Το λευκό υδρογόνο και οι γεωτρήσεις αλλάζουν το τοπίο της αγοράς

Ολοένα και περισσότερες κυβερνήσεις παγκοσμίως εντάσσουν στην εθνική τους στρατηγική το υδρογόνο, την ώρα που οι προοπτικές, οι εξελίξεις και οι τάσεις σχετικά με το πώς η ανθρωπότητα χρησιμοποιεί το εν λόγω χημικό στοιχείο καταγράφουν αλματώδεις ρυθμούς. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Economist, το πρόβλημα είναι ότι η παραγωγή υδρογόνου με οποιονδήποτε τρόπο είναι δαπανηρή και πιθανότατα θα παραμείνει έτσι για χρόνια. Το υδρογόνο είναι το πιο κοινό στοιχείο στο σύμπαν, αλλά συνήθως βρίσκεται συνδεδεμένο με οξυγόνο, ως νερό, ή με άνθρακα, ως υδρογονάνθρακες. Η απελευθέρωση του υδρογόνου μπορεί να απαιτήσει πολλή ενέργεια και πολύπλοκες διαδικασίες. Μια ετερόκλητη ομάδα επιστημόνων έρχεται να δώσει λύση, αναζητώντας υδρογόνο κάτω από το έδαφος της Γης μέσω γεωτρήσεων.

Ο «χρυσός» της «πράσινης» μετάβασης

Το λευκό υδρογόνο -που θεωρείται ο «φυσικός χρυσός» ή «γεωλογικό» υδρογόνο- παράγεται με φυσικό τρόπο ή υπάρχει στον φλοιό της Γης και θεωρείται κάτι σαν το ιερό δισκοπότηρο για το κλίμα. Το υδρογόνο παράγει μόνο νερό όταν καίγεται, καθιστώντας το πολύ ελκυστικό ως πιθανή πηγή καθαρής ενέργειας για βιομηχανίες όπως η αεροπορία, η ναυτιλία και η χαλυβουργία, που χρειάζονται τόση πολλή ενέργεια, που είναι σχεδόν αδύνατον να καλυφθεί μέσω Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, όπως η ηλιακή και η αιολική.

Το ατύχημα στο Μάλι

Μια πάμφτωχη χώρα στη Δυτική Αφρική, όπως όλα δείχνουν, έχει τεράστια κοιτάσματα λευκού υδρογόνου. Το 1987, στο χωριό Μπουρακεμπούγκου, ένας γεωργός καθισμένος δίπλα από ένα πηγάδι προσπάθησε να ανάψει ένα τσιγάρο. Σε μερικά δευτερόλεπτα η περιοχή σείστηκε από μια τεράστια έκρηξη, με τον ίδιο να παθαίνει σοβαρά εγκαύματα. Το πηγάδι καλύφθηκε μετά το ατύχημα και εγκαταλείφθηκε μέχρι το 2011, όταν το άνοιξε μια εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου. Σύμφωνα με πληροφορίες, στο πηγάδι εντοπίστηκε ένα αέριο που διαπιστώθηκε ότι ήταν κατά 98% υδρογόνο. Το υδρογόνο αυτό χρησιμοποιήθηκε για την τροφοδοσία του χωριού και περισσότερο από μια δεκαετία αργότερα εξακολουθεί να «δίνει». Το 2018 κυκλοφόρησε μια μελέτη γι’ αυτό το κοίτασμα, τραβώντας την προσοχή της επιστημονικής κοινότητας και του Τζέφρις Έλις, ο οποίος εργάζεται ως γεωχημικός πετρελαίου από τη δεκαετία του 1980. Όπως είπε, «έβλεπε την ταχεία ανάπτυξη της βιομηχανίας σχιστολιθικού αερίου στις ΗΠΑ, η οποία έφερε επανάσταση στην αγορά ενέργειας και τώρα βρισκόμαστε σε αυτό που νομίζω ότι είναι πιθανώς μια δεύτερη επανάσταση». Κοιτάσματα λευκού υδρογόνου έχουν βρεθεί σε όλο τον κόσμο, όπως στις ΗΠΑ, την Ανατολική Ευρώπη, τη Ρωσία, την Αυστραλία, το Ομάν, τη Γαλλία και φυσικά στο Μάλι.

