THEPOWERGAME
Ευρωπαϊκή Ένωση και Κίνα αναζητούν διέξοδο σε μια σειρά από προβλήματα που επηρεάζουν τις διμερείς σχέσεις. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ζήτησε να αντιμετωπιστούν «οι ανισορροπίες και οι διαφορές» ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Κίνα, με την ευκαιρία της πρώτης συνόδου κορυφής που πραγματοποιείται διά ζώσης έπειτα από περισσότερο από τέσσερα χρόνια μεταξύ των δύο πλευρών. «Η Κίνα είναι ο πιο σημαντικός εμπορικός εταίρος της ΕΕ» υπενθύμισε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υπογραμμίζοντας όμως ότι «υπάρχουν ξεκάθαρα ανισορροπίες και διαφορές, τις οποίες οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε».
Ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ ζήτησε από τη μεριά του «να απαντήσουμε μαζί στις παγκόσμιες προκλήσεις και να εργαστούμε από κοινού για να προωθήσουμε τη σταθερότητα και την ευημερία στον κόσμο», κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τη Φον ντερ Λάιεν και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ στην Ντιαογιουτάι, την κρατική έπαυλη της κινεζικής κυβέρνησης στο Πεκίνο. «Η Κίνα και η ΕΕ θα πρέπει να είναι εταίροι στο πλαίσιο μιας αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας» πρόσθεσε, δίνοντας έμφαση στη σημασία της «πολιτικής εμπιστοσύνης» μεταξύ των δύο εταίρων. Από τη μεριά του, ο Σαρλ Μισέλ διαβεβαίωσε πως η ΕΕ επιθυμεί «μια σταθερή και αμοιβαία επωφελή σχέση με την Κίνα». Όμως, «είναι πολύ φυσικό να προωθήσουμε σήμερα τις ευρωπαϊκές αξίες μας, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπινων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας», διαβεβαίωσε.
Η σύνοδος κορυφής, η πρώτη διά ζώσης εδώ και περισσότερο από τέσσερα χρόνια, πραγματοποιείται σε μια στιγμή που οι διπλωματικές επαφές ανάμεσα στις Βρυξέλλες και στο Πεκίνο επαναλαμβάνονται μετά την έξοδο από την πανδημία της Covid-19, η οποία είχε απομονώσει την Κίνα από τον υπόλοιπο κόσμο. Έτσι εδώ και μήνες Ευρωπαίοι επίτροποι επισκέπτονται τη χώρα για να αποκαταστήσουν προσωπικά τον διάλογο.
Κίνα Vs ΕΕ: Προστατευτισμός και εμπορικό έλλειμμα
Ωστόσο, τα θέματα που διχάζουν παραμένουν πολλά ανάμεσα στην ΕΕ και τον πρώτο οικονομικό εταίρο της, είτε πρόκειται για το σημαντικό εμπορικό έλλειμμα είτε για τον πόλεμο στην Ουκρανία, δύο ζητήματα που επρόκειτο να βρεθούν στην καρδιά των σημερινών συνομιλιών.
«Οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν θα ανεχτούν να διαρκέσει μια ανισορροπία στις εμπορικές ανταλλαγές» προειδοποίησε την Τρίτη η Φον ντερ Λάιεν σε συνέντευξή της στις Βρυξέλλες με το Γαλλικό Πρακτορείο. «Έχουμε εργαλεία για να προστατεύσουμε την αγορά μας», υπογράμμισε προσθέτοντας πάντως ότι προτιμά «λύσεις έπειτα από διαπραγμάτευση». Το εμπορικό έλλειμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Κίνα διπλασιάστηκε μέσα σε δύο χρόνια για να φθάσει το 2022 τον αριθμό ρεκόρ των 390 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τη Φον ντερ Λάιεν.
