έκαναν.
Οι επικλήσεις στην κοινή λογική είναι ένα βασικό στοιχείο της πολιτικής, ειδικά όταν ένας εξεγερμένος επιθυμεί να διακριθεί από μια υποτιθέμενη απόμακρη και εκτός πραγματικότητας ελίτ. Όμως σε ένα έγγραφο που δημοσιεύθηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences, οι Mark Whiting και Duncan Watts, ένα ζευγάρι υπολογιστικών κοινωνικών επιστημόνων στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια, σημειώνουν ότι η ιδέα αυτή σπάνια έχει μελετηθεί σε βάθος.
Οι δύο ερευνητές αποφάσισαν να το διορθώσουν. Ξεκίνησαν σημειώνοντας ότι η τυπική έννοια της κοινής λογικής έχει έναν κάπως κυκλικό ορισμό: η κοινή λογική είναι ένα σύνολο ισχυρισμών με τους οποίους συμφωνούν οι λογικοί άνθρωποι και οι λογικοί άνθρωποι είναι αυτοί που διαθέτουν κοινή λογική.
Για να παρακάμψουν αυτές τις φιλοσοφικές περιπλοκές, οι ερευνητές στράφηκαν στο Mechanical Turk, έναν ιστότοπο που διαχειρίζεται η Amazon και επιτρέπει στους ανθρώπους να δημοσιεύουν μεμονωμένες εργασίες. Στρατολόγησαν 2.046 ανθρώπους και τους ζήτησαν να αξιολογήσουν 50 δηλώσεις από ένα σώμα 4.407 ισχυρισμών που θα μπορούσαν εύλογα να θεωρηθούν ως κοινώς αποδεκτοί.
Όπως θα μπορούσε να προβλέψει η κοινή λογική, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι ξεκάθαρα διατυπωμένοι ισχυρισμοί που αφορούσαν γεγονότα σχετικά με τον πραγματικό κόσμο ήταν πιο πιθανό να βαθμολογηθούν ως επιδεικνύοντες κοινή λογική («τα τρίγωνα έχουν τρεις πλευρές», για παράδειγμα, το οποίο είναι αληθές εξ ορισμού, ή «αποφύγετε τη στενή επαφή με ανθρώπους που είναι άρρωστοι»). Όσο πιο αφηρημένοι ήταν οι ισχυρισμοί τόσο λιγότερο πιθανό ήταν οι συμμετέχοντες να συμφωνήσουν ότι αποτελούσαν κοινή λογική («όλοι οι άνθρωποι έχουν δημιουργηθεί για να είναι ίσοι», «η αντίληψη είναι η μόνη πηγή γνώσης»).
Όταν χώρισαν τους ισχυρισμούς ανά θέμα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι ισχυρισμοί που αφορούσαν την τεχνολογία και την επιστήμη ήταν πιο πιθανό να χαρακτηριστούν ως κοινώς αποδεκτοί, ενώ τα θέματα ιστορίας και φιλοσοφίας ήταν τα λιγότερο πιθανά. Η ηλικία, το φύλο, το εισόδημα και η προσωπική πολιτική των ερωτώμενων είχαν μικρή επίδραση στο τι θεωρούσαν ότι λογίζεται ως κοινή λογική, αν και οι ψυχολογικές μετρήσεις της κοινωνικής αντιληπτικότητας και η ικανότητα προβληματισμού σχετικά με τις απόψεις του ατόμου είχαν επίδραση.
Αφού διερεύνησαν τις ατομικές απόψεις, οι ερευνητές εξέτασαν πώς λειτουργεί η κοινή λογική σε μεγάλες ομάδες. Εδώ διαπίστωσαν πολύ λιγότερη συμφωνία απ’ ό,τι θα περίμεναν. Μόνο το 44% περίπου των ισχυρισμών στο σώμα αξιολογήθηκε ως κοινός νους από τουλάχιστον το 75% των ερωτηθέντων. Ένας αυστηρότερος ορισμός της κοινής λογικής, σύμφωνα με τον οποίο όλοι πρέπει να συμφωνούν με έναν ισχυρισμό για να μετρήσει, μείωσε τον αριθμό αυτόν σε μόλις 6,6%. Το πού ακριβώς βρίσκεται το λογικό όριο είναι θέμα προς συζήτηση, αλλά η πραγματικά «κοινή» λογική, όπως φαίνεται, είναι άπιαστο όνειρο.
© 2023 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
