THEPOWERGAME
Πάρτε έναν χάρτη της Ευρώπης, εντοπίστε το Παρίσι και χαράξτε μια γραμμή με κατεύθυνση προς τα ανατολικά. Πόσο μακριά μπορείτε να φτάσετε έχοντας μία πλήρη ημέρα και νύχτα; Με τον σωστό συνδυασμό τρένων και πολλή υπομονή, μπορείτε να διασχίσετε τη Γαλλία και τη Γερμανία, στη συνέχεια την Αυστρία και την Ουγγαρία έως τη Ρουμανία. Η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη αυτής της χώρας, το Κλουζ-Ναπόκα, απέχει 1.597 χιλιόμετρα (992 μίλια) σε ευθεία γραμμή από το Παρίσι ή 2.100 χιλιόμετρα καθώς η διαδρομή ελίσσεται. Η θέα από τα τρένα -μερικά τρέχουν, άλλα κινούνται πιο αργά- προσφέρει χρόνο για περισυλλογή. Ένα ταξίδι παρόμοιας διάρκειας με το Παρίσι – Κλουζ στην Αμερική, από τη Νέα Υόρκη στην Τοπίκα του Κάνσας, θα διαρκούσε 32 ώρες -στην Κίνα, το ταξίδι των 1.651 χιλιομέτρων από τη Σαγκάη στην Τσενγκντού διαρκεί λιγότερο από 12 ώρες. Ιδού τι ανακαλύπτουμε για την Ευρώπη σε 23 ώρες και 59 λεπτά κοιτάζοντας έξω από το παράθυρο ενός τρένου.
Οι επισκέψεις σε διάφορα μέρη βοηθούν στην εξάλειψη των στερεοτύπων γι’ αυτά. Καθώς το τρένο φεύγει από τον Gare de l’Est στις 7:20 π.μ., οι Παριζιάνοι σχηματίζουν ουρές στα Starbucks: να τα λέμε κι αυτά για τους τεμπέληδες Γάλλους, που είναι επιφυλακτικοί απέναντι στις αμερικανικές εισαγωγές.
Το να διασχίζει κάποιος την ανατολική Γαλλία με ένα TGV αποτελεί ευκαιρία να μελετήσει αντιθέσεις. Από τη μία πλευρά, αισθάνεστε την πλήρη εκσυγχρονιστική δύναμη της République, η οποία εγκατέστησε για πρώτη φορά σιδηροδρομικές γραμμές υψηλής ταχύτητας πριν από τέσσερις δεκαετίες. Αλλά στην περιοχή της Καμπανίας -την οποία το τρένο διασχίζει με ταχύτητα άνω των 300 χιλιομέτρων/ώρα- το ίδιο αυταρχικό κράτος κωδικοποιεί διαδικασίες του 17ου αιώνα για την παραγωγή αφρώδους οίνου. Οι Γάλλοι απαιτούν ταυτόχρονα την πρόοδο και την ακινητοποίηση του χρόνου.
Όσον αφορά τα σιδηροδρομικά ταξίδια, από τη Γαλλία και μετά, όλα αρχίζουν να φθίνουν: όσο πιο ανατολικά στην Ευρώπη πηγαίνετε, τόσο πιο αργά είναι τα τρένα. Χρειάζονται μόλις δύο ώρες για να διανύσεις 395 χιλιόμετρα από το Παρίσι στο Στρασβούργο. Το επόμενο ταξίδι προς τη Φρανκφούρτη διαρκεί εξίσου πολύ για να καλύψει τη μισή απόσταση. Πηγαίνοντας ανατολικότερα, τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο αργά.
