THEPOWERGAME
Ανάμεσα σε ξενοδοχεία και συνεδριακά κέντρα, σε μικρή απόσταση με τα πόδια από τη λωρίδα του Λας Βέγκας βρίσκεται ένα γιγαντιαίο emoji με ορθάνοιχτα μάτια. Μερικές φορές μετατρέπεται σε τεράστιο υπερεαλιστικό βολβό ματιού, σε μπάλα του μπάσκετ ή έναν στρόβιλο από φλόγες. Το The Sphere, ο νέος εντυπωσιακός συναυλιακός χώρος, έχει ύψος 110 μέτρα (366 πόδια) και πλάτος 516. To εξωτερικό του καλύπτει μια οθόνη led 600.000 τετραγωνικών ποδιών. Στο εσωτερικό του, που φιλοξενεί 17.500 καθίσματα, υπάρχει μια άλλη τεράστια οθόνη εξαιρετικά υψηλής ανάλυσης. Αυτό το pleasuredome προσφέρει μια εμπειρία που δεν μοιάζει με καμία άλλη, αλλά παράλληλα, θέτει και ερωτήματα σχετικά με το μέλλον της ζωντανής ψυχαγωγίας.
Η high-tech αρένα εγκαινιάστηκε τον Σεπτέμβριο από τους U2, οι οποίοι θα παραμείνουν εκεί μέχρι τον Μάρτιο. Το ιρλανδικό συγκρότημα έχει ιστορικό καινοτόμου σχεδιασμού συναυλιών και επιχειρηματικών εγχειρημάτων, συμπεριλαμβανομένης μιας μακροχρόνιας συνεργασίας με την Apple. Ίσως εξίσου σημαντικό είναι ότι οι U2 αγαπιούνται από τους μεσήλικες οπαδούς της ροκ που αποτελούν τον κύριο όγκο των θεατών συναυλιών στην Αμερική και είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν όσο-όσο για ένα εισιτήριο. (Οι τιμές ξεκινούν από 140 δολάρια και φτάνουν έως και τα 1.500).
Αποτίοντας φόρο τιμής στο άλμπουμ τους «Achtung Baby» που κυκλοφόρησε το 1991, η συναυλία των U2 είναι μια φαντασμαγορική εμπειρία. Το συγκρότημα παίζει σε μια σκηνή σχήματος πικάπ, ενώ στην θολωτή οθόνη εμφανίζονται έργα καλλιτεχνών όπως ο Es Devlin και ο John Gerrard. Κατά τη διάρκεια του «Even Better Than the Real Thing», εμφανίζονται κινούμενα σχέδια από κουλοχέρηδες και «πειραγμένες» φωτογραφίες του Elvis. Για το «Where the Streets Have No Name», το κοινό θαμπώνεται από το εκτυφλωτικό φως της ερήμου. Κατά τη διάρκεια του «With Or Without You» ο θόλος πλημμυρίζει από εικόνες απειλούμενων τοπικών ειδών, όπως η νυχτερίδα με τη μύτη σε σχήμα φύλλου. «Είναι ένα σόου που έχει να κάνει με τον χώρο που παρουσιάζεται», λέει ο Willie Williams, ο επί σειρά ετών σχεδιαστής παραγωγής των U2. «Έχει να κάνει με όλους εμάς που πάμε να βιώσουμε τον χώρο».Από μια άποψη, το The Sphere αντιπροσωπεύει μια σημαντική εξέλιξη σε μια υπάρχουσα τάση: η τέχνη γίνεται όλο και πιο καθηλωτική. Τα τελευταία χρόνια, οι εκθέσεις που μετατρέπουν τους πίνακες του Monet ή του van Gogh σε διαδραστικές, χωροταξικές εγκαταστάσεις έχουν πολλαπλασιαστεί, όπως και οι θεατρικές παραγωγές εμβύθισης. Η τεχνολογία της εικονικής πραγματικότητας κάνει θραύση.