Το υδρογόνο ως καύσιμο θα μπορούσε να τροφοδοτεί αυτοκίνητα, λεωφορεία, αεροπλάνα και πλοία. Θα μπορούσε να καίγεται σε εργοστάσια παραγωγής ενέργειας, παράγοντας ηλεκτρική ενέργεια. Και επειδή, σε αντίθεση με τα ορυκτά καύσιμα, δεν εκπέμπει αέρια του θερμοκηπίου, θα μπορούσε να συμβάλει στον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής (εφόσον λαμβάνεται με καθαρό τρόπο). Οι κυβερνήσεις χορηγούν επιδοτήσεις στις προσπάθειες για την παραγωγή καύσιμου υδρογόνου. Ο αμερικανικός νόμος για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA) προσφέρει αφειδώς υποστήριξη για την παραγωγή του με καθαρό τρόπο από ορυκτά καύσιμα, καθώς και από πυρηνική ενέργεια χωρίς άνθρακα και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (η οποία απαιτεί πολλή ενέργεια για τη διάσπαση του νερού σε υδρογόνο και οξυγόνο μέσω ηλεκτρόλυσης).

Το πιο ελπιδοφόρο από άποψη κλίματος είναι το «πράσινο», που παράγεται από τη χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας για τη διάσπαση του νερού. Ωστόσο, η παραγωγή του παραμένει σε μικρή κλίμακα και φυσικά είναι ακριβή. Γι′ αυτό, το ενδιαφέρον για το λευκό υδρογόνο, μια δυνητικά άφθονη, αναξιοποίητη πηγή ενέργειας καθαρής καύσης, έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια.

Πάντως, ο πλανήτης χορεύει σε ρυθμούς υδρογόνου. Οι οδηγίες της ΕΕ που υπογράφηκαν το 2023 θα αυξήσουν τη ζήτηση για «πράσινο» H2 στη «γηραιά ήπειρο» και θα αφήσουν ελάχιστα περιθώρια για το «μπλε» H2 (φτιαγμένο με δέσμευση και αποθήκευση ορυκτών αερίων και άνθρακα). Συγκεκριμένα, η τελευταία οδηγία της ΕΕ για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), η οποία έγινε νόμος στα τέλη Οκτωβρίου, περιλαμβάνει εντολές για να διασφαλιστεί ότι αυτοί οι τομείς χρησιμοποιούν αυξανόμενες ποσότητες «πράσινου» υδρογόνου ή παραγώγων του.

Ο AFIR

Ο Κανονισμός για την Υποδομή Εναλλακτικών Καυσίμων (AFIR), ο οποίος έγινε νόμος της ΕΕ τον Σεπτέμβριο, απαιτεί από τα 27 κράτη-μέλη να διασφαλίσουν ότι οι σταθμοί ανεφοδιασμού H2 που είναι προσβάσιμοι από το κοινό (ικανοί να εξυπηρετούν τόσο βαρέα όσο και ελαφρά οχήματα) δημιουργούνται σε κάθε «αστικό κόμβο» και κάθε 200 χιλιόμετρα κατά μήκος των βασικών διαδρομών του προγραμματισμένου Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών (TEN-T) έως το 2030. Το κεντρικό δίκτυο του ΔΕΔ-Μ συνδέει τους «αστικούς κόμβους» (όρος της ΕΕ για 424 μεγάλες πόλεις του μπλοκ με λιμάνια, αεροδρόμια και σιδηροδρομικούς τερματικούς σταθμούς) σε όλη την Ευρώπη.

Η οδηγία FuelEU

Η FuelEU (άλλη οδηγία), η οποία επίσης έγινε νόμος την ίδια στιγμή, απαιτεί απ’ όλα τα πλοία που δραστηριοποιούνται στα ύδατα της ΕΕ με ολική χωρητικότητα άνω των 5.000 τόνων να μειώσουν τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου (GHG) κατά 2% από τις αρχές του 2025. Αυτό θα αυξηθεί σε 6 % από το 2030, 14,5% από το 2035, 31% από το 2040, 62% από το 2045 και τέλος 80% από το 2050. Έως το τέλος του 2033 τα πλοία θα μπορούν να μετρούν διπλά την εξοικονόμηση εκπομπών τους όταν χρησιμοποιούν RFNBO, προκειμένου να ενθαρρύνουν τη χρήση τους.

Η οδηγία ReFuelEU Aviation

Επιπλέον, μια ξεχωριστή οδηγία που υπέγραψαν τα κράτη-μέλη τον Οκτώβριο, γνωστή ως ReFuelEU Aviation, που ορίζει ότι το 1,2% όλων των αεροπορικών καυσίμων που χρησιμοποιούνται από αεροπλάνα που αναχωρούν από τα αεροδρόμια της ΕΕ το 2030 πρέπει να είναι κατασκευασμένο από συνθετική κηροζίνη (παράγεται με συνδυασμό «πράσινου» υδρογόνου με δέσμευση CO2 στη διαδικασία Fischer-Tropsch), αυξήθηκε στο 2% από το 2032 έως το 2034 και στο 35% το 2050.

Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!