THEPOWERGAME
Κενά στο κυρωτικό πλαίσιο και στο πλαίσιο προστασίας της αυθεντικότητας και καταγωγής της φέτας ΠΟΠ καταγγέλλει ο Ιωάννης Βιτάλης, πρόεδρος ΔΣ της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Φέτας (ΕΔΟΦ) και αντιπρόεδρος της ΔΩΔΩΝΗ. Σε συνέντευξή του στο Powergame.gr, σε μια καλή συγκυρία για τις εξαγωγές φέτας -συνεχίζεται το ανοδικό σερί της τελευταίας επταετίας-, τονίζει ότι ελάχιστες βιομηχανίες παράγουν φέτα εντός προδιαγραφών Π.Ο.Π. και επιρρίπτει ευθύνες στις διαδοχικές ηγεσίες του ΥπΑΑΤ για τους ελλιπείς ελέγχους και τα ανείσπρακτα πρόστιμα. Μιλά για τον μοναδικό ανταγωνιστή της φέτας ΠΟΠ, το «λευκό τυρί», προϊόν φθηνότερο έως 40%.
Πώς εξελίσσεται ο ρυθμός ανάπτυξης των εξαγωγών ελληνικής φέτας και ποιες είναι σήμερα οι πιο δυναμικές αγορές για το προϊόν;
Οι εξαγωγές της φέτας εξελίσσονται ικανοποιητικά, σε σχέση με την εσωτερική αγορά, συνεχίζοντας στο θετικό μομέντουμ που έχει δημιουργηθεί την τελευταία επταετία. Συγκεκριμένα, για το 2022 έφτασαν τα 605 εκατ. ευρώ, έναντι των 388 εκατ. ευρώ το 2019. Οι πιο δυναμικές αγορές είναι αυτές των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Αυστραλίας και της Γερμανίας.
Ποιος είναι ο ανταγωνισμός για το προϊόν;
Ανέκαθεν, λόγω της υψηλότερης τιμής της ΠΟΠ φέτας και του ανύπαρκτου ελέγχου στο εσωτερικό, αλλά ακόμα και στο εξωτερικό, ο ένας και μοναδικός ανταγωνιστής είναι το λεγόμενο «λευκό τυρί», που παράγεται μόνο από αγελαδινό γάλα και σε χαμηλότερη τιμή κατά 35%-40%.
Με ποιους μηχανισμούς προστατεύεται σήμερα η φέτα ΠΟΠ;
Η φέτα Π.Ο.Π δεν προστατεύεται ουσιαστικά. Υπάρχει ο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, ο οποίος έχει έναν αξιόλογο διευθύνοντα σύμβουλο, τον κ. Παναγιώτη Χατζηνικολάου, και επιτελείο και έχει κάνει το καλύτερο που θα μπορούσε να κάνει, δεδομένων των συνθηκών. Πρόσφατα, ο τελευταίος υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γ. Γεωργαντάς, το μόνο που έκανε στον τομέα που μας αφορά ήταν η θέσπιση ενός νέου νόμου λειτουργίας του ΕΛΓΟ Δήμητρα.
Ποιοι είναι οι φορείς που εμπλέκονται;
Ο μοναδικός φορέας που εμπλέκεται είναι ο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ.
Κατά τη γνώμη σας, προστατεύονται στη χώρα μας πλήρως τα προϊόντα ΠΟΠ και οι έλεγχοι είναι επαρκείς, ώστε να μην έχουμε φαινόμενα νοθείας και παράνομων ελληνοποιήσεων, που εκθέτουν τη βιομηχανία συνολικά;
Η απάντησή μου είναι κατηγορηματικά όχι. Ο καθένας παραγωγός φτιάχνει τη δική του φέτα με τη δική του μέθοδο. Ελάχιστοι είναι αυτοί που παράγουν εντός των προδιαγραφών Π.Ο.Π., ενώ πολύ περισσότεροι είναι αυτοί που παράγουν εκτός των προδιαγραφών, με αποτέλεσμα να απαξιώνεται το σήμα του Π.Ο.Π. Σε αντίθεση με άλλα προϊόντα, όπως για παράδειγμα της παρμεζάνας Grana Padano, η οποία έχει το αυστηρότερο νομικό πλαίσιο για την προστασία της αυθεντικότητας και της καταγωγής της, καθώς παράγεται ακριβώς ίδια και από τους 300 παραγωγούς και διαφημίζεται ως μια παρμεζάνα. Δεν κάνει ο καθένας παραγωγός ή εταιρεία τη δική του με άλλες προδιαγραφές.
