«Δεν μπορείς να εξαλείψεις τον κίνδυνο και την πιθανότητα να υπάρξουν οικονομικές κρίσεις και πάλι». Αυτό ανέφερε μεταξύ άλλων, η CEO της Attica Bank Ελένη Βρεττού, στο gala του Economist στην Αθήνα για τις άμυνες του χρηματοπιστωτικού συστήματος εν μέσω υψηλών επιτοκίων, γεωπολιτικών συγκρούσεων και νέων δεδομένων.

«Η τρέχουσα γενιά επιχειρηματιών και τραπεζιτών δεν είναι συνηθισμένη σε ένα περιβάλλον που συνδυάζει υψηλά κόστη, υψηλά επιτόκια και όλες τις προκλήσεις που αφορούν στην απασχόληση και σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο, την ώρα που ταυτόχρονα γινόμαστε πιο εσωστρεφείς» είπε χαρακτηριστικά.

Αναφερόμενη στο αμερικανικό μέτωπο, η κα. Βρέττου έκανε μία αναδρομή, συγκρίνοντας τις συνθήκες στο χρηματοπιστωτικό σύστημα το 2007 και τώρα.

«Στην κρίση του 2007-2008 στις ΗΠΑ, όπου κατά βάση οι Αμερικανοί έχασαν περίπου 9,8 τρισ. δολάρια του πλούτου τους, είχαμε πολύ χαλαρά κριτήρια δανεισμού στα στεγαστικά δάνεια που οδήγησε σε τόνωση της κινηματογραφικής βιομηχανίας, είχαμε τη φούσκα της κτηματαγοράς, παράλληλα με υψηλά ρίσκα που αναλάμβαναν οι τράπεζες και ανεπαρκείς κανονισμούς και κακή διαχείριση των κινδύνων από τις τράπεζες. Αυτό συνεχίστηκε και σε κάποιες από τις τράπεζες που είδαμε πρόσφατα να καταρρέουν στις ΗΠΑ.

Είχαμε και τη διασύνδεση των χρηματοοικονομικών αγορών και των καταρρεύσεων των τραπεζών, κάτι που δημιούργησε ένα ντόμινο καταρρεύσεων μαζί με την ισχνή παρέμβαση των ρυθμιστικών αρχών και των κυβερνήσεων».

Συγκρίνοντας τις συνθήκες σε Ευρώπη και ΗΠΑ η CEO της Attica Bank ξεκαθάρισε: «Αυτό που συνέβη από τότε, είναι πως έχουμε μεγάλη αύξηση του ρυθμιστικού περιβάλλοντος. Το ρυθμιστικό σύστημα στην Ευρώπη, σε σχέση με τις ΗΠΑ είναι αρκετά αυστηρό, κάτι που οδηγεί στην αποφυγή καταρρεύσεων.

Είχαμε κανονισμούς για τις γνωστοποιήσεις οι οποίες υποχρεώνουν τα έντονα ρυθμιζόμενα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Πρέπει λοιπόν οι τράπεζες να έχουν ισχυρά συστήματα διακυβέρνησης με πολλές επιτροπές και μία κουλτούρα που αποφεύγει τους υψηλούς κινδύνους.

Έχουμε και μηχανισμούς αντιμετώπισης προβλημάτων, καθώς μπορούν να υπάρξουν καταρρεύσεις, αλλά με ελεγχόμενο τρόπο. Μπορεί να μην είναι πλήρεις, όμως είναι πολύ καλύτεροι συγκριτικά με 15 χρόνια πριν.

Έχουμε ισχυρές παρεμβάσεις σε επίπεδο νομισματικής πολιτικής, έχουμε την ποσοτική χαλάρωση, είχαμε πακέτα διασώσεων και πρόσφατα λόγω της πανδημίας είχαμε μία σειρά πακέτων που βοήθησαν να σταθεροποιηθεί η οικονομία, ταυτόχρονα με μέτρα ανακούφισης στις τράπεζες».

Για την κρίση που είδαμε στις αμερικανικές περιφερειακές τράπεζες τον Μάρτιο, η κα. Βρεττού τόνισε:

«Αν δούμε τη χρηματοοικονομική κρίση του Μαρτίου, ήταν αποτέλεσμα ενός συνδυασμού πραγμάτων. Ουσιαστικά είδαμε μία εφαρμογή ανεπαρκών μέτρων, με μία περίεργη χρεοκοπία στη SVB, που συνέβη online.

Δεν είδαμε ανθρώπους να τρέχουν στα γκισέ να πάρουν τα λεφτά τους, είδαμε όμως ότι οι τράπεζες μπορούν να κλείσουν είτε από τον επόπτη είτε από τους πελάτες. Είδαμε επίσης ότι το δημόσιο αίσθημα μπορεί να επηρεαστεί και να ενισχυθεί πολύ εύκολα. Να γιατί είχαμε και τα προβλήματα με την πίεση που δέχτηκε η Credit Suisse, η οποία οδήγησε σε δυσκολίες κι άλλες τράπεζες όπως η Deutsche Bank, όπου είδαμε ανθρώπους να σορτάρουν μετοχές και αυτό να επηρεάζει την αξία των επιχειρήσεων στην αγορά. Την εβδομάδα εκείνη είχαμε εισροή καταθέσεων ακόμη και στη δική μας τράπεζα, κάτι που δείχνει ότι οι πελάτες μας συνέχισαν να πιστεύουν.

Τέλος, για το ευρωπαϊκό και ελληνικό τραπεζικό σύστημα και την πιθανότητα μίας νέα κρίσης, η κα Βρεττού είπε:

«Όπως είδαμε από την πλευρά ευρωπαϊκών και ελληνικών τραπεζών είχαμε βελτιώσεις που μας βοήθησαν να νιώσουμε ασφαλείς. Τόσο ευρωπαϊκές όσο και ελληνικές τράπεζες, έχουν επιστροφή στην κερδοφορία, μετά την απομόχλευση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, κάτι που δείχνει επιστροφή στην κανονικότητα.

Η ανθεκτικότητα είναι επίσης σημαντική, οι δείκτες κεφαλαιουχικής επάρκειας παραμένουν υψηλά.

Επιπλέον, το θέμα της ρευστότητας και της χρηματοδότησης, που ξεπέρασε στα τέλη του 2022 το 60%, πάνω από τον αμερικανικό μέσο όρο.

Η ποιότητα καταθέσεων είναι πολύ σημαντική, καθώς έχουμε καταθέσεις πελατών με καλό μείγμα μαζί με αυτές των θεσμικών παραγόντων.

Θεωρώ λοιπόν ότι δεν αποκλείουμε την πιθανότητα μίας κρίσης, αλλά έχουμε τις σωστές δομές διακυβέρνησης και τα σωστά συστήματα εποπτείας για να αντιμετωπίσουμε μία κρίση».