Το Πεκίνο απάντησε την Τετάρτη ότι η πολιτική εξαγωγών της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την Κίνα, που συνδυάζεται με περιορισμούς στις εξαγωγές προϊόντων υψηλής τεχνολογίας, «δεν έχει νόημα». Η Κίνα θα επιχειρήσει κατά τη διάρκεια αυτής της συνόδου κορυφής «να προστατεύσει την εικόνα της ως παγκόσμιου παράγοντα και να καθησυχάσει τους Ευρωπαίους σχετικά με τον προσανατολισμό που αποκτά η κινεζική οικονομία», εκτιμά ο Γκρέγκορ Στετς, αναλυτής της δεξαμενής σκέψης για την Κίνα Merics.
Η Ιταλία γυρνά την πλάτη στην Κίνα
Την παραμονή της Συνόδου Κορυφής ΕΕ-Κίνας, πηγή στους κόλπους της κυβέρνησης της Τζόρτζια Μελόνι, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο πως η Ιταλία αποσύρεται από τη συμφωνία με την Κίνα για τους «Νέους Δρόμους του Μεταξιού».
Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι είχε ήδη δηλώσει πριν ανέβει στην εξουσία στα τέλη του 2022 πως η συμμετοχή της χώρας της στο πρόγραμμα μαζικών επενδύσεων του Πεκίνου -που περιγράφεται από πολλούς ως «Δούρειος Ίππος» με στόχο την επίτευξη πολιτικής επιρροής- ήταν ένα «σοβαρό σφάλμα».
Οι αντιδράσεις για την πολιτική ίσων αποστάσεων του Πεκίνου στην Ουκρανία
Εν τω μεταξύ, ο πόλεμος ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς και η ρωσική επίθεση στην Ουκρανία θα βρεθούν επίσης στην ημερήσια διάταξη. Το Πεκίνο επικρίνεται τακτικά από τους δυτικούς αναφορικά με το ουκρανικό ζήτημα.
Και αυτό επειδή, μολονότι η Κίνα κάνει εκκλήσεις για σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας όλων των χωρών, ουδέποτε καταδίκασε δημόσια τη Μόσχα για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Τον Οκτώβριο ο Σι υποδέχτηκε τον Βλαντίμιρ Πούτιν στο Πεκίνο και χαιρέτισε τη «βαθιά φιλία» τους.
Οι εμπορικές διαφορές, η Ταϊβάν και η κλιματική αλλαγή
Η Σύνοδος Κορυφής ΕΕ-Κίνας θα είναι πιθανόν διαφορετική, προβλέπει ο αναλυτής Νικολά Μπεκελέν, ο οποίος υπογραμμίζει πως η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει «καμιά εμπιστοσύνη» στο Πεκίνο. «Είναι λίγο πιθανό τα δύο μέρη να πετύχουν αυτό που θέλουν το ένα από το άλλο» σχολιάζει ο ειδικός του κέντρου σκέψης Paul Tsai China Center. «Η Κίνα και η Ευρώπη είναι εταίροι, όχι αντίπαλοι, και τα κοινά συμφέροντά τους υπερτερούν ευρέως των διαφορών τους» ανέφερε νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών Ουάνγκ Ουενμπίν.
Οι εντάσεις γύρω από το αυτόνομο νησί της Ταϊβάν θα βρεθούν επίσης στην καρδιά των συζητήσεων. Με φόντο τις διαπραγματεύσεις για την κλιματική αλλαγή στο Ντουμπάι για την COP28, οι Ευρωπαίοι ηγέτες σκοπεύουν επίσης να ωθήσουν την Κίνα, τη μεγαλύτερη στον κόσμο παραγωγό αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, να διπλασιάσει τις προσπάθειές της για το κλίμα. Τέλος, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα θίξουν πιθανότατα και το ζήτημα των ηλεκτρικών οχημάτων που παράγονται στην Κίνα, τα οποία αποτελούν στόχο έρευνας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για παράνομες επιδοτήσεις.