Επιπλέον, δεν υπάρχει κανένα κυρωτικό πλαίσιο το οποίο θα μπορούσε να προστατεύσει πλήρως τα προϊόντα Π.Ο.Π.. Υπάρχει ένα παλιότερο του Μάκη Βορίδη, το οποίο είναι ελλιπές και ανεφάρμοστο και αποτελεί την αφορμή για τις δύο πρόσφατες υποθέσεις νοθείας που έφτασαν στα δικαστήρια, να απαλλάσσουν εν τέλει τους νοθευτές.
Συζητούσαμε εδώ και έναν χρόνο με τον απερχόμενο υπουργό, Γ. Γεωργαντά, να αναδιαμορφωθεί, ωστόσο πήγε στις ελληνικές καλένδες, γιατί ο ίδιος δεν προλάβαινε. Όπως δεν πρόλαβε να υλοποιήσει τη δέσμευση που έδωσε δημόσια στη γενική μας συνέλευση στα Τρίκαλα, ενώπιον όλων, όσον αφορά την υπόθεση της χρηματοδότησης της ΕΔΟΦ, η οποία κατά τα λεγόμενά του «ετελείωσε». Δυστυχώς δεν τελείωσε τίποτα. Παρ’ όλο που ο υπουργός Σκυλακάκης είχε συμφωνήσει και είχε αποδεχτεί τους χειρισμούς μας, για άλλη μια φορά το υπουργείο ήταν ανίκανο να διεκπεραιώσει έστω και αυτήν την υποχρέωση, που είχε δεσμευτεί και δημόσια.
Παρακολουθείτε την εξέλιξη υποθέσεων που απασχόλησαν τις αρμόδιες Αρχές. Έχετε στοιχεία σχετικά με τη διόρθωση κακών πρακτικών ή την είσπραξη προστίμων που επιβλήθηκαν;
Είμαστε σε συνεχή παρακολούθηση των όσων λαμβάνουν χώρα, καθώς κύριο μέλημα της ΕΔΟΦ παραμένει η προάσπιση και η στήριξη του εθνικού μας προϊόντος. Βέβαια, αν πάρουμε ως παράδειγμα το τελευταίο μεγάλο θέμα νοθείας που έλαβε χώρα, θα δούμε πως αθωώθηκε στο δικαστήριο, διότι δεν ίσχυσε ο νόμος της αναλογικότητας.
Και αυτό έγινε διότι ο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, που έκανε τον έλεγχο στο εργοστάσιο και πήρε ένα δείγμα από ένα τάπερ, δεν μπορεί να βγάλει απόφαση και να αφαιρέσει την παραγωγή προϊόντων. Για να ισχύσει η απόφαση της αφαίρεσης της παραγωγής Π.Ο.Π., έπρεπε να έχει ως δείγμα μια πολύ μεγαλύτερη ποσότητα.
Όσον αφορά την πρώτη υπόθεση που καταγράφηκε με μια μεγάλη νοθεία, αθωώθηκε επίσης.
Επιβλήθηκε μεν μια ποινή της τάξεως των 350.000 ευρώ εδώ και 2,5 χρόνια, αλλά το υπουργείο είναι ανίκανο να εισπράξει τα χρήματα. Δεν προλαβαίνει. Δεν έκανε καμία απολύτως κίνηση να καταγράψει και να στείλει την ποινή.
Παράλληλα, στο υπουργείο γνωρίζουμε πως υπάρχουν πολλές υποθέσεις, οι οποίες δεν αφορούν όλες το γάλα, αλλά είναι… ξαπλωμένες στα συρτάρια του υπουργείου επί σειρά ετών και κανένας υπάλληλος του υπουργείου δεν τις έχει τραβήξει, έτσι ώστε να δούμε τι θα μπορούσε να γίνει και τι ποινές θα μπορούσαν να αποδοθούν.
Έτσι, οι υποθέσεις αυτές αποκοιμήθηκαν και το μέλλον τους παραμένει άγνωστο, με κάποιες να έχουν παραγραφεί και κάποιες άλλες έχουν πέσει «πιο δίπλα».
Επί της ουσίας, λοιπόν, τίποτα στο υπουργείο δεν άλλαξε εδώ και πολλά χρόνια, καμία κακή πρακτική δεν διορθώθηκε και δεν έγινε καμία αναδιάρθρωση για να μπορέσει να δουλεύει με πιο μεγάλη ταχύτητα το σύστημα.
Το έχω αναφέρει και στο παρελθόν και θα το αναφέρω και τώρα. Αυτό το «καημένο» το υπουργείο, του κατά τ’ άλλα τόσο νευραλγικού κλάδου, με τόσα πολλά χρήματα στα χέρια του, είναι το υπουργείο εκμάθησης και υποχρεωτικής ανάληψης, για να κάνουν το αγροτικό τους οι νέοι υπουργοί.