THEPOWERGAME
Αλλάζει τελείως η «αρχιτεκτονική» των επιδομάτων ανεργίας, με την κατάργηση τριών με «χαμηλό αντίκτυπο» και τη συγχώνευσή τους σε ένα νέο, ενώ από τον ερχόμενο Απρίλιο ξεκινά πιλοτικά η αναμόρφωση του κύριου επιδόματος από τη ΔΥΠΑ, το οποίο θα συνδεθεί με τον εργασιακό και ασφαλιστικό βίο και σε κάθε περίπτωση όσο μεγαλύτερο εργασιακό βίο είχε ο ασφαλισμένος τόσο μεγαλύτερο θα είναι και το επίδομα ανεργίας.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το βασικό σενάριο, το ύψος του επιδόματος ανεργίας θα συναρτάται από τα έτη ασφάλισης και την παραμονή στην εργασία και θα καλύπτει για το πρώτο τρίμηνο ανεργίας το 70% με 75% του μέσου όρου του μισθού της τελευταίας τριετίας και σε καμία περίπτωση δεν θα ανέρχεται στα 479 ευρώ, που αντιστοιχεί σήμερα. Σε αυτήν την περίπτωση η ποσόστωση του μισθού θα διαρκεί 3-4 μήνες. Δηλαδή αν κάποιος λαμβάνει μέσο όρο μισθό τριετίας 1.200 ευρώ, το επίδομα θα κινείται στα 900 ευρώ, τα οποία ο δικαιούχος άνεργος θα λαμβάνει έως 4 μήνες και από τους επόμενους θα μειώνεται ποσοστιαία, στο 60%-50% μέχρι το ύψος του σημερινού επιδόματος.
Το δεύτερο σενάριο αφορά τη διασύνδεσή του με το 75% του κατώτατου μισθού. Σε αυτήν την περίπτωση δεν θα μετρά ο εργασιακός βίος του ανέργου. Αν από τον Απρίλιο αυξηθεί ο κατώτατος στα 830 ευρώ από τα 780 σήμερα, τότε το επίδομα θα διαμορφωθεί στα 622,5 ευρώ με 6μηνη διάρκεια. Σε κάθε περίπτωση, θα είναι μεγαλύτερο από το σημερινό.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, για την πρώτη περίοδο της πιλοτικής εφαρμογής το επίδομα θα είναι διττό. Στην Αττική και στις περιοχές που θα επιλεγούν θα συνδεθεί με τους μισθούς, ώστε να αξιολογηθεί η απόδοσή του, και στην υπόλοιπη χώρα θα εξακολουθήσει η χορήγηση του υπάρχοντος επιδόματος.
Ωστόσο, το αυξημένο επίδομα θα συνδυαστεί με την κατάρτιση των ανέργων, προκειμένου να επανενταχθούν το συντομότερο στην αγορά εργασίας. Σήμερα το επίδομα ανεργίας χορηγείται για 5 έως 12 μήνες, ανάλογα με τις ημέρες εργασίας που έχουν πραγματοποιήσει οι δικαιούχοι. Το ποσό της επιδότησης είναι σταθερό για όλους (479 ευρώ) και συναρτάται με τον κατώτατο μισθό. Το επίδομα λαμβάνει μόνο μια μικρή μερίδα ανέργων, που φθάνει μόλις το 10% των εγγεγραμμένων ανέργων.
Συγχώνευση Επιδομάτων
Αλλαγές εξετάζονται και στο επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας (ύψους 200 ευρώ), το οποίο στην πράξη έχει καταστεί σχεδόν ανενεργό, λόγω των εισοδηματικών κριτηρίων. Το επίδομα θα ενσωματωθεί στο επίδομα ανεργίας και θα λειτουργήσει ανταποδοτικά, κυρίως σε ανέργους που εργάζονταν για πολλά χρόνια και έχουν πληρώσει πολλά χρήματα.
Επιπλέον, στις 29/12/2023 καταργήθηκαν τρία επιδόματα με «χαμηλό» αντίκτυπο στην αγορά εργασίας, τα οποία σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες θα συγχωνευθούν σε ένα. Πρόκειται για τα εξής επιδόματα:
- Το ειδικό επίδομα που δίδεται μετά τη λήξη της επιδότησης ανεργίας, εφόσον παρέμεναν εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων επί έναν μήνα μετά τη λήξη της τακτικής επιδότησης ανεργίας. Το ύψος του ήταν ίσο προς δεκατρία (13) ημερήσια επιδόματα ανεργίας, δηλαδή 249,08 ευρώ, και το λάμβαναν για ένα μήνα.
