THEPOWERGAME
Η κρίση του κόστους ζωής, που δοκιμάζει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών, σε συνδυασμό με άλλες διαταραχές στο περιβάλλον, αναδύει προκλήσεις για τη βιομηχανία καταναλωτικών αγαθών, με τις πολυεθνικές να βρίσκονται στο στόχαστρο.
Είναι στο μικροσκόπιο των ελεγκτικών Αρχών και έχουν να διαχειριστούν κινδύνους από την εφοδιαστική αλυσίδα μέχρι τις μεγαλύτερες απαιτήσεις απόδοσης των πελατών τους, ήτοι αλυσίδες σούπερ μάρκετ και εταιρείες λιανεμπορίου ευρύτερα, που μέχρι πρόσφατα ήταν ο βασικός «ύποπτος» της ακρίβειας.
Υπενθυμίζεται ότι ειδικά στην Ελλάδα, πριν από τις βαριές «καμπάνες» 2 εκατ. ευρώ στις πολυεθνικές P&G και Unilever, είχαν προηγηθεί μέσα στο καλοκαίρι τα πρόστιμα για πλασματικές εκπτώσεις στους μεγάλους retailers Πλαίσιο, Public και Praktiker, ακολούθησαν αλυσίδες καλλυντικών και λίγους μήνες νωρίτερα είχαν επιβληθεί κυρώσεις σε μερικά από τα μεγαλύτερα σούπερ μάρκετ, όπως ΑΒ Βασιλόπουλος, Lidl, Γαλαξίας, Κρητικός κ.ά.
Τιμωρήθηκαν για παραβάσεις του πλαφόν στα περιθώρια κέρδους και διαφορών στις τιμές στο ράφι και στο ταμείο, ενώ είχαν προηγηθεί κι άλλα πρόστιμα μετά την πανδημία, όταν άρχισε το μπαράζ ανατιμήσεων σε βασικά αγαθά.
Έκτοτε οι αλυσίδες του λιανεμπορίου επιχείρησαν να υπερασπιστούν τη θέση ότι δεν φέρουν ευθύνη για την ακρίβεια, καθώς τα περιθώρια κέρδους τους έχουν μειωθεί μετά την πανδημία. Ενδεικτικά, με βάση στοιχεία της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδος, οι δέκα μεγαλύτερες αλυσίδες του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων εμφάνισαν τζίρο 10,5 δισ. ευρώ το 2022, με καθαρό περιθώριο κέρδους μόλις 1,5%, από 2,2% το 2021, κι ενώ μεγάλες διεθνείς αλυσίδες σούπερ μάρκετ λειτουργούν με περιθώρια 4% με 5%.Για να διαχειριστούν τις παρενέργειες του πληθωρισμού στην κερδοφορία τους, με βασικότερη τη μείωση του καλαθιού του καταναλωτή, οι εταιρείες του λιανεμπορίου επιχειρούν εξορθολογισμό σε όλες τις γραμμές κόστους και επιστρατεύουν ψηφιακά εργαλεία γι’ αυτόν τον σκοπό. Επίσης, παγκοσμίως οι αλυσίδες έχουν αυστηροποιήσει τις απαιτήσεις απόδοσης των προμηθευτών τους, με αλλαγές στα συστήματα μέτρησης απόδοσης, περιορισμούς στα περιθώρια παράδοσης και αύξηση των πέναλτι μη συμμόρφωσης. Ειδικά στην Ελλάδα συνεργάζονται με το υπουργείο Ανάπτυξης, στο πλαίσιο των νέων μέτρων για τη δημοσιοποίηση των τιμοκαταλόγων των προμηθευτών και τυχόν αλλαγών/αυξήσεων στις τιμές των προϊόντων.
Τα παραπάνω δημιουργούν πιέσεις στη βιομηχανία και στις πολυεθνικές τροφίμων, που βρίσκονται σε κλοιό προκλήσεων, καθώς έχουν να σταθμίσουν τον κίνδυνο από χαμένες πωλήσεις, μερίδια και κερδοφορία. Ήδη η επίδραση της στροφής των καταναλωτών σε φθηνότερες μάρκες είναι αισθητή, αν και προς το παρόν κρίνεται διαχειρίσιμη, με τιμολογιακές πολιτικές προστασίας του όγκου πωλήσεων στη βάση της ισχυρής δέσμευσης των καταναλωτών σε συγκεκριμένα brands. Αυτή η βάση όμως κλονίζεται όσο επιμένουν οι πληθωριστικές πιέσεις. Δεδομένου δε ότι οι περισσότερες από αυτές τις εταιρείες είναι εισηγμένες σε μεγάλες διεθνείς κεφαλαιαγορές, όσο η κερδοφορία τους αποκλίνει από τις προβλέψεις, τόσο μεγαλύτερο κόστος επωμίζονται από την πτώση των τιμών των μετοχών τους.
