THEPOWERGAME
Προς συρρίκνωση βαίνει ο στόλος των δεξαμενόπλοιων, αλλά κι εκείνος των φορτηγών πλοίων τα επόμενα χρόνια, καθώς το βιβλίο παραγγελιών νέων πλοίων καταγράφει σταθερή πτώση τα τελευταία χρόνια και βρίσκεται στο χαμηλότερο σημείο δεκαετιών. Πρόκειται για μια πρωτόγνωρη συγκυρία, η οποία θα έχει σημαντικές συνέπειες στην πορεία της ναυλαγοράς τα επόμενα χρόνια, οδηγώντας σε πολύ υψηλότερα έσοδα και κέρδη για τις ναυτιλιακές εταιρείες, εφόσον ασφαλώς διατηρηθεί η διαφαινόμενη ανισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης.
Ο βασικότερος λόγος που συμβαίνει αυτό είναι ασφαλώς η αβεβαιότητα που επικρατεί μεταξύ των πλοιοκτητών, αναφορικά με το ποιες τεχνολογίες καυσίμων θα επικρατήσουν στο μέλλον. Από τη στιγμή που δεν είναι σαφές αν το πλοίο που θα παραγγελθεί σήμερα, θα μπορεί να καλύπτει τις ανάγκες του μέλλοντος και ταυτόχρονα θα μπορεί να είναι οικονομικά βιώσιμο, είναι σχεδόν απίθανο για τους πλοιοκτήτες να προβούν σε τέτοιες επενδύσεις, ακριβώς λόγω του πολύ υψηλού τους ρίσκου. Ένας επιπλέον παράγοντας έγκειται και στην παραγωγή και διαθεσιμότητα των νέων καυσίμων. Είναι δηλαδή ασαφές το κατά πόσο τα καύσιμα αυτά θα είναι ευρέως διαθέσιμα, σε ποιες περιοχές θα αναπτυχθούν οι σχετικές υποδομές ανεφοδιασμού και σε τι κόστος;
Όλα αυτά τα ερωτήματα εξακολουθούν να είναι σήμερα αναπάντητα, καθιστώντας την υποβολή νέων παραγγελιών πλοίων, μια ιδιαίτερα περίπλοκη διαδικασία, από την οποία προτιμούν να απέχουν οι περισσότεροι πλοιοκτήτες.
Σύμφωνα με στοιχεία του ελληνικού ναυλομεσιτικού οίκου Xclusiv, το βιβλίο παραγγελιών των δεξαμενόπλοιων βρέθηκε στο χαμηλό σημείο του από το 1996, κατά την διάρκεια του φετινού πρώτου τριμήνου. Ακόμα πιο σημαντικό είναι και το γεγονός ότι το 34% του ενεργού στόλου είναι πλέον ηλικίας μεγαλύτερης των 16 ετών, κάτι που σημαίνει ότι θα πρέπει να οδεύσει σταδιακά προς διάλυση, εντός των προσεχών δέκα ετών. Σύμφωνα με την Xclusiv (στοιχεία Απριλίου 2023), από τα 7.481 δεξαμενόπλοια που λειτουργούν σήμερα, τα σύγχρονα πλοία, ηλικίας έως 10 ετών αποτελούν το 36,5%, ενώ η δεύτερη μεγαλύτερη κατηγορία είναι τα ηλικιωμένα πλοία, ηλικίας από 16 – 21 έτη, που αποτελούν το 34%, ενώ επιπλέον 29% του στόλου αφορά στην ηλικιακή κατηγορία 11-15 ετών.
Όπως αναφέρουν οι αναλυτές της εταιρείας, «εντός των επόμενων 32 μηνών, ο ενεργός στόλος θα αυξηθεί κατά μόλις 1%, καθώς 348 νεότευκτα θα καθελκυστούν, ενώ υπολογίζουν ότι 270 πλοία θα οδεύσουν προς διάλυση (90 πλοία κατά μέσο όρο, με βάση τα ιστορικά στοιχεία από το 2003 μέχρι σήμερα)». Ως εκ τούτου, η Xclusiv υπολογίζει ότι έως το τέλος του 2025, τα ηλικιωμένα δεξαμενόπλοια ηλικίας άνω των 16 ετών, θα αυξηθούν κατακόρυφα, αποτελώντας τότε το 48% του συνολικού στόλου των δεξαμενόπλοιων. Αντίστροφα, τα σύγχρονα δεξαμενόπλοια θα μειωθούν κατά 2,3% σε 2.695 πλοία κατά το ίδιο διάστημα.
Μια ανάλογη τάση έχει αρχίσει να διαμορφώνεται και στο ξηρό φορτίο και τα φορτηγά πλοία.
Σύμφωνα με την Xclusiv έως τον Δεκέμβριο του 2025, εκτιμάται ότι ο στόλος των φορτηγών πλοίων (μεγέθους άνω των 10.000 τόνων) θα αυξηθεί κατά περίπου 2,8% σε 13.655 πλοία. Ειδικότερα, κατά την διάρκεια των επόμενων 32 μηνών, θα καθελκυστούν 895 πλοία, αλλά θα αφαιρεθούν και 519 πλοία ηλικίας άνω των 21 ετών, τα οποία θα πουληθούν για διάλυση. Υπολογίζεται δηλαδή ότι 173 πλοία θα διαλυθούν σε ετήσια βάση, λαμβάνοντας υπόψη τα ιστορικά δεδομένα.
Την ίδια στιγμή, το βιβλίο παραγγελιών διαμορφώνεται σε μόλις 6,9% του ενεργού στόλου, που αποτελεί και το χαμηλότερο σημείο των τελευταίων 27 ετών. Είναι χαρακτηριστικό ότι τότε δεν είχε καν εμφανιστεί η Κίνα στην αγορά ξηρού φορτίου, καθώς δεν είχε ακόμα γίνει μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, μια εξέλιξη που αποτέλεσε το εφαλτήριο για την οικονομική εκτόξευση της ασιατικής χώρας, που πυροδότησε και το «ράλι» της ναυλαγοράς τα επόμενα χρόνια και μέχρι το ξέσπασμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, το 2007.
Με βάση την ανάλυση της Xclusiv, τα σύγχρονα φορτηγά πλοία, ηλικίας έως 10 ετών θα μειωθούν κατά περίπου 10% έως το τέλος του 2025, κάτι που αναμένεται να λειτουργήσει υπέρ της διατήρησης των ναύλων σε υψηλό επίπεδο τα επόμενα χρόνια. Στον αντίποδα, το μερίδιο των πλοίων ηλικίας 16-21 έτη θα αυξηθεί κατά 23% και θα φτάσει να αποτελεί το 27% του συνόλου του στόλου. Θα πρόκειται μάλιστα για πλοία, τα οποία δύσκολα θα μπορούν να συμμορφώνονται με τις ανάγκες που θα προκύψουν σε μειωμένες εκπομπές ρύπων, με βάση τα ψηφίσματα του Παγκόσμιου Οργανισμού Ναυτιλίας (ΙΜΟ).