THEPOWERGAME
Περισσότερα από 15,5 δισ. ευρώ φόρων γλίτωσαν φέτος εκατομμύρια φορολογούμενοι και επιχειρήσεις οι οποίοι έκαναν χρήση των 1.064 απαλλαγών και εκπτώσεων που ήταν δικαιούχοι.
Αυτό όμως που προκύπτει από τον ειδικό τόμο των φοροαπαλλαγών που συνοδεύει το νέο προϋπολογισμό, είναι ότι σε διάστημα ενός έτους φούσκωσαν τόσο οι φοροαπαλλαγές όσο και ο αριθμός αυτών. Συγκεκριμένα ήταν περισσότερες κατά 17 ενώ το κόστος τους μεγεθύνθηκε κατά 2,67 δισ. ευρώ (πέρυσι ήταν 1047 φοροαπαλλαγές και το ποσό είχε φθάσει στα 12,8 δισ. ευρώ). Η αύξηση αυτή οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στην αναπροσαρμογή των τιμών ζώνης σε όλη τη χώρα που είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθεί η αντικειμενική αξία των ακινήτων των εταιρειών που εξαιρούνται από τον ειδικό φόρο ακινήτων (ΕΦΑ). Ο ΕΦΑ υπολογίζεται με συντελεστή 15% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου. Από τη στιγμή που αυξήθηκε η αξία του ακινήτου αυξήθηκε και το ύψος του φόρου από την πληρωμή του οποίου απαλλάχθηκαν οι επιχειρήσεις με αποτέλεσμα οι εξαιρέσεις από τον ΕΦΑ από 3,7 δισ. ευρώ που ήταν το 2022 να εκτιναχθούν στα 5,3 δισ. ευρώ το 2023 (αύξηση 1,6 δισ. ευρώ).
Σημειώνεται ότι πρόσφατα, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας συνέστησε στην κυβέρνηση να προχωρήσει στην αξιολόγηση των φοροαπαλλαγών για να διαπιστωθεί εάν «ικανοποιούν το κριτήριο ότι βοηθούν τους πλέον ευάλωτους» καθώς το κράτος χρειάζεται έσοδα.
Ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο που προκύπτει από την επεξεργασία των φοροαπαλλαγών είναι ότι μετά τα μνημόνια που είχαν περιορισθεί στα επίπεδα των 3 δισ. ευρώ οι φοροαπαλλαγές χρόνο με το χρόνο αυξάνονται. Εν μέρει η αύξηση τους οφείλεται και στις ενισχύσεις που χορηγήθηκαν την περίοδο της πανδημίας για τη στήριξη των εργαζόμενων, επαγγελματιών, επιχειρήσεων και ιδιοκτητών ακινήτων (αποζημιώσεις ειδικού σκοπού, απαλλαγή από εισφορά αλληλεγγύης, «κουρεμένα» ενοίκια και τεκμήρια, επιστρεπτέες προκαταβολές) καθώς και σε νέες ελαφρύνσεις που προστέθηκαν στη λίστα τα τελευταία χρόνια όπως η αύξηση του αφορολογήτου ορίου για τις γονικές παροχές στα 800.000 ευρώ.
Τα στοιχεία που προκύπτουν από το ειδικό τόμο των αποκαλύπτουν τα εξής:
- Φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων (200 απαλλαγές και εκπτώσεις) . Εκατομμύρια νοικοκυριά είχαν μειώσεις και εκπτώσεις φόρου από το φορολογητέο εισόδημα. Σύμφωνα με τα στοιχεία οι φοροαπαλλαγές που χρησιμοποιήθηκαν από τα φυσικά πρόσωπα ξεπερνούν τις 10 εκατ. περιπτώσεις με το κόστος για τον προϋπολογισμό να υπολογίζεται σε 5 δισ. ευρώ. Το μεγαλύτερο τμήμα και συγκεκριμένα ποσό ύψους 3,8 δισ. ευρώ αφορά στο αφορολόγητο όριο και στη μείωση του φόρου ανάλογα με το μέγεθος της οικογένειας (γονείς και παιδιά). Η φοροαπαλλαγή χρησιμοποιήθηκε σε 6,7 εκατ. περιπτώσεις. Σημειώνεται ότι για τον υπολογισμό του κόστους των μειώσεων του προκύπτοντα φόρου έγινε σύγκριση του φόρου που προέκυψε από την κανονική εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων με εκείνον που προκύπτει εάν απαλειφθούν οι εν λόγω μειώσεις κάθε μια ξεχωριστά και πραγματοποιηθούν ισάριθμες εκκαθαρίσεις. Η διαφορά φόρου που προκύπτει από τις δύο αυτές εκκαθαρίσεις καταγράφηκε ως κόστος ή απώλεια φορολογικών εσόδων για την αντίστοιχη φορολογικές δαπάνες
- Φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων (200 απαλλαγές και εκπτώσεις). Απαλλαγές ύψους 1,3 ευρώ δισ. ευρώ είχαν 53.021 επιχειρήσεις.
- Φορολογία κεφαλαίου (129 εκπτώσεις και απαλλαγές): Συνολικά 5.082.163 φυσικά και νομικά πρόσωπα είχαν εκπτώσεις στον ΕΝΦΙΑ, στον Ειδικό Φόρο Ακινήτων, στις μεταβιβάσεις, γονικές παροχές, κληρονομιές και δωρεές ύψους 3,89 δισ. ευρώ. Ειδικά στον ΕΝΦΙΑ οι απαλλαγές αφορούν περισσότερες από 5 εκατομμύρια. περιπτώσεις με το όφελος να είναι σχετικά μικρό και συγκεκριμένα 85 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, οι 8.499 απαλλαγές στον Ειδικό Φόρο Ακινήτων (αφορά κυρίως επιχειρήσεις) είχε ω αποτέλεσμα τη μείωση των εσόδων κατά 3,7 δισ. ευρώ.
- ΦΠΑ (75 εκπτώσεις και φοροαπαλλαγές). Το όφελος για επιχειρήσεις, επαγγελματίες και καταναλωτές ήταν 821,93 εκατ. ευρώ. Τις μεγαλύτερες φοροαπαλλαγές έχουν οι υπηρεσίες ιδιωτικής εκπαίδευσης που γλιτώνουν 397 εκατ. ευρώ.
- Τέλη χαρτοσήμου (85 εκπτώσεις). Οι απαλλαγές ανήλθαν σε 73,7 εκατ. ευρώ
- Φόρος ασφαλίστρων . Οι μειώσεις έφθασαν τα 421,9 εκατ. ευρώ.
- Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης (44 φοροαπαλλαγές). Το ύψος των απαλλαγών ήταν 1,17 δισ. ευρώ με τη μερίδα του λέοντος να έχουν τα ενεργειακά προϊόντα με 589,6 εκ. ευρώ και η αιθυλική αλκοόλη και τα αλκοολούχα ποτά με 580,4 εκατ. ευρώ.
- Τέλη ταξινόμησης οχημάτων (23 απαλλαγές). Οι εκπτώσεις διαμορφώθηκαν σε 121,69 εκατ. ευρώ.
- Τέλη κυκλοφορίας οχημάτων. Το ποσό των απαλλαγών ανήλθε σε 11,84 εκατ. ευρώ.