THEPOWERGAME
Εάν ο κόσμος θέλει να απαλλαγεί από τις εκπομπές του άνθρακα, απαιτείται περισσότερη καθαρή ενέργεια, και μάλιστα γρήγορα. Σχεδόν όλοι στην ετήσια σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα, στο Ντουμπάι, φαίνεται να συμφωνούν με το σκεπτικό: εκπρόσωποι από 118 χώρες δεσμεύτηκαν να αυξήσουν την παγκόσμια ισχύ των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε 11.000 γιγαβάτ έως το 2030, από 3.400 γιγαβάτ πέρυσι. Ωστόσο, το έργο της προσθήκης περίπου 1.000 γιγαβάτ κάθε χρόνο – σχεδόν όσο το σύνολο της παραγωγικής ικανότητας της Αμερικής – φαίνεται όλο και δυσκολότερο.
Παρά το ρεκόρ επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, ο κλάδος βρίσκεται υπό πίεση. Οι εφοδιαστικές αλυσίδες των ανεμογεννητριών δυσκολεύτηκαν καθώς οι κατασκευαστές έσπευσαν να βγάλουν μεγαλύτερα και ισχυρότερα μοντέλα. Τον περασμένο μήνα η Siemens Energy διασώθηκε με εγγύηση δανείου από τη γερμανική κυβέρνηση. Η αύξηση του κόστους, που προκλήθηκε εν μέρει από τα υψηλότερα επιτόκια, οδήγησε τους κατασκευαστές να εγκαταλείψουν τα άλλοτε κερδοφόρα έργα. Φέτος, πέντε υπεράκτιες αιολικές αναπτύξεις ακυρώθηκαν στην Αμερική.
Υπάρχει επίσης ένα μεγαλύτερο πρόβλημα. Με ένα πενιχρό 6%, η μέση απόδοση του κεφαλαίου για τους κατασκευαστές ηλιακής και αιολικής ενέργειας δεν θα προσελκύσει τις επενδύσεις ύψους περίπου 8 τρισ. δολαρίων που απαιτούνται για το υπόλοιπο αυτής της δεκαετίας, ώστε να τηρηθεί η υπόσχεση των 11.000 γιγαβάτ. Ένα εμπόδιο είναι η αργή έγκριση, η οποία καθυστερεί τα έργα για χρόνια και μπορεί να δεσμεύει άσκοπα κεφάλαια, μειώνοντας τις αποδόσεις. Τον Σεπτέμβριο, σε μια προσπάθεια να επιταχυνθούν οι αδειοδοτήσεις, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο χαρακτήρισε την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ως «επιτακτικό δημόσιο συμφέρον». Ωστόσο, τέτοιες ντιρεκτίβες δεν έχουν λειτουργήσει στο παρελθόν – οι κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης απαιτούν ήδη η αδειοδότηση να μην διαρκεί περισσότερο από δύο χρόνια, όριο που τα κράτη μέλη συχνά παραβιάζουν. Στην Αμερική έχουν προταθεί μεταρρυθμίσεις για την ομοσπονδιακή αδειοδότηση, αλλά θα συμβάλλουν ελάχιστα στη μείωση των καθυστερήσεων σε πολιτειακό ή τοπικό επίπεδο. Το καλύτερο θα ήταν οι εγκρίσεις να εξορθολογιστούν σε όλες τις βαθμίδες της κυβέρνησης.
Ένα άλλο εμπόδιο είναι ότι, χωρίς να υπολογίζεται η Κίνα, στον παγκόσμιο νότο η ανάπτυξη είναι πολύ λίγη, παρόλο που η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια αυξάνεται ραγδαία. Οι επενδυτές θέλουν ένα premium όταν βάζουν τα χρήματά τους να δουλέψουν στις αναδυόμενες αγορές. Μια λύση είναι η ανάμειξη κρατικής χρηματοδότησης που θα αναλαμβάνει μέρος του κινδύνου. Αυτή είναι η ιδέα πίσω από τις Just Energy Transition Partnerships, τις οποίες δημιούργησαν οι δυτικές κυβερνήσεις τα τελευταία δύο χρόνια, και το Ταμείο για το Κλίμα ύψους 30 δισ. δολαρίων που ανακοίνωσαν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα την 1η Δεκεμβρίου. Ωστόσο, τα σχετικά ποσά παραμένουν πολύ μικρά και οι προηγούμενες συμφωνίες έχουν υποστεί οπισθοδρόμηση και καθυστερήσεις.
Ένα τελευταίο εμπόδιο είναι ο προστατευτισμός, ο οποίος αυξάνει το κόστος και απειλεί με ελλείψεις. Τα ηλιακά πάνελ κοστίζουν ήδη υπερδιπλάσια στην Αμερική σε σχέση με αλλού, κυρίως λόγω των δασμών αντιντάμπινγκ στους Κινέζους προμηθευτές. Από τον Ιούνιο του 2024, οι εν λόγω δασμοί θα ισχύουν επίσης για ορισμένους προμηθευτές της Νοτιοανατολικής Ασίας που θεωρείται ότι ανακατευθύνουν κινεζικά προϊόντα. Ο νόμος για τη μείωση του πληθωρισμού δίνει κίνητρα για τη χρήση ακριβότερων εξαρτημάτων που παράγονται στη χώρα, παρόλο που οι κατασκευαστές τους θα δυσκολευτούν να προμηθεύσουν αρκετά.
Η Αμερική δεν είναι μόνη. Τον περασμένο μήνα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε την πράξη Net Zero Industry Act, έναν νόμο που ορίζει κατώτατα όρια εγχώριας συμμετοχής για τους πλειοδότες σε δημόσιους πλειστηριασμούς. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει το ενδεχόμενο να ερευνήσει τους Κινέζους κατασκευαστές ανεμογεννητριών, τους οποίους θεωρεί απειλή για την τοπική βιομηχανία, επειδή τα προϊόντα τους είναι πολύ φθηνότερα. Η Ινδία, επίσης, σχεδιάζει να αυστηροποιήσει τους κανόνες για την τοπική συμμετοχή στα ηλιακά έργα.
Αντί να ρυθμίζουν την παραγωγή, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να απελευθερώσουν τις επενδύσεις, ενεργώντας με τόλμη για να καταργήσουν τους κανόνες αδειοδότησης και να μειώσουν τον κίνδυνο των έργων στον παγκόσμιο Νότο. Πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουν το γεγονός ότι ο προστατευτισμός ματαιώνει τους κλιματικούς τους στόχους. Οδηγεί σε χαμηλότερες αποδόσεις, υψηλότερες τιμές για την ενέργεια και περισσότερες αθετήσεις υποσχέσεων σχετικά με την απαλλαγή από τον άνθρακα.
© 2023 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
