Νέο σύστημα για αναλογική χρέωση διοδίων ετοιμάζει το υπ. Υποδομών

Ενάμισι χρόνο μετά την ακύρωση του διαγωνισμού της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ για την ανάπτυξη δορυφορικού συστήματος προκειμένου να εισπράττονται τα διόδια με αναλογική χρέωση, το υπουργείο Υποδομών προωθεί νέα διαδικασία για τη εφαρμογή ενός τέτοιου συστήματος. Έτσι οι οδηγοί θα χρεώνονται ανάλογα με την απόσταση που διανύουν στο εθνικό οδικό δίκτυο όπως είχε προαναγγείλει και ο υπουργός Υποδομών Κώστας Καραμανλής στα τέλη του χρόνου. Τότε είχε παρουσιαστεί το «υβριδικό σύστημα» διοδίων της Ολυμπίας Οδού όπου με χρήση πομποδέκτη οι οδηγοί χρεώνονται με βάση την απόσταση στο μεγαλύτερο τμήμα του οδικού άξονα Ελευσίνα – Κόρινθος – Πάτρα.

Πριν από λίγες εβδομάδες ο κ. Καραμανλής επανέλαβε στη Βουλή πως «δεσμευθήκαμε για δίκαιη χρέωση των διοδίων με βάση την απόσταση και θα το κάνουμε πράξη, ώστε να διορθωθεί μια και καλή ένα ζήτημα που θέτουν οι πολίτες εδώ και χρόνια». Ο υπουργός είχε προσθέσει πως «ο διαγωνισμός θα βγει πολύ σύντομα στον αέρα και εκεί θα γίνει προσπάθεια εξορθολογισμού. Παντού στο κόσμο γίνεται η χρέωση των χρηστών εθνικών οδών, βάσει χιλιομετρικής απόστασης».

Στο υπουργείο υποστηρίζουν πως το 2017 η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ προκήρυξε έναν διεθνή διαγωνισμό «γονατογράφημα με εξωπραγματικό προϋπολογισμό ύψους 400 εκατ. ευρώ για την εγκατάσταση των λεγομένων δορυφορικών διοδίων», χωρίς να έχει εξασφαλίσει την συναίνεση των παραχωρησιούχων και των τραπεζών. Ο κ. Καραμανλής είχε δηλώσει πως σε πολύ λίγο καιρό «θα είναι έτοιμος ο διαγωνισμός των ηλεκτρονικών διοδίων, αφού έρθουμε σε συνεννόηση με τις τράπεζες και τους παραχωρησιούχους».

Η συμφωνία είναι απαραίτητη καθώς πρέπει να αλλάξουν οι συμβάσεις που προβλέπουν σήμερα χρέωση ανά ζώνη. Το ερώτημα που απασχολεί την αγορά είναι αν οι στόχοι που θέτει το υπουργείο για έναρξη του νέου διαγωνισμού εντός του έτους είναι εφικτοί με δεδομένες τις πολύπλοκες διαπραγματεύσεις που απαιτούνται τόσο με τους παραχωρησιούχους, όσο και με τις τράπεζες που έχουν δώσει τα δάνεια για τους οδικούς άξονες.

Στο υπουργείο απαντούν πως μέσα σε λίγους μήνες έκαναν πράξη τη διαλειτουργικότητα των διοδίων ώστε οι οδηγοί να μη χρειάζονται διαφορετικό πομποδέκτη για κάθε τμήμα του εθνικού δικτύου που διαχειρίζεται διαφορετικός παραχωρησιούχος. Σήμερα ο ίδιος πομποδέκτης χρησιμοποιείται σε ολόκληρο το εθνικό δίκτυο για την πληρωμή διοδίων.

Τα πρώτα διόδια και οι εκπτώσεις στα …γαϊδούρια!

Τον Αύγουστο 1852 και με στόχο να βρεθούν χρήματα για τη συντήρηση του οδικού δικτύου ψηφίζεται ο νόμος «Περί Οδοποϊας» ο οποίος στο άρθρο 23 προβλέπει πως «επιτρέπεται η επιβολή διοδίων επί των κατασκευασμένων εθνικών και επαρχιακών οδών ‘ το πληρονόμενον δικαίωμα διοδίων δεν θέλει είσθαι μείζον του ενός λεπτού επί έκαστον στάδιο (σ.σ. χιλιόμετρο) και επί εκάστου του εις ιππασίαν υποζυγίου και παντός είδους φορτηγού ζώου».

Προβλέπει, επίσης, πως «της πληρωμής των διοδίων εξαιρούνται οι ίπποι της Αυλής, της ταχυδρομικής υπηρεσίας, της χωροφυλακής, του ιππικού των ζευγιτών, των εν ενεργεία αξιωματικών του στρατού, όταν ούτοι μεταβαίνωσι χάριν υπηρεσίας, και των ιδιοκτητών, όταν ούτοι μεταβαίνωσιν προς καλλιέργειαν των κτημάτων αυτών, συγκομιδήν των προϊόντων και μεταφορά των φόρων των».

Με αυτόν τον νόμο, που προβλέπονταν για πρώτη φορά η επιβολή διοδίων, εφαρμόζονταν για πρώτη φορά και οι συμβάσεις παραχώρησης στους οδικούς άξονες! Η είσπραξη των διοδίων παραχωρούνταν σε τρίτους για τέσσερα χρόνια, μέσω πλειοδοτικού διαγωνισμού.