Οι αυξημένες τιμές των πρώτων υλών και της ενέργειας, ο πληθωρισμός των μισθών, που οξύνθηκε, και η έλλειψη των κατάλληλων ανθρώπων για να πληρώσουν κενές θέσεις, που συνεπάγεται υψηλότερους μισθούς για την προσέλκυση και τη διατήρηση εργαζομένων, προστίθενται στο επικίνδυνο κοκτέιλ που ωθεί τις εταιρείες καταναλωτικών αγαθών σε συνεχείς αυξήσεις τιμών.
Όπως σημειώνουν αναλυτές της Fitch Ratings σε έκθεση για τον ευρωπαϊκό κλάδο καταναλωτικών αγαθών που δημοσιεύθηκε την άνοιξη, οι εταιρείες θα συνεχίσουν να αυξάνουν τις τιμές το 2023, γεγονός που, μαζί με τις αυξήσεις τιμών που πραγματοποιήθηκαν το δεύτερο εξάμηνο του 2022, αναμένεται να οδηγήσει σε υψηλή μονοψήφια αύξηση των εσόδων στον κλάδο.
Οι ταχύτητες και οι προσδοκίες
Σημειώνεται ότι ο επίμονα υψηλός πληθωρισμός στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης μείωσε το διαθέσιμο εισόδημα και την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών, αλλά ο αντίκτυπος είναι ανομοιογενής. Τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος πλήττονται περισσότερο και η λεγόμενη μεσαία τάξη προχωρεί σε περιορισμό δαπανών για να αντεπεξέλθει στα ακριβά ενοίκια και στις αυξήσεις δανειακών υποχρεώσεων λόγω των υψηλών επιτοκίων. Πιο ανθεκτική είναι η μερίδα των καταναλωτών υψηλού εισοδήματος, που υποστηρίζει και την ανθεκτικότητα κλάδων όπως τα είδη πολυτελείας. Μάλιστα, μία από τις πιο ισχυρές τάσεις στην Ευρώπη είναι η ενίσχυση του μεριδίου αγοράς των ειδών πολυτελείας, όπως ανέδειξε πρόσφατη μελέτη της N2Growth, που διαπιστώνει ότι ως αποτέλεσμα του αυξανόμενου πληθωρισμού, η παγκόσμια αγορά λιανικού εμπορίου θα αυξηθεί κατά 5% το 2023, ενώ τα κέρδη των καταστημάτων λιανικής πώλησης θα αποδυναμωθούν, λόγω των μειωμένων πωλήσεων, σε συνδυασμό με το αυξανόμενο κόστος.
Σχολιάζοντας τα ευρήματα της μελέτης σε σχέση με τις εξελίξεις στην ελληνική αγορά, η Ρεβέκκα Πιτσίκα, managing partner της N2Growth Greece, σημειώνει στο powergame.gr ότι το τελευταίο έτος ο πληθωρισμός στην Ελλάδα σημειώνει αποκλιμάκωση και είναι χαμηλότερος στη Νότια Ευρώπη, αλλά και μεταξύ των χαμηλότερων ποσοστών στην Ευρωζώνη. Καταγράφει την υψηλή αύξηση των δαπανών στα νοικοκυριά πέρυσι, κατά 12,7%, που σήμανε όμως τη μείωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών -με τους καταναλωτές δηλαδή να πληρώνουν περισσότερα, αλλά να καταναλώνουν λιγότερα- και προβλέπει θετικές εξελίξεις από τα μέτρα του υπουργείου Ανάπτυξης. Όπως σημειώνει, τα μέτρα που υλοποιεί η κυβέρνηση για την προστασία από την ακρίβεια, που προκύπτει από των εισαγόμενο πληθωρισμό και την αντιμετώπιση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών, συνοψίζονται σε «Μόνιμη Μείωση Τιμής» και ενίσχυση του ελεγκτικού μηχανισμού για συνεχές monitoring σε όλο το φάσμα της εφοδιαστικής αλυσίδας.
«Αισιόδοξα φαίνονται τα πράγματα για το επόμενο διάστημα και για τη νέα χρονιά για την εσωτερική οικονομία, που θα επηρεάσει φυσικά και την αγορά εργασίας, φέρνοντας μια αλυσιδωτή αντίδραση ανόδου στη χώρα μας», προσθέτει σχετικά.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
