THEPOWERGAME
Ανοιχτά παραμένουν τα δύο μεγάλα ενεργειακά μέτωπα μεταξύ Ρωσίας και Βουλγαρίας, ενώ η κυβέρνηση δέχεται ολοένα και ισχυρότερα πυρά από την αντιπολίτευση, καθώς και από γειτονικές χώρες. Πρόκειται για τον φόρο διαμετακόμισης στο ρωσικό φυσικό αέριο, που έχει πυροδοτήσει ανησυχίες, και τις αποφάσεις για το μέλλον του διυλιστηρίου της Lukoil στο Μπουργκάς, το μεγαλύτερο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Η κυβέρνηση της Βουλγαρίας αποφάσισε να αποσύρει τα εκτιμώμενα έσοδα 1,2 δισεκατομμυρίου ευρώ από τον νέο φόρο διαμετακόμισης για το ρωσικό φυσικό αέριο από τον κρατικό προϋπολογισμό του 2024, επειδή η κυβερνητική πλειοψηφία αμφιβάλλει ότι μπορούν να ληφθούν τα χρήματα, δήλωσε την Κυριακή ο υπουργός Οικονομικών της Βουλγαρίας, Ασέν Βασίλεφ. Όπως αναφέρει το Euractiv, στα τέλη Οκτωβρίου η Επιτροπή της ΕΕ ανακοίνωσε ότι η Βουλγαρία έχει κάθε δικαίωμα να επιβάλει νέο φόρο 10 ευρώ ανά μεγαβατώρα (MWh) στο ρωσικό αέριο που διέρχεται από το βουλγαρικό έδαφος, παρά τις διαμαρτυρίες από τη Σερβία και την Ουγγαρία ότι αυτό θα οδηγήσει σε υψηλότερες τιμές των καυσίμων. Οι Αρχές στη Σόφια έχουν εγγυηθεί ότι τα χρήματα θα αναζητηθούν από την Gazprom και όχι από τους Ευρωπαίους πελάτες του ρωσικού μονοπωλίου φυσικού αερίου.
Η Βουλγαρία ανέμενε ότι τα έσοδα από το νέο τέλος θα καταβληθούν έως τα μέσα Νοεμβρίου, αλλά η χώρα δεν έχει ακόμη καταφέρει να εισπράξει χρήματα από τη ρωσική εταιρεία. Η Euractiv Bulgaria ανέφερε αρχικά ότι το κράτος ενδέχεται να μη λάβει χρήματα από το νέο τέλος, καθώς η Βουλγαρία προσπαθεί να επιβάλει φόρο στο φυσικό αέριο του αγωγού, το οποίο δύσκολα μπορεί να πιστοποιηθεί ως ρωσικό επειδή είναι ένα μείγμα πολλών πηγών. Η Ρωσία διαθέτει μηχανισμούς για να αποκρύψει την προέλευση του καυσίμου, το οποίο περνάει πρώτα από την Τουρκία πριν εισέλθει στο σύστημα αγωγών φυσικού αερίου της Βουλγαρίας.
Μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει καμία αντίδραση από την Gazprom σχετικά με την εισαγόμενη ενεργειακή εισφορά και δεν είναι σαφές εάν η ρωσική εταιρεία προτίθεται να την καταβάλει. Ο υπουργός Οικονομικών της Βουλγαρίας, Ασέν Βασίλεφ, έχει ήδη πει ότι εάν το ρωσικό μονοπώλιο φυσικού αερίου αρνηθεί να πληρώσει, θα γίνει κατάσχεση της χρηματοοικονομικής του ασφάλειας βάσει συμβάσεων στη Βουλγαρία ή περιουσιακών στοιχείων στη χώρα. Η Ουγγαρία, η οποία εξαρτάται από το ρωσικό αέριο που μεταφέρεται μέσω της Βουλγαρίας, επιμένει ότι το μέτρο είναι παράνομο και ζητεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση να το διερευνήσει. Η Σερβία και η Β. Μακεδονία επίσης έχουν εκφράσει ανησυχίες. Ο ρωσικός ενεργειακός γίγαντας Gazprom δεν έχει δηλώσει αν σκοπεύει να πληρώσει, εγείροντας αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα του φόρου.
H μεγαλύτερη κοινοβουλευτική δύναμη, το GERB, το οποίο συμμετέχει στην κυβερνητική πλειοψηφία, ανακοίνωσε ότι το τέλονς μπορεί να μην εισπραχθεί ποτέ και απαίτησε να εξαιρεθεί το ποσό από τον προϋπολογισμό του 2024. Εάν η Gazprom δεν καταβάλει τα τέλη, αυτό θα μπορούσε να αυξήσει το έλλειμμα του προϋπολογισμού της Βουλγαρίας κατά σχεδόν 1%, καθώς η χώρα προσπαθεί να ενταχθεί στην ευρωζώνη από την 1η Ιανουαρίου 2025.
Σημειώνεται πως την Πέμπτη οι βουλευτές υιοθέτησαν κάποιες νομικές τροποποιήσεις, προκειμένου να εξαιρέσουν την Bulgartransgaz, τον κρατικό φορέα εκμετάλλευσης δικτύου φυσικού αερίου, από την είσπραξη του φόρου από τους πελάτες της. Το Κοινοβούλιο της Βουλγαρίας μεταβίβασε αυτή την υποχρέωση στις τελωνειακές Αρχές, με το σκεπτικό ότι η μη είσπραξη δόσεων θα μπορούσε να απειλήσει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της Bulgartransgaz. Από την επιβολή του φόρου η εταιρεία έχει συσσωρεύσει έως και 250 εκατομμύρια λέβα σε νέο χρέος προς το κράτος.
Το δεύτερο ανοιχτό μέτωπο
Το Σάββατο η διοίκηση του διυλιστηρίου της Lukoil Neftochim Bulgaria ανακοίνωσε ότι ενδέχεται να σταματήσει να λειτουργεί εάν η κυβέρνηση απαγορεύσει από την 1η Ιανουαρίου την εξαγωγή πετρελαιοειδών που παράγονται από ρωσικό πετρέλαιο. «Πριν από ενάμιση με δύο μήνες το κοινοβούλιο ενέκρινε νόμο που θα πρέπει να μειώσει σταδιακά τη χρήση του ρωσικού πετρελαίου. Η απαγόρευση των εξαγωγών από την 1η Ιανουαρίου αφορά το ρωσικό πετρέλαιο. Εάν υπάρχει μη ρωσικό πετρέλαιο, μπορεί εύκολα να εξαχθεί», δήλωσε επίσης ο Ασέν Βασίλεφ. Σύμφωνα με τον υπουργό, αυτό απλώς θα επιταχύνει τη μετάβαση σε μη ρωσικό πετρέλαιο.
Τα κόμματα GERB και DPS μέχρι τώρα υποστήριζαν την απόφαση να επιμένουν στον άμεσο τερματισμό των εισαγωγών ρωσικού αργού πετρελαίου, παρά τους κινδύνους για την τοπική αγορά πετρελαίου. Οι βουλευτές του GERB και του DPS αποχώρησαν από τη συνεδρίαση της ολομέλειας την Πέμπτη ως ένδειξη διαμαρτυρίας, λίγο πριν από την ψήφο δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης που κατέθεσε η φιλορωσική αντιπολίτευση, ενώ τελικά η ψηφοφορία αναβλήθηκε κατά μία ημέρα. Ωστόσο, ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του DPS, Delyan Peevski, και ο βουλευτής του GERB, Delyan Dobrev, επιμένουν στην άμεση αναστολή του ρωσικού πετρελαίου.
Ο πρωθυπουργός Νικολάι Ντένκοφ επικαλέστηκε εκθέσεις των ειδικών υπηρεσιών που επισημαίνουν τους κινδύνους μιας τέτοιας απόφασης για τη Βουλγαρία και τα Βαλκάνια. Το διυλιστήριο του Μπουργκάς είναι το μεγαλύτερο στα Βαλκάνια και ο μοναδικός παραγωγός καυσίμων για αεροσκάφη στην περιοχή. Ταυτόχρονα, η διοίκηση του διυλιστηρίου έχει προειδοποιήσει ότι αυτό κινδυνεύει να κλείσει εάν οι προμήθειες από τη Ρωσία διακοπούν άμεσα -καθώς απειλούνται θέσεις εργασίας χιλιάδων ανθρώπων στην περιοχή του Μπουργκάς, όπου το διυλιστήριο είναι βασικός εργοδότης. Οι βουλευτές του PP-DB κατέθεσαν πρόταση σύμφωνα με την οποία η Βουλγαρία θα πρέπει να σταματήσει να λαμβάνει ρωσικό πετρέλαιο τον Μάρτιο του 2024, σχεδόν εννέα μήνες πριν από την προθεσμία που έχει θέσει η ΕΕ, ενώ το DPS δήλωσε ότι είναι πρόθυμο να συμφωνήσει σε αναστολή τον Ιανουάριο, υποστηρίζοντας ότι μέχρι τότε η Lukoil Neftochim Burgas θα είναι έτοιμη να εργαστεί μόνο με μη ρωσικές πρώτες ύλες.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