Δεκαπέντε χρόνια αργότερα, τον Δεκέμβριο του 1867 η Βουλή ψηφίζει νέο νόμο «Περί Οδοποιϊας» ο οποίος είναι περισσότερο λεπτομερής. Προβλέπει, για παράδειγμα, πως τα γαϊδούρια πληρώνουν κατά 50% φθηνότερα διόδια σε σχέση με τα άλογα! Συγκεκριμένα προβλέπει πως το ανώτατο ύψος διοδίων «δι έκαστον ίππον, ημίονον, μετά ή άνευ φορτίου, μετά ή άνευ ιππέως» μπορεί να φτάνει το ένα λεπτό ανά χιλιόμετρο, ενώ «δι’ έκαστον όνον, ωσαύτως, μέχρις ½ λεπτού».

Διόδια – Νόμος του 1852

Διόδια – Νόμος του 1867

Για κάθε αγελάδα «προς εμπορίαν ή κρεουργίαν» το ανώτατο ύψος διοδίου καθορίζονταν σε ένα λεπτό και για κάθε πρόβατο ή γίδα στο ¼ του λεπτού. Ακριβότερο τέλος διοδίων πλήρωναν οι άμαξες (δίτροχες ή τετράτροχες) καθώς μπορούσε να φτάσει το 1,5 λεπτό, αν δε τις έσυραν δύο άλογα μέχρι και τα δύο λεπτά. Στο άρθρο 27 του νομοσχεδίου ξεκαθαρίζονταν πως «τετράτροχος άμαξα, συρόμενη υφ’ ενός ίππου ή ημιόνου ή δύο βοών, εξομοιούται προς δίτροχον».

Με το ίδιο σχέδιο νόμου άλλαζαν και οι συμβάσεις παραχώρησης για την είσπραξη των διοδίων. Αντί για τετραετείς, θα ήταν πλέον τριετείς. Επίσης επιτρέπονταν στην κυβέρνηση να παραχωρεί σε δήμους, κοινότητες, εταιρείες ή ιδιώτες, την κατασκευή ή / και διαχείριση γεφυρών με επιβολή των προβλεπόμενων διοδίων.

Οι συγκεκριμένες χρεώσεις για κάθε δρόμο καθορίζονταν με βασιλικά διατάγματα. Για παράδειγμα, το 1865 με διάταγμα του Γεωργίου Α’ επιβάλλονται διόδια στον οδικό άξονα Λαμίας – Στυλίδας. Τα διόδια ανέρχονται «επί εκάστου ιππασίμου ίππου ή ημιόνου» σε πέντε λεπτά, «επί εκάστου ίππου ή ημιόνου φορτηγού ή εζευγμένου εις όχημα ή άμαξαν  φορτηγόν, ως και επί καμήλου φορτηγού» σε δέκα λεπτά και «επί εκάστου όνου» σε πέντε λεπτά.  Όπως και σήμερα τα διόδια δεν ήταν αναλογικά αφού προβλέπονταν πως «τα διόδια  ταύτα πληρώνονται και όταν τα ζώα εν μέρει διέλθωσι την οδόν».

Δύο χρόνια αργότερα, στις 20 Απριλίου του 1867 ο Γεώργιος Α’ υπογράφει άλλο διάταγμα «περί τριετούς ενοικιάσεως των διοδίων της εθνικής Θηβαϊκής αμαξιτής οδού», δηλαδή για τον οδικό άξονα Ελευσίνα – Θήβα. Πρόκειται για τμήμα του οδικού δικτύου που τα τελευταία είκοσι χρόνια επιδιώκεται να αναβαθμιστεί με σύμβαση παραχώρησης. Όμως, το σχέδιο σκοντάφτει στις υφιστάμενες συμβάσεις αφού η αναβάθμιση του τμήματος Ελευσίνα – Θήβα θα περιορίσει την κυκλοφορία σε δύο άλλες παραχωρήσεις.

Στο βιβλίο «Δρόμοι και Λιμάνια στην Ελλάδα, 1830 – 1880» της Μαρίας Συναρέλλη υπάρχουν και στοιχεία για τον οδικό άξονα με διόδια που είχε την μεγαλύτερη κυκλοφορία την περίοδο 1852 – 1872. Ποια ήταν η «Αττική Οδός» της εποχής, δηλαδή ο δρόμος με τη μεγαλύτερη κίνηση; Ο οδικός άξονας Αθηνών – Πειραιώς με μέσες ημερήσιες διελεύσεις που ξεκίνησαν από τις 342 το 1852 και ανέβηκαν στις 414 το 1872. Ο δεύτερος δρόμος με τις μεγαλύτερες διελεύσεις ήταν το τμήμα Καλαμάτα – Μεσσήνη που ξεκίνησε με 246 διελεύσεις ημερησίως το 1868 και έφτασε τις 393 το 1872. Περιορισμένη κίνηση είχε ένας από τους πρώτους οδικούς άξονες που κατασκευάστηκαν από το Ελληνικό κράτος, το τμήμα Ναύπλιο – Αργος. Δεν ξεπέρασαν τις 121 ημερησίως για το χρονικό διάστημα 1858 – 1872.

Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!