THEPOWERGAME
Παρά το γεγονός ότι η ελληνική αγορά ακινήτων, μετά από μια δεκαετή κρίση, βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης, δεν φαίνεται ότι μπορεί ανταγωνιστεί μέχρι στιγμής τις υπόλοιπες αγορές της ΕΕ, παρά τα σύννεφα που υπάρχουν. Σύμφωνα μάλιστα με όσα υποστηρίζει στο powergame.gr ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου εταιρειών MORE, Ηλίας Παπαγεωργιάδης, η ελληνική κτηματαγορά απέχει χιλιόμετρα μακριά από τις μεγάλες εδραιωμένες αγορές ακινήτων όπως αυτής της Ρουμανίας. Την ίδια στιγμή που το 2024, οι τιμές των ελληνικών ακινήτων θα συνεχίσουν να κινούνται ανοδικά, με τα νεόδμητα οικιστικά να αναμένεται να «τσιμπήσουν» μια αύξηση της τάξεως από 5% έως 15% αναλόγως την περιοχή.
Συγκεκριμένα, η Ελλάδα βρίσκεται σε διαφορετική φάση από τη Ρουμανία, η οποία είναι μία αγορά που ανέβηκε σημαντικά από το 2013 και θα συνεχίσει να κινείται σταθερά και το 2024, ενώ το 2025 αναμένεται να πέσει. Όπως τονίζει ο κ. Παπαγεωργιάδης: «H Ρουμανία έχει τελείως διαφορετικά μεγέθη από την Ελλάδα, έχει άλλο πολεοδομικό μοντέλο πιο ευέλικτο κι’άλλη δομή, ενώ αποτελεί μια αγορά η οποία έχει στηθεί πάνω στην εξωστρέφεια». Μάλιστα οι διαφορές των δύο χωρών είναι μεγάλες τόσο στα οικιστικά όσο και στα εμπορικά ακίνητα.
Σε ό,τι αφορά το οικιστικό απόθεμα η Ελλάδα βρίσκεται σε μειονεκτική θέση, καθώς λόγω κρίσης για πάνω από μία δεκαετία είχαν παγώσει οι κατασκευές με αποτέλεσμα, σήμερα να υπάρχει μεγάλη έλλειψη κατοικιών, γεγονός που ανεβάζει ακόμη περισσότερο τις τιμές. Μάλιστα, το 2022 παραδόθηκαν σε όλη την επικράτεια της Ελλάδα συνολικά 6.500 νέα διαμερίσματα, την ώρα που μόνο στο Βουκουρέστι στην αγορά βγήκαν συνολικά 20.000 νεόδμητα σπίτια. Ακόμη, και στις δύο χώρες οι τιμές είναι υψηλές, ωστόσο στο παρελθόν στη Ρουμανία τα κόστη ήταν πολύ υψηλότερα, με την Ελλάδα να έχει καταφέρει μέσα σε τρία χρόνια να καλύψει την «απόσταση», παρέχοντας μάλιστα ποιοτικότερες κατοικίες.
Μεγάλες διαφορές μεταξύ των δύο χωρών εντοπίζονται και στα εμπορικά ακίνητα, όπου στη χώρα μας υπάρχει σημαντική έλλειψη. Ειδικότερα, μέχρι σήμερα η Ελλάδα έχει 300.000 τ.μ. «πράσινων» κτιρίων, ενώ μόνο στο Βουκουρέστι έχουν κατασκευαστεί συνολικά 3,5 εκατ. τ.μ. γραφείων. Αγεφύρωτο φαίνεται να είναι και το χάσμα που υπάρχει στα logistics, καθώς η ελληνική αγορά με δυσκολία παραδίδει 150.000 τ.μ. με 200.000 τ.μ. τον χρόνο προσπαθώντας να φτάσει το 1 εκατ. τ.μ., την ώρα που η Ρουμανία διαθέτει ήδη 6,5 εκατ. τ.μ. ενώ ετοιμάζεται να βγάλει στην αγορά ακόμα 2 εκατ. τ.μ. για να φτάσει στα 8,5 εκατ. τ.μ.