Με δεδομένο ότι το μεγαλύτερο μέρος της ΕΕ ταξιδεύει χωρίς διαβατήριο στις μέρες μας, είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς πού τελειώνει η μία χώρα και πού αρχίζει η άλλη. Στις αποβάθρες των σιδηροδρομικών σταθμών, η γαλλική γλώσσα δίνει τη θέση της στη γερμανική (στην πορεία θα εμφανιστούν πιο εξωτικές προφορές: Tápiószecső, Măgeşti). Το πιο εμφανές σημάδι αλλαγής χώρας είναι ότι όλοι οι επιβαίνοντες στο βαγόνι του τρένου λαμβάνουν ένα γραπτό μήνυμα από τον πάροχο του κινητού τους τηλεφώνου που τους καλωσορίζει στη Γερμανία.
Αν χρειαστεί να αλλάξετε τρένο, κάντε το σε μικρές πόλεις: ένας περίπατος στην αποβάθρα είναι συνήθως αρκετός. Σε πόλεις όπως η Φρανκφούρτη, οι σταθμοί βρίσκονται στις αντίθετες άκρες της πόλης. Ο περίπατος μεταξύ τους δεν προσφέρει και πολλά αξιοθέατα, εκτός από ένα γιγαντιαίο γλυπτό με το σήμα του ευρώ (€) έξω από τα γραφεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Δεν το λες κι αξιοθέατο.
Η δυτική πλευρά της Γερμανίας αποτελεί μέρος αυτού που οι Γάλλοι γεωγράφοι κάποτε ονόμασαν «Γαλάζια Μπανανία», μια ασυνεχή μεγαλούπολη που εκτείνεται από το Λίβερπουλ μέχρι το Μιλάνο μέσω του Άμστερνταμ. Αν σας δοθεί η ευκαιρία, γευματίστε στα γερμανικά τρένα. Τα βαγόνια-εστιατόριά τους διαθέτουν καθίσματα από κόκκινο δέρμα, όπου το ένστολο προσωπικό φέρνει το φαγητό σε αληθινά πορσελάνινα σερβίτσια. Το Linseneintopf, ένα νόστιμο ραγού με φακές και λουκάνικα, είναι ένα πλούσιο φαγητό για τους ταξιδιώτες. Η τοπική μπίρα Bitburger σερβίρεται στο κατάλληλο επώνυμο ποτήρι και όχι σε πλαστικό.
Κατά τα άλλα, η Γερμανία είναι η αχίλλειος πτέρνα των υπεραστικών ταξιδιών στην Ευρώπη. Ελάχιστα διηπειρωτικά ταξίδια μπορούν να την αποφύγουν. Ωστόσο, η εμμονή της με τη δημοσιονομική ορθότητα την έχει αφήσει με ερειπωμένες υποδομές, συμπεριλαμβανομένων των σιδηροδρομικών γραμμών της. Πέρυσι, το ένα τρίτο των τρένων της Deutsche Bahn είχε καθυστέρηση -ένα ακόμα στερεότυπο καταρρίπτεται. Το να κλείνετε εισιτήρια για σιδηροδρομικά ταξίδια με ανταπόκριση είναι μια πράξη πίστης. Η κακοτεχνία του σιδηροδρομικού συστήματος ζωντανεύει όταν η προβληματική σηματοδότηση αναγκάζει τον οδηγό να πατάει περιοδικά φρένο, κάτι που προκαλεί χάος στο βαγόνι του εστιατορίου. «Κρατήστε το πιάτο σας!», φωνάζει ο σερβιτόρος, «κρατήστε το ποτήρι σας!».
Οι πτήσεις μεγάλων αποστάσεων αναπληρώνουν τον χαμένο χρόνο -τα τρένα μεγάλων αποστάσεων τον συσσωρεύουν. Ένα αεροπλάνο που φεύγει με 30 λεπτά καθυστέρηση μπορεί να προσγειωθεί στην ώρα του -με το τρένο καταλήγετε με μια ώρα καθυστέρηση και έτσι είναι πιθανό να χάσετε μια ανταπόκριση με μεγάλο περιθώριο ώρας στη Βιέννη.
