THEPOWERGAME
Η μεγάλη άνοδος του πληθωρισμού στη Γερμανία και τη Γαλλία κατά τη διάρκεια του Δεκεμβρίου μαζί με τις εντάσεις στη Μέση Ανατολή, που προκαλούν έντονες διακυμάνσεις στις τιμές του πετρελαίου, κλονίζουν προσδοκίες για την έναρξη του καθοδικού κύκλου των επιτοκίων από τον Μάρτιο. Ο ετήσιος πληθωρισμός στη Γερμανία διαμορφώθηκε τον περασμένο μήνα στο 3,7% από το 3,2% του Νοεμβρίου καθώς όχι μόνον το Βερολίνο αλλά και οι υπόλοιπες κυβερνήσεις της Ευρωζώνης απομακρύνουν τις επιδοτήσεις στην ενέργεια και ειδικότερα τους λογαριασμούς ηλεκτροδότησης που δρομολογήθηκαν μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Παρομοίως, ο πληθωρισμός στη Γαλλία αναρριχήθηκε στο 3,7% τον Δεκέμβριο από το 3,5% έναν μήνα πριν, μια άνοδος που αποδόθηκε κυρίως στην αύξηση των τιμών ενέργειας κατά 5,6%. Μόλις τον περασμένο μήνα, η Ίζαμπελ Σνάμπελ, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ, είχε πει πως ενδεχομένως να υπάρξει μια «προσωρινή αύξηση του πληθωρισμού» στην Ευρωζώνη λόγω των τιμών ενέργειας και της ματαίωσης διαφόρων κυβερνητικών επιδοτήσεων. Δεν αποκλείεται η ενίσχυση των πληθωριστικών πιέσεων στην Ευρώπη να ενταθεί περαιτέρω εάν εξαπλωθεί η κρίση στη Μέση Ανατολή και προκληθούν έτσι μεγαλύτερες διακυμάνσεις στις τιμές του πετρελαίου.
Ο θάνατος του Σάλεχ αλ Αρούρι, δεύτερου στην ιεραρχία της Χαμάς, σε έκρηξη στο Λίβανο και η πολύνεκρη βομβιστική επίθεση στο Ιράν εντείνουν τους φόβους για μια γενικότερη ανάφλεξη στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, με αλυσιδωτές αντιδράσεις στον υπόλοιπο κόσμο. Τα σημεία αστάθειας είναι διάχυτα. Εκτός των πληροφοριών για μια νέα επίθεση από τους αντάρτες Χούθι της Υεμένης σε εμπορικό πλοίο στην Ερυθρά Θάλασσα την Τετάρτη, ο αποκλεισμός των εγκαταστάσεων του κοιτάσματος Sharara στη Λιβύη από διαδηλωτές επίσης συνετέλεσαν στην άνοδο τιμής του πετρελαίου Μπρεντ προς τα 79 δολάρια το βαρέλι το πρωί της Πέμπτης. Την Τετάρτη το πετρέλαιο Μπρεντ είχε ήδη αναρριχηθεί πάνω από 3%, ενώ η τιμή του αργού πετρελαίου στις ΗΠΑ ξεπέρασε τα 73 δολάρια το βαρέλι από τα περίπου 70 δολάρια στα τέλη Δεκεμβρίου.
Αν και το 2023 έκλεισε με μια νότα αισιοδοξίας χάρις στα σενάρια που θέλουν τη σταθεροποίηση του πληθωρισμού και την έναρξη ενός καθοδικού κύκλου των επιτοκίων από τον Μάρτιο, οι έντονες διακυμάνσεις στις τιμές του πετρελαίου και η ενίσχυση των ανατιμήσεων στην Ευρωζώνη επιβεβαιώνουν πως εμμένουν σοβαροί παράγοντες αστάθειας στις οικονομίες.
Μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τη συνακόλουθη ενεργειακή κρίση στον κόσμο, το νέο πολεμικό μέτωπο που άνοιξε στη Λωρίδα της Γάζας, μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς σε γειτονικά εδάφη του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου, δεν πυροδοτούν μόνον βαθιά πολιτική σύγχυση στη Δύση αλλά μπορεί να αποσυντονίσουν τις προσπάθειες που έχουν γίνει για να δαμαστούν οι ανατιμήσεις στην πραγματική οικονομία. Κάτω από αυτές τις συνθήκες κλονίζονται τα σενάρια που θέλουν την ΕΚΤ να ξεκινά τις μειώσεις των επιτοκίων από τον ερχόμενο Μάρτιο. Σημειωτέον πως το πετρέλαιο αντιπροσωπεύει το 34,5% του ενεργειακού μείγματος στην Ε.Ε, το φυσικό αέριο φθάνει το 23,7% και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας το 17,4%, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία.
Αν και ανάλογες προσδοκίες για μια μείωση του κόστους δανεισμού έχουν καλλιεργηθεί και στις ΗΠΑ, τα πρακτικά από την τελευταία συνεδρίαση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) ναι μεν παρουσιάζουν μια αισιοδοξία για την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού αλλά αναφέρουν την ανάγκη να παραμείνουν υψηλά τα επιτόκια για «αρκετό καιρό» ακόμη. Οπότε και στις ΗΠΑ τίθεται υπό αμφισβήτηση η πεποίθηση πως οι μειώσεις στα επιτόκια θα ξεκινήσουν από τον Μάρτιο, με τον Ιούνιο να θεωρείται ένα πιο ρεαλιστικό σενάριο.