THEPOWERGAME
Έχουν περάσει πάνω από 70 χρόνια από τότε που ο Βρετανός ερευνητής Alan Turing, ο οποίος έμεινε στην ιστορία κυρίως γιατί κατάφερε να αποκρυπτογραφήσει τον κωδικό Enigma της ναζιστικής Γερμανίας, αναρωτήθηκε αν οι μηχανές μπορούν να σκεφτούν όπως ο άνθρωπος και κατέληξε στο «παιχνίδι της μίμησης». Ήταν η σημαντικότερη «συνάντηση» του ανθρώπου με την τεχνητή νοημοσύνη στη σύγχρονη ιστορία, αλλά και η αφορμή για να επινοηθεί ο όρος AI.
Σήμερα, η τρομακτική εξέλιξη της τεχνολογίας και κυρίως της τεχνητής νοημοσύνης έχει οδηγήσει τους ειδικούς σε ένα ακόμη πιο κρίσιμο ερώτημα: «Μπορούν οι μηχανές να ξεπεράσουν ή και να ελέγξουν τον άνθρωπο;»
Λαμβάνοντας υπόψη τους κινδύνους που παρουσιάζονται στη νέα ψηφιακή εποχή, τα πιο ανεπτυγμένα κράτη προσπαθούν να θέσουν από νωρίς όρια και κανόνες για τη χρήση των νέων τεχνολογιών. Την αρχή έκανε η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι ηγέτες της οποίας κατέληξαν σε συμφωνία για την εφαρμογή του πρώτου ολοκληρωμένου πλαισίου κανόνων που ρυθμίζουν τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης. Μετά από 36 ώρες διαβουλεύσεων, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι συμφώνησαν την περασμένη εβδομάδα στους κανόνες που θα διέπουν εφαρμογές όπως το ChatGPT, συστήματα όπως της αναγνώρισης προσώπων αλλά και εφαρμογές που θεωρητικά μπορούν να χειραγωγήσουν την ανθρώπινη συμπεριφορά.
Είναι το πρώτο πλαίσιο κανόνων για την AI σε παγκόσμιο επίπεδο και ίσως αυτό στο οποίο θα βασιστούν και πολλές άλλες χώρες για να ρυθμίσουν τον κλάδο της τεχνητής νοημοσύνης. Ο νόμος για την ΑΙ υιοθετεί μία προσέγγιση βασισμένη στον κίνδυνο και εστιάζει στη ρύθμιση των χρήσεων της τεχνολογίας παρά της ίδιας της τεχνολογίας. Το νομοσχέδιο είναι σχεδιασμένο να προστατεύει τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και θεμελιώδεις ελευθερίες όπως του λόγου, ενθαρρύνοντας παράλληλα τις επενδύσεις και την καινοτομία.
Στις ΗΠΑ, μέχρι στιγμής υιοθετείται μία πιο αποκεντρωμένη προσέγγιση υπό το φόβο των ίδιων των κανόνων. Όπως λέει και η Google: Η τεχνητή νοημοσύνη είναι πολύ σημαντική για να μην ρυθμιστεί και ταυτόχρονα πολύ σημαντική για να ρυθμιστεί με λάθος τρόπο. Τουλάχιστον 25 πολιτείες έχουν εξετάσει την εφαρμογή νόμων για την τεχνητή νοημοσύνη μέσα στο 2023, ενώ 15 από αυτές έχουν ψηφίσει σχετικά νομοσχέδια ή κανονισμούς. Ωστόσο δεν υπάρχει κάποιο ενιαίο πλαίσιο που να εφαρμόζεται σε ομοσπονδιακό επίπεδο.
Ο πρώτος τοπικός νόμος που σχετίζεται με την AI ψηφίστηκε τον Δεκέμβριο του 2021 από τη Νέα Υόρκη, απαιτώντας από τους εργοδότες να διενεργούν ελέγχους μεροληψίας σε εργαλεία που λειτουργούν με τεχνητή νοημοσύνη και τα οποία χρησιμοποιούνται για αποφάσεις που σχετίζονται με τους εργαζόμενους.
Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει διαμορφώσει ένα προσχέδιο κανονισμών, με τον Λευκό Οίκο να χαρακτηρίζει τη χρήση της τεχνολογίας ως μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τη δημοκρατία σήμερα. Στο προσχέδιο αναφέρεται ότι στις ΗΠΑ και διεθνώς, έχουν εντοπιστεί μεγάλα προβλήματα, όπως π.χ. συστήματα που υποτίθεται ότι βοηθούν στη φροντίδα ασθενών αποδεικνύονται μη ασφαλή, αναποτελεσματικά ή μεροληπτικά. Ταυτόχρονα, αλγόριθμοι που χρησιμοποιούνται στις αποφάσεις πρόσληψης και παροχής πιστώσεων έχει φανεί ότι αναπαράγουν υφιστάμενες ανισότητες, ενώ η συλλογή δεδομένων από μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν καταπατήσει την ιδιωτικότητα των χρηστών χωρίς φυσικά την συγκατάθεσή τους.
Η αμερικανική κυβέρνηση έχει αναδείξει πέντε αρχές.
1.Να προστατεύονται οι πολίτες από μη ασφαλή και αναποτελεσματικά συστήματα
2.Τα συστήματα να σχεδιάζονται και να χρησιμοποιούνται έτσι ώστε να μην παρατηρούνται διακρίσεις από αλγόριθμους.
3.Να προστατεύονται οι πολίτες από καταχρηστικές πρακτικές στη διαχείριση δεδομένων μέσω ενσωματωμένων στα συστήματα ασφαλιστικών δικλίδων και να αποφασίζουν οι ίδιοι για τη χρήση των δεδομένων αυτών.
4.Να γνωρίζουν οι πολίτες ότι χρησιμοποιείται ένα αυτοματοποιημένο σύστημα και να κατανοούν πως και γιατί αυτό συμβάλλει σε αποτελέσματα που τους επηρεάζουν.
5.Θα πρέπει οι πολίτες να μπορούν να εξαιρούνται, όπου χρειάζεται, και να έχουν πρόσβαση σε ένα άτομο που θα εξετάζει γρήγορα και θα λύνει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν.
Στην Κίνα, τέλος, δίνεται μεγάλη έμφαση στους κανόνες που διέπουν κυρίως τους αλγόριθμους που βρίσκονται πίσω από τις περισσότερες εφαρμογές που χρησιμοποιούνται ευρέως στο διαδίκτυο. Εντούτοις, η Δύση αντιμετωπίζει τους κανόνες αυτούς με καχυποψία γιατί στο επίκεντρο των ελέγχων βρίσκεται το κράτος και οι «κεντρικές σοσιαλιστικές αξίες».