- Το επίδομα τρίμηνης παραμονής στο μητρώο ανέργων λάμβαναν ορισμένες κατηγορίες ανέργων -μέχρι και τρεις φορές- μέσα στο ημερολογιακό έτος. Το ποσό του βοηθήματος ήταν 287,4 ευρώ. Πρόκειται για ειδικές κατηγορίες ανέργων, πρώην φυλακισμένων κ.λπ.
- Το επίδομα επίσχεσης εργασίας δικαιούνταν οι ασφαλισμένοι που δεν συγκεντρώνουν προϋποθέσεις τακτικής επιδότησης, κατά την περίπτωση διακοπής των εργασιών μιας επιχείρησης και αδυναμίας για οποιονδήποτε λόγο καταγγελίας της σύμβασης εργασίας από τον εργοδότη. Σε αυτήν την περίπτωση, δικαιούχοι για όλο το 2023 ήταν τρεις εργαζόμενοι.
Τα παραπάνω επιδόματα θα συγχωνευτούν σε ένα, με μεγαλύτερο ποσό που θα το λαμβάνει μεγαλύτερο εύρος δικαιούχων.
Όλες οι αλλαγές θα περιλαμβάνονται στο πρώτο νομοσχέδιο που θα φέρει το υπουργείο Εργασίας στη Βουλή προς ψήφιση (πιθανότατα τον Φεβρουάριο), προκειμένου η εφαρμογή του νέου συστήματος να ξεκινήσει πιλοτικά πριν από το Πάσχα, σε συγκεκριμένο τμήμα των δικαιούχων.
Οι αλλαγές που έχουν κλειδώσει από την επιτροπή που εισηγήθηκε το θέμα περιλαμβάνουν τη μείωση του επιδόματος ανάλογα με την αμοιβή στο ημερήσιο επίδομα ανεργίας, το οποίο δεν θα κόβεται για τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου και τους εργαζόμενους με μερική απασχόληση. Οι αλλαγές προωθούνται στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, καθώς έχουν εξασφαλιστεί πόροι άνω των 100 εκατ. ευρώ, με στόχο την πιλοτική εφαρμογή ενός προγράμματος αναπροσαρμογής του επιδόματος ανεργίας.
Άνεργος που είχε μερική απασχόληση με μισθό κάτω από 418 ευρώ λαμβάνει επίδομα ανεργίας 359,25 ευρώ. Αν έχει σύζυγο και τρία τέκνα (4 προστατευόμενα μέλη δηλαδή), δικαιούται προσαύξηση 40% και το επίδομα θα είναι 503 ευρώ. Άνεργος με εκ περιτροπής εργασία (δύο-τρεις φορές την εβδομάδα) με μισθό κάτω από 209 ευρώ θα λαμβάνει επίδομα ανεργίας 239,50 ευρώ. Η επιδότηση στην κατηγορία των εποχικών διαρκεί 80 ημέρες.
Για ανέργους μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης το επίδομα ανεργίας διαμορφώνεται σε 239,50 ευρώ από τον τρέχοντα μήνα. Στα παραπάνω ποσά επιδομάτων προστίθενται και οι προσαυξήσεις που δικαιούνται οι άνεργοι ανάλογα με τον αριθμό των προστατευόμενων μελών της οικογενείας τους, εφόσον δεν εργάζονται. Δηλαδή άνεργος λαμβάνει 479 ευρώ. Αν έχει σύζυγο και δύο τέκνα ως προστατευόμενα μέλη (τα οποία τα δηλώνει στη φορολογική του δήλωση) δικαιούται το επίδομα με προσαύξηση 30% (από 10% για κάθε μέλος) και το τελικό ποσό που θα παίρνει είναι 622,7 ευρώ.
Στην περίπτωση που δεν επιλέξουν την επιδότηση των 80 ημερών, η διάρκεια της επιδότησης ακολουθεί αυτή των κοινών ανέργων.