THEPOWERGAME
Κυβερνήσεις, επιχειρήσεις και νοικοκυριά προσπαθούν να ανταπεξέλθουν σε δύσκολες συνθήκες χρηματοδότησης, οι οποίες αποδιοργανώνουν την ατζέντα όλων και επιφέρουν συνέπειες στη συνολική εικόνα των οικονομιών. Κοινός παρονομαστής είναι η μεγάλη αύξηση των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες της Βορείου Αμερικής και της Ευρώπης με στόχο να τιθασεύσουν τον υψηλό πληθωρισμό.
Πρόσθετα κεφάλαια ζητά η Ε.Ε για την κάλυψη υποχρεώσεων σε τόκους
Αυτήν την εβδομάδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε πρόσθετα κεφάλαια από τα κράτη-μέλη της Ε.Ε για να καλυφθούν πληρωμές τόκων 19 δισ. ευρώ έως το 2027 που συσχετίζονται με το Ταμείο Ανάκαμψης. Μετά από μια περίοδο με ιστορικά χαμηλά επιτόκια, εν μέσω της οποίας συμφωνήθηκε η χρηματοδότηση του ταμείου με την έκδοση κοινών ομολόγων από την Ε.Ε, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) προχώρησε σε αυξήσεις 400 μονάδων βάσης περίπου εντός 15μήνου λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και της συνεπακόλουθης εκτίναξης του πληθωρισμού.
Το καλοκαίρι, η Κομισιόν είχε υπολογίσει πως οι πληρωμές τόκων θα διαμορφώνονταν στα 14,9 δισ. ευρώ την περίοδο 2021-27. Αυτήν την εβδομάδα, όμως, ο επίτροπος προϋπολογισμού, Γιοχάνες Χαν, είπε πως το ποσό αυτό θα έχει εξαντληθεί μέσα στο καλοκαίρι. Εκτιμάται, εκτός των άλλων, πως θα χρειαστούν 3,96 δισ. ευρώ για την κάλυψη του αυξημένου κόστους δανεισμού στο Ταμείο Ανάκαμψης μέσα στο επόμενο έτος, υπερβαίνοντας τις αρχικές εκτιμήσεις κατά το διπλάσιο.
Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της Κομισιόν, το επιτόκιο στο 10ετές ομόλογο της Ε.Ε αυξήθηκε από το 0,9% της εναρκτήριας έκδοσης τον Ιούνιο του 2021 στο 3,09% της τελευταίας που έγινε τον Απρίλιο του 2033. Ήδη η Ολλανδία εξέφρασε την ανησυχία της για την ανάγκη παραχώρησης πρόσθετων πόρων στην Ε.Ε από τα κράτη-μέλη καθώς οι προϋπολογισμοί τους δέχονται παρατεταμένες πιέσεις από την πανδημία της νόσου Covid-19 και τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Αυξημένο το κόστος εξυπηρέτησης των στεγαστικών δανείων
Στη Βρετανία, η άνοδος των δαπανών του κράτους πρόνοιας σε συνδυασμό με τα μέτρα καταπολέμησης της ενεργειακής κρίσης, η οποία προκλήθηκε από τη ρήξη των σχέσεων ανάμεσα στη Μόσχα και τη Δύση, οδήγησαν το δημόσιο χρέος σε υψηλότερα επίπεδα από το ΑΕΠ για πρώτη φορά μετά το 1961. H κακή δημοσιονομική κατάσταση της Βρετανίας περιορίζει τη δυνατότητα της κυβέρνησης να παράσχει μέτρα ελάφρυνσης των νοικοκυριών, τα οποία αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες δόσεις στα στεγαστικά τους δάνεια και μεγάλη ακρίβεια στις καθημερινές δαπάνες τους.
Απογοητευτικά ήταν τα στοιχεία για τον πληθωρισμό καθώς παρέμεινε πεισματικά στο 8,7% από τον Απρίλιο στον Μάιο αντί να υποχωρήσει. Έτσι ο πρωθυπουργός, Ρίσι Σούνακ, εκτίθεται στη δριμεία κριτική των Εργατικών, διότι έχει δεσμευτεί να μειώσει τον πληθωρισμό στο 5,5% έως τα τέλη του έτους. Πέραν τούτου, ο υπουργός Οικονομικών, Τζέρεμι Χαντ, θα συναντηθεί αυτήν την Παρασκευή με εκπροσώπους του βρετανικού τραπεζικού κλάδου. Σημειωτέον ότι το κόστος εξυπηρέτησης των νέων στεγαστικών δανείων στις μεγαλύτερες τράπεζες της Βρετανίας – συμπεριλαμβανομένων των Nationwide, NatWest και HSBC- έχει φθάσει στο υψηλότερο επίπεδο από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.
Δεδομένων των σεναρίων για νέα αύξηση των επιτοκίων από την Τράπεζα της Αγγλίας από το υφιστάμενο 4,5% αυτήν την Πέμπτη, αναλυτές της αγοράς θεωρούν πως οι δανειολήπτες θα επιρρίψουν ευθύνες στην κυβέρνηση για την αδυναμία της να αναχαιτίσει την άνοδο των τιμών, πλήττοντας περαιτέρω τη δημοτικότητα των Συντηρητικών εν όψει των εκλογών τον Ιανουάριο του 2025. Σύμφωνα με την Guardian, οι δανειακές υποχρεώσεις των νοικοκυριών της χώρας θα διογκωθούν κατά 15 δισ. στερλίνες μέχρι τα Χριστούγεννα του 2024.
Βραδείς οι βηματισμοί της αγοράς των junk bonds στις ΗΠΑ
Σε νέα αύξηση των επιτοκίων από το υπάρχον φάσμα του 5% με 5,25% έως τα τέλη του έτους προσανατολίζονται σχεδόν όλα τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed), σύμφωνα με τοποθετήσεις του επικεφαλής Τζερόμ Πάουελ ενώπιον του Κογκρέσου. Αν και η Fed διατήρησε αμετάβλητο το κόστος δανεισμού τον Ιούνιο, η επιθετική σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής σε όλες τις προηγούμενες συνεδριάσεις έχει ήδη αφήσει το στίγμα τους στην αγορά των εταιρικών ομολόγων υψηλού ρίσκου, γνωστά και ως junk bonds.
Σε ιδιαίτερα δυσμενή θέση βρίσκονται τα δομημένα ομόλογα ή collateralized loan obligations (CLOs), τα οποία αντιπροσωπεύουν περίπου τα δυο τρίτα των εταιρικών ομολόγων στις ΗΠΑ με χαμηλή βαθμολογία. «Το βάρος των αυξημένων επιτοκίων αρχίζει να γίνεται αισθητό σε αυτή τη φάση», σχολιάζει ο Τζον ΜακΚλέιν, διαχειριστής χαρτοφυλακίων της Brandywine, στους Financial Times. Σε ανάλογο μήκος κύματος, η Bank of America επιβεβαίωσε πως οι μεγάλες τράπεζες των ΗΠΑ, οι οποίες παραδοσιακά κάνουν μεγάλες τοποθετήσεις στην αγορά των CLOs, έχουν αποστασιοποιηθεί μετά τα περσινά στρες τεστ.