THEPOWERGAME
Τη συνδρομή της Κομισιόν, που περιλαμβάνει επιπλέον 400 εκατ. ευρώ ως μέγιστο ποσό και παροχή ευελιξίας στη χώρα μας να αξιοποιήσει κοινοτικούς πόρους άμεσα σε έργα και δαπάνες στήριξης των πλημμυροπαθών, διασφάλισε η Ελλάδα. Παράλληλα, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, συμφώνησαν στην ανακατανομή πόρων ύψους 2,25 δισ. ευρώ από τον κοινοτικό προϋπολογισμό (ΕΣΠΑ) και το Ταμείο Ανάκαμψης, που έχουν αποδοθεί στη χώρα έτσι ώστε να αξιοποιηθούν στην ανακούφιση των πλημμυροπαθών της Κεντρικής Ελλάδας, αλλά και των πυροπαθών της Θράκης και του Έβρου.
Ειδικότερα, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, για την ανακούφιση των πληγέντων από τις φυσικές καταστροφές των τελευταίων εβδομάδων θα διατεθούν:
- 250 εκατ. ευρώ από προηγούμενο ΕΣΠΑ 2014-2020.
- 1,5 δισ. ευρώ από το υφιστάμενο ΕΣΠΑ 2021-2027 και
- 500 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, ποσό που μπορεί να κατευθυνθεί κατευθείαν στη δημιουργία υποδομών στις πληγείσες περιοχές.
Τα νέα κοινοτικά κονδύλια που θα μπορούσε να δεχθεί η χώρα, όπως ανέφερε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ανέρχονται έως το ποσό των 400 εκατ. ευρώ, και τα οποία θα μπορούσαν να προέλθουν από το Αγροτικό Αποθεματικό και το Ταμείο Αλληλεγγύης. Κάτι τέτοιο, ωστόσο, απαιτεί διεξοδική καταγραφή της ζημίας προτού εγκριθεί οποιαδήποτε ενίσχυση.
Πηγές του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας ανέφεραν ότι το Ταμείο Αλληλεγγύης καλύπτει το 6% της ζημίας και ότι η Ελλάδα για φυσικές καταστροφές έχει λάβει από το 2006 έως σήμερα 160 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 70 εκατ. ευρώ στις μεγάλες φωτιές του 2007. Επιπλέον, για οποιαδήποτε ενίσχυση από το Ταμείο Αλληλεγγύης πρέπει να δοθεί έγκριση από τα κράτη-μέλη και επομένως δεν πρόκειται να δοθούν πριν από το 2024.
Τα μεγέθη που κινητοποιούνται για τις καταστροφές από τις πλημύρες και τις πυρκαγιές δείχνουν και την εκτίμηση του ύψους της ζημίας που έχει υποστεί η χώρα και το οποίο κυμαίνεται μεταξύ 2,2 και 2,6 δισ. ευρώ. Τα νερά, ωστόσο, δεν έχουν ακόμη αποστραγγιστεί και επομένως η πλήρης καταγραφή της ζημίας δεν υπάρχει. Έτσι, είναι πρόωρο να ειπωθεί οτιδήποτε.
Για παράδειγμα, το υφιστάμενο ΕΣΠΑ περιελάμβανε κονδύλια ύψους 300 εκατ. ευρώ για αντιπλημμυρικά έργα. Τώρα το ποσό αυτό αναμένεται να αναθεωρηθεί προς τα επάνω, αλλά η αναθεώρηση αυτή θα γίνει μετά την καταγραφή της συνολικής ζημιάς με μεγαλύτερη ακρίβεια.
Πάντως, οι καταστροφές αυτές θα οδηγήσουν σε μια ταχεία απορρόφηση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ, ειδικά στα κονδύλια του Κοινωνικού Ταμείου Συνοχής. Το ίδιο είχε γίνει το 2020 και 2021, όταν η πανδημία οδήγησε σε μια ταχεία απορρόφηση των πόρων του ΕΣΠΑ 2014-2020.
Τα ποσά που θα κινητοποιηθούν για την αποκατάσταση των ζημιών σε καμία περίπτωση δεν θέτουν σε κίνδυνο τη δημοσιονομική σταθερότητα. Τα χρήματα αυτά προϋπήρχαν για τη χώρα και τώρα ανακατανέμονται, έτσι ώστε ανακουφιστούν οι πληγέντες από τα καταστρεπτικά φυσικά φαινόμενα. Αυτό αναμένεται να αποσαφηνίσει τόσο το οικονομικό επιτελείο, αμέσως μετά την άφιξή του από τις Βρυξέλλες, όσο και ο πρωθυπουργός στη Θεσσαλονίκη, το Σαββατοκύριακο, στο πλαίσιο της 87ης ΔΕΘ.
Με αυτά τα δεδομένα, παραμένει ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 0,7% με 1% του ΑΕΠ το 2023.