Τα 600 εκατ. για τη σηματοδότηση που χάθηκαν στον πίθο των Δαναΐδων του ΟΣΕ

Μέχρι το 2014, όταν και υπεγράφη η περίφημη σύμβαση 717 για την επισκευή και ανάταξη της σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης στο σιδηροδρομικό δίκτυο, απανωτές διοικήσεις του ΟΣΕ είχαν δαπανήσει περισσότερα από 550 εκατ. ευρώ (σε τιμές 2014) για έργα σηματοδότησης.

Παρά τα εκατοντάδες εκατομμύρια που ξόδεψε ο οργανισμός, τα συστήματα δεν λειτουργούσαν στο μεγαλύτερο τμήμα του δικτύου από τις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, λόγω βανδαλισμών, κλοπών και ελλείψεων στη συντήρηση. Γι’ αυτό αποφασίστηκε να προχωρήσει ο διαγωνισμός για τη σύμβαση 717, η οποία θα ολοκληρωθεί τον επόμενο μήνα, σχεδόν δέκα χρόνια μετά την εκκίνησή της, με κόστος άνω των 60 εκατ. ευρώ. Η σηματοδότηση στο τμήμα Λάρισα – Πλατύ παραδόθηκε στον ΟΣΕ μόλις χθες δηλαδή σχεδόν 30 χρόνια μετά την πρώτη απευθείας ανάθεση του 1995!

Τα περισσότερα από τα έργα σηματοδότησης, τουλάχιστον μέχρι το 1997, είχαν ανατεθεί χωρίς διαγωνισμούς, δηλαδή απευθείας σε διεθνείς ομίλους με σχετική εξειδίκευση. Το συνολικό κόστος ξεπέρασε τα 550 εκατ. ευρώ και περιλαμβάνει υπερβάσεις που προσέγγισαν τα 150 εκατ. μέσω της υπογραφής συμπληρωματικών συμβάσεων.

Οι αμαρτίες του ΟΣΕ δεν τελειώνουν, όμως, στις αναθέσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων για έργα που απαξιώθηκαν σε χρόνο-ρεκόρ. Ακόμα και σήμερα, οι επιτήδειοι που επωφελήθηκαν εκείνη την περίοδο αξιοποιούν την τραγωδία των Τεμπών προκειμένου να πάρουν τα ρέστα τους! Τα τελευταία χρόνια επιχείρησαν να «φορτώσουν» στον ΟΣΕ απαρχαιωμένα συστήματα σηματοδότησης, τα οποία δεν υποστηρίζουν πλέον οι διεθνείς όμιλοι που τα κατασκεύασαν προ δεκαετιών.

«Είχαν αποθηκεύσει εκατοντάδες τέτοιες συσκευές και επιχείρησαν να ξεστοκάρουν», λένε κάποιοι στον ΟΣΕ. Όσοι αντέδρασαν στα σχέδια εγκατάστασης αυτών των απαρχαιωμένων συστημάτων στο σιδηροδρομικό δίκτυο βρίσκονται σήμερα στο στόχαστρο της συγκεκριμένης ομάδας, ειδικά μετά το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη, σύμφωνα με έμπειρα στελέχη του σιδηροδρόμου.

Η σημερινή διοίκηση του ΟΣΕ γνωρίζει από πρώτο χέρι τι συμβαίνει, καθώς είχε άμεση εμπλοκή στα έργα σηματοδότησης των τελευταίων δεκαετιών, τόσο ως ανώτερα στελέχη του οργανισμού, όσο και ως στελέχη εταιρειών συμβούλων που συνεργάστηκαν με τον ΟΣΕ.

Οι τρεις μεγαλύτερες συμβάσεις για τη σηματοδότηση στο σιδηροδρομικό δίκτυο είχαν συνολικό ύψους κοντά στα 50 δισ. δραχμές και ανατέθηκαν απευθείας την περίοδο 1995-1997. Πρόκειται για τη σύμβαση 860 του 1995, συνολικού ύψους 13 δισ. δραχμών (μαζί με την 1η συμπληρωματική), για το τμήμα Αθήνα – Οινόη – Χαλκίδα, που ανατέθηκε απευθείας στην Bombardier, τη σύμβαση 874 του 1995, συνολικού ύψους 19,5 δισ. δραχμών (μαζί με την 1η συμπληρωματική σύμβαση), για το τμήμα Λάρισα – Πλατύ, που ανατέθηκε επίσης απευθείας στην Bombardier, και τη σύμβαση 875 του 1995, συνολικού ύψους 17,3 δισ. δραχμών, για το τμήμα Θεσσαλονίκη – Στρυμώνας – Προμαχώνας, που ανατέθηκε απευθείας στην Alstom.

Το κόστος που αναφέρεται δεν είναι το τελικό για τα συγκεκριμένα έργα, καθώς ο ΟΣΕ αναγκάστηκε να προχωρήσει σε πρόσθετες συμβάσεις για την ολοκλήρωση των έργων σηματοδότησης στα τρία τμήματα του δικτύου που προαναφέρθηκαν. Στο τμήμα Αθήνα – Οινόη – Χαλκίδα, για παράδειγμα, υπεγράφησαν πρόσθετες συμβάσεις το 2000 και το 2002. Στο τμήμα Λάρισα – Πλατύ υπεγράφησαν συνολικά πέντε (!) συμβάσεις για τη σηματοδότηση και τηλεδιοίκηση και στο τέλος χρειάστηκε και έκτη σύμβαση (η περίφημη 717), ώστε να λειτουργήσουν τα συστήματα. Η σηματοδότηση στο τμήμα Λάρισα – Πλατύ παραδόθηκε στον ΟΣΕ μόλις χθες, δηλαδή σχεδόν 30 χρόνια μετά την πρώτη απευθείας ανάθεση του 1995!

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το powergame.gr, από τις 21 συμβάσεις σηματοδότησης που είχε υπογράψει ο ΟΣΕ μέχρι το 1997, οι 15 είχαν γίνει με απευθείας ανάθεση και μόνο για τις έξι είχε προηγηθεί διαγωνισμός. Μέχρι το 2014, που προκηρύχθηκε ο διαγωνισμός για τη σύμβαση 717, ώστε να δουλέψει επιτέλους η σηματοδότηση και η τηλεδιοίκηση, είχε γίνει και πλήθος άλλων αναθέσεων, όπως προαναφέρθηκε.

Τα ίδια στοιχεία του powergame.gr δείχνουν πως το μέσο κόστος ανά χιλιόμετρο σιδηροδρομικού δικτύου για τις συμβάσεις σηματοδότησης που είχαν ανατεθεί μέχρι το 2014 ξεκινούσε από τις 254.890 ευρώ για το τμήμα Θεσσαλονίκη – Ειδομένη και έφτανε μέχρι τις 629.990 ευρώ για το τμήμα Αθήνα – Οινόη – Χαλκίδα. Στο τμήμα Λάρισα – Πλατύ το μέσο κόστος ανά χιλιόμετρο έφτανε τις 514.892 ευρώ και στο Δομοκός – Λάρισα τις 383.764 ευρώ. Σημειώνεται πως μεταγενέστερες συμβάσεις σηματοδότησης, έπειτα από διαγωνισμό, υπεγράφησαν με σημαντικά χαμηλότερο κόστος, πάντα σε αναθεωρημένες τιμές 2014.