Καθώς πλησιάζετε στα σύνορα με την Αυστρία, ο Δούναβης μπαίνει στο προσκήνιο. Οι γραμμές κινούνται παράλληλα με το ποτάμι για 600 χιλιόμετρα. Ευτυχώς, η αργοπορία της Deutsche Bahn συνοδεύεται από άλλες εταιρείες. Έχοντας φτάσει στη Βιέννη με μία ώρα καθυστέρηση -και ένα λεπτό μετά την αναχώρηση του τρένου για το Κλουζ- με ανακούφιση ανακαλύπτεις ότι ούτε ο εθνικός σιδηρόδρομος της Ρουμανίας μπορεί να δρομολογήσει τα τρένα του στην ώρα τους.
Υπάρχει μια αναβίωση των νυχτερινών τρένων στην Ευρώπη, με κίνητρο τις ανησυχίες για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τα αεροπλάνα. Προς το παρόν, η Βιέννη είναι ο μοναδικός μεγάλος κόμβος της ηπείρου: το Ντουμπάι των καναπέδων. Κάθε βράδυ, τα τρένα φεύγουν από την ηπειρωτική Αυστρία για τις ακτές της Ευρώπης, από τη Βαλτική μέχρι τη Βόρεια Θάλασσα και τη Μεσόγειο.
Στις πεδιάδες νοτιοανατολικά της Βιέννης, οι ανεμογεννήτριες είναι τόσο στοιβαγμένες που μοιάζουν με βούρτσα μαλλιών με τις τρίχες να προεξέχουν. Τα κόκκινα φώτα στην κορυφή τους αναβοσβήνουν στο ηλιοβασίλεμα. Λιγότερες ανεμογεννήτριες βλέπει κανείς όταν το τρένο μπαίνει στην Ουγγαρία, όπου η κυβέρνηση απορρίπτει τις «πράσινες» ανησυχίες ως ουτοπική ευαισθησία.
Το εισιτήριο από τη Βιέννη προς το Κλουζ είναι περίπου 227 λέι (50 δολάρια), συν τα διπλάσια για μια μονοκλινή καμπίνα, η οποία διαθέτει ιδιωτικό μπάνιο, αλλά… όχι φαγητό. Δεν υπάρχει βαγόνι εστιατορίου στα νυχτερινά τρένα από τη Βιέννη προς το Κλουζ. Είναι γεγονός. Deutsche Bahn: όλα συγχωρούνται. Μια στάση στη Βουδαπέστη είναι πολύ σύντομη για να βρείτε ένα πιάτο σούπα γκούλας.
Εκτός ραγών
Ένα από τα τελευταία γνήσια σύνορα της Ευρώπης βρίσκεται μεταξύ Ουγγαρίας και Ρουμανίας, η οποία δεν έχει ακόμη ενταχθεί στη ζώνη Σένγκεν. Ατυχία: το τρένο φτάνει στα σύνορα μαύρα μεσάνυχτα. Αν νομίζετε ότι οι Ούγγροι συνοριοφύλακες είναι άχαροι στις 3:15 π.μ., περιμένετε να συναντήσετε τους Ρουμάνους στις 3:30 π.μ.
Η Κεντρική Ευρώπη συγκλίνει με τις πλουσιότερες δυτικές χώρες. Ωστόσο, η διαδικασία στην Τρανσυλβανία φαίνεται αργή. Ένα τηλέφωνο 4G λειτουργεί άψογα, αλλά μπορείτε να δείτε άλογα να οργώνουν τη γη. Καθημερινότητες που παραπέμπουν σε έναν άλλο αιώνα. Οι σιδηροδρομικοί σταθμοί είναι γεμάτοι με σημαίες της ΕΕ, απόδειξη των «διαρθρωτικών ταμείων» του παρελθόντος και του παρόντος.
Αν έχετε τσαλακωμένο πουκάμισο στις αποσκευές σας, κρεμάστε το όταν αναχωρήσετε. Οι δονήσεις του ταξιδιού θα εξαφανίσουν τις ζάρες καλύτερα από οποιοδήποτε σίδερο. Καθώς το τρένο φτάνει, ρυθμίστε το ρολόι σας μια ώρα μπροστά, στις 8:19. Καλώς ήρθατε στο Κλουζ.
© 2023 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