Πρέπει ωστόσο να επισημανθεί, σύμφωνα με τον κ. Παπαγεωργιάδη ότι η αγοραστική δύναμη του Ρουμάνου είναι μεγαλύτερη, καθώς για την αγορά ενός σπιτιού απαιτούνται μισθοί περίπου 8 ετών ενώ ο Έλληνας πολίτης πρέπει να δώσει μισθούς περίπου 15 ετών. Ακόμη, στη Ρουμανία οι πιο πολλές συναλλαγές που γίνονται είναι χωρίς δάνεια, ο κόσμος είναι υποδανεισμένος, την ώρα που τους Έλληνες βαραίνουν στην πλειοψηφία τους σημαντικά στεγαστικά δάνεια.
Σύμφωνα με τον ίδιο στην Ελλάδα υπάρχουν πέντε κλάδοι ακινήτων, τα οικιστικά με αξία έως 150.000 ευρώ, αυτά με τιμές από 150.000 με 350.000 ευρώ και μετά υπάρχουν και οι κατοικίες με κόστος άνω των 350.000 ευρώ. Επίσης, υπάρχουν τα απλά εμπορικά ακίνητα και τα εμπορικά ακίνητα προβολής. Η εικόνα μάλιστα που υπάρχει είναι ότι οι τιμές θα συνεχίσουν να κινούνται προς τα πάνω λόγω του μικρού οικιστικού αποθέματος και της μεγαλύτερης ζήτησης. Ωστόσο, όπως τονίζει ο ίδιος θα καταγραφεί μια πτώση τουλάχιστον 10% στις παλιές κατοικίες στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη που ήταν στόχος των αγοραστών του προγράμματος «Το Σπίτι μου». Αυτά τα ακίνητα ανέβηκαν πολύ το 2023 και δεν θα καταφέρουν να κρατήσουν τις τιμές τους στο ίδιο υψηλό επίπεδο.
Για το επενδυτικό ενδιαφέρον από το εξωτερικό που υπάρχει στην Ελλάδα, ο ίδιος τονίζει ότι υπάρχει μόνο για μεμονωμένους κλάδους, όπως ο τουρισμός, τα ακριβά ακίνητα και η golden visa. «Οι ξένοι ήρθαν για ορισμένους λόγους, δεν τους βλέπουμε πχ. να αγοράζουν οικόπεδα παντού, για να σηκώσουν οικοδομές. Όσοι δεν αναζητούν πολυτελή σπίτια, σκέφτονται αν θα αγοράσουν σπίτι στην χώρα μας, καθώς συνεχίζουν να υπάρχουν πολεοδομικά θέματα και όχι μόνο» σχολιάζει.
Σε ό,τι αφορά τα σχέδια του ίδιου στην Ελλάδα στον τομέα του real estate εξετάζει αυτή την περίοδο την περιοχή της Ανατολικής Αττικής προκειμένου να προχωρήσει σε επενδυτικές τοποθετήσεις στον οικιστικό τομέα για την ανάπτυξη κατοικιών χαμηλού κόστους, οι οποίες θα κινούνται σε τιμή πώλησης προς τον τελικό αγοραστή στα επίπεδα των 2.500 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Θα πρόκειται, ουσιαστικά, για ένα project που θα αφορά στην ανάπτυξη μονοκατοικιών σε περιοχές οι οποίες έχουν χαμηλό κόστος αγοράς γης και αυτή τη στιγμή δεν έχουν ακολουθήσει την αλματώδη ανάπτυξη που έχουν παρουσιάσει άλλες περιοχές της Αττικής.
Ο Ηλίας Παπαγεωργιάδης στον χώρο των ακινήτων διατηρεί την εταιρεία More Real Estate Services, στον κλάδο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας δραστηριοποιείται με την More Green Energy, ενώ αναπτύσσει άδειες φωτοβολταϊκών πάρκων στη Ρουμανία και προσφέρει υπηρεσίες για θέματα περιβάλλοντος. Στα τρόφιμα, υφίσταται η εταιρεία More Bio Commerce είναι μία από τις δύο μεγαλύτερες εταιρείες διανομής βιολογικών φρούτων και λαχανικών στην Ρουμανία, εισάγοντας κυρίως προϊόντα από την Ελλάδα.