THEPOWERGAME
Αν είστε θεοσεβούμενος, πατριώτης και οπαδός της οπλοκατοχής, οι συντηρητικές εταιρείες διψάνε για την επιχείρησή σας. Αν η Google και το YouTube είναι πολύ ευαισθητοποιημένες έναντι των φυλετικών διακρίσεων και προκαταλήψεων για εσάς, σκεφτείτε να τις αντικαταστήσετε με την Tusk και τη Rumble. Πριν πληρώσετε τον μηνιαίο λογαριασμό σας στην AT&T, ίσως θελήσετε να μεταβείτε στο Patriot Mobile, το ένα και μοναδικό χριστιανικό συντηρητικό ασύρματο δίκτυο της χώρας. Αντί να ψάχνετε άσκοπα στο Hinge για άλλους δεξιούς, μπορείτε τώρα να φτιάξετε ένα προφίλ στο Right Stuff, μια εφαρμογή γνωριμιών που βοηθάει τους χρήστες να γνωