THEPOWERGAME
Τα κέρδη που κατέγραψε η τιμή του φυσικού αερίου στην αγορά TTF της Ολλανδίας την προτελευταία εβδομάδα του Δεκεμβρίου και η άνοδος του πετρελαίου Μπρεντ το δεκαπενθήμερο μέχρι και την Παρασκευή υπενθύμισαν πόσο εκτεθειμένο είναι το κόστος ενέργειας και κατ’ επέκταση το οικονομικό τοπίο στον γεωπολιτικό παράγοντα. Οι επιθέσεις των Χούθι της Υεμένης σε εμπορικά πλοία που διέρχονται της Ερυθράς Θάλασσας, σε ένδειξη συμπαράστασης στη Χαμάς και άσκησης πίεσης στο Ισραήλ, υπολογίζεται πως έχουν ανακόψει τη διακίνηση πετρελαίου έως και το 40% σε σχέση με τον μέσο όρο των προηγούμενων τριών εβδομάδων.
Αναλυτές της αγοράς, ωστόσο, δεν διαβλέπουν απότομες μεταβολές στο κόστος ενέργειας καθώς η αυξημένη πετρελαϊκή παραγωγή των ΗΠΑ αντισταθμίζει τις προσπάθειες του ΟΠΕΚ+ να ενισχύσει τις τιμές με τη διατήρηση της προσφοράς των κρατών-μελών σε χαμηλά επίπεδα. Η αιφνίδια απόφαση της Αγκόλας να αποχωρήσει από τον ΟΠΕΚ εκλήφθηκε από τη διεθνή κοινότητα ως πλήγμα στη Σαουδική Αραβία, η οποία επιδίωκε τους προηγούμενους μήνες να κερδίσει τη στήριξη των υπολοίπων κρατών-μελών του οργανισμού σε περικοπές της ημερήσιας παραγωγής πετρελαίου.
Ούτε στις αγορές του φυσικού αερίου αναμένονται σοβαρές ανατιμήσεις σαν αυτές που βίωσε η Ευρώπη μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία διότι τα αποθέματα της Ε.Ε βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα ενώ ο χειμώνας εξακολουθεί να είναι ήπιος. Παρά τις επιθέσεις των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα, το Κατάρ φαίνεται να είναι σε θέση να μεταφέρει φορτία υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) μέσα από τη Διώρυγα του Σουέζ αντίθετα με τους εμπορικούς στόλους κάποιων από τους μεγαλύτερους ναυτιλιακούς ομίλους του κόσμου. «Τα φορτία του Κατάρ είναι τα πιο σημαντικά για την αγορά φυσικού αερίου της Ευρώπης. Εάν αναγκάζονταν να περιπλέξουν τα δρομολόγια τους, περνώντας από το Ακρωτήρι της Καλής Ελπίδας, τότε θα υπήρχαν καθυστερήσεις, αλλά μέχρι στιγμής δεν αλλάζουν πορεία» σχολίασε ο Άλεξ Φρόλεϊ της εταιρείας αναλύσεων ICIS.
Ως εκ τούτου, οι τιμές του πετρελαίου ναι μεν κινήθηκαν ανοδικά εδώ και δυο εβδομάδες, προσεγγίζοντας τα 80 δολάρια το βαρέλι στο Λονδίνο και ξεπερνώντας τα 74 δολάρια στη Νέα Υόρκη, αλλά απέχουν από τα περίπου 95 δολάρια που είχαν σημειωθεί τον Σεπτέμβριο και τα 115 με 120 δολάρια τον Μάρτιο του 2022, λίγο μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Το κόστος του μαύρου χρυσού φαίνεται να είναι υπό έλεγχο με την Υπηρεσία Ενέργειας των ΗΠΑ να εκτιμά πως η παραγωγή αργού θα φθάσει το ιστορικό υψηλό των 13,1 εκατ. βαρελιών, ημερησίως, το 2024. Προ ημερών, μάλιστα, η Goldman Sachs αναθεώρησε προς τα κάτω τις προβλέψεις για την πορεία των τιμών κατά 12% μέσα στο 2024 για τον πρόσθετο λόγο ότι η ζήτηση αναμένεται να είναι αποδυναμωμένη, σε παγκόσμια κλίμακα, μέσα στο 2024.
Με τα αποθέματα φυσικού αερίου στην Ε.Ε να βρίσκονται στο 87,6% του συνολικού αποθηκευτικού χώρου και στο 90,4% σ’ ότι αφορά τη Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, οι ανοδικές τάσεις εκτιμάται πως θα είναι περιορισμένες. Η τιμή του φυσικού αερίου στα 35 ευρώ τη μεγαβατώρα, έτσι όπως καταγράφηκε την Παρασκευή, απέχει από τα 83 ευρώ έναν χρόνο πριν και τα 346 ευρώ τον Αύγουστο του 2022. Το 2024 προβλέπεται πως θα ξεκινήσει με σχετικά υψηλές θερμοκρασίες, γεγονός που σημαίνει πως η κατανάλωση ενέργειας θα είναι υπό έλεγχο.
Παρ’ όλα αυτά, η γεωπολιτική αβεβαιότητα δεν θα πρέπει να υποτιμηθεί ως παράγοντας αστάθειας στις αγορές σε μια περίοδο, μάλιστα, που έχει σημειωθεί βελτίωση στη χαλιναγώγηση του πληθωρισμού και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού. Οι οικονομίες, αν και σταθερές, είναι ευάλωτες σε εξωτερικές κρίσεις. Σε αυτή τη φάση, τα σενάρια για μείωση των επιτοκίων σε ΗΠΑ και Ευρώπη παίζουν τον ρόλο αντίβαρου σε προβλέψεις για υποτονική ανάπτυξη. Το κόστος ενέργειας παίζει κεντρικό ρόλο κάτω από αυτήν τη συγκυρία, με άμεσο αντίκτυπο στην τύχη των οικονομιών και των κυβερνήσεων.