Από μια άλλη οπτική, ο χώρος αποτελεί μέρος της εξέλιξης της σύγχρονης ροκ συναυλίας, η οποία από τη δεκαετία του 1960 συνδυάζει το φως και τον ήχο για να μεταφέρει τους θεατές σε μια άλλη διάσταση. Σε μια συναυλία που παρακολούθησε ο Economist στο The Sphere τον Οκτώβριο, υπήρξαν στιγμές που η εμπειρία ήταν υπερβατική. (Υπάρχει ένα ήσυχο δωμάτιο, γεμάτο πουφ, για όσους βρίσκονται σε υπερδιέγερση). Ωστόσο, οι θεατές εξακολουθούσαν να παίρνουν τα μάτια τους από τη μεγάλη οθόνη για να ρίξουν μια ματιά τις μικρότερες που βρίσκονταν στις τσέπες τους. Μερικές φορές το σκηνικό έμοιαζε με ακριβό βίνεοκλιπ για το αντίστοιχο τραγούδι. Είναι αυτό το μέλλον των συναυλιών; Βραχυπρόθεσμα, όχι. Το τεράστιο κόστος του The Sphere – 2,2 δισ. δολάρια – σημαίνει ότι το μοντέλο δεν μπορεί να αναπαραχθεί εύκολα. Η επιδεικτικότητά του αποτελεί επίσης εμπόδιο: Ο Sadiq Khan, ο δήμαρχος του Λονδίνου, έθεσε πρόσφατα βέτο σε ένα ανάλογο αντίγραφο στην πόλη, χαρακτηρίζοντάς τo «ογκώδες, αδικαιολόγητα κυρίαρχο στο χώρο και αταίριαστο». Η Sphere Entertainment Company, η ιδιοκτήτρια εταιρεία, ελπίζει να κατασκευάσει και άλλα αντίστοιχα, ενώ βρίσκεται σε «σοβαρές» συνομιλίες για μια αρένα στο Άμπου Ντάμπι. Ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις με την Σαουδική Αραβία και τη Νότια Κορέα έχουν παγώσει.
Ορισμένοι καλλιτέχνες και διοργανωτές φέρονται να είναι επιφυλακτικοί ως προς την ανάπτυξη παραστάσεων που δεν μπορούν να μεταφερθούν σε περιοδεία σε άλλες, συνήθεις αρένες, και ως προς το ενδεχόμενο ο χώρος να επισκιάσει τη μουσική. Προς το παρόν, τουλάχιστον, ό,τι συμβαίνει στο Βέγκας μένει στο Βέγκας.
Ωστόσο, το The Sphere σηματοδοτεί ένα αισιόδοξο στοίχημα για το μέλλον της ζωντανής μουσικής. Τα μεγαλύτερα συγκροτήματα αναγκάζονται εδώ και καιρό να βολεύονται σε αθλητικά γήπεδα με αμφίβολη ακουστική, ευρύχωρα, και ειδικά κατασκευασμένα για μεγάλες εκδηλώσεις. Φαίνεται ότι υπάρχει μεγάλη ζήτηση για πλούσιες παραγωγές από τους μεγαλύτερους δημιουργούς επιτυχιών: δείτε τα δισεκατομμύρια δολάρια σε έσοδα από τις περιοδείες «Renaissance» της Beyoncé και «Eras» της Taylor Swift.
Σύμφωνα με την εταιρεία αναλύσεων Luminate, το 2023 οι καταναλωτές θα ξοδέψουν 91% περισσότερα χρήματα για ζωντανές μουσικές εκδηλώσεις από ό,τι το προηγούμενο έτος και θα παρακολουθήσουν 32% περισσότερες συναυλίες. Η Goldman Sachs προβλέπει ότι η αγορά της ζωντανής μουσικής θα αυξηθεί κατά 5% φέτος και θα φτάσει σχεδόν τα 40 δισ. δολάρια ετησίως μέχρι το 2030.
Η ανάπτυξη αυτή δεν οφείλεται μόνο στη συσσωρευμένη ζήτηση λόγω της πανδημίας. Οι νέοι, οι οποίοι προτιμούν να ξοδεύουν τα χρήματά τους σε εμπειρίες παρά σε αντικείμενα, θεωρούν ότι οι συναυλίες αξίζουν τα λεφτά τους, ακόμα και αν είναι ακριβές. «Οι άνθρωποι εξακολουθούν να θέλουν να έχουν την εμπειρία του να βλέπουν κάτι ζωντανά», λέει ο Steve Waksman, ιστορικός συναυλιών, ανεξάρτητα από το αν, όπως στο The Sphere, «πρόκειται για μια πραγματικά διαμεσολαβημένη εμπειρία». Για κάποιους, το The Sphere μπορεί να είναι περισσότερο εντυπωσιακό παρά όμορφο, αλλά ένα πράγμα γίνεται σαφές: το μέλλον των συναυλιών είναι τόσο ρόδινο όσο και τα γυαλιά-σήμα κατατεθέν του Bono.
© 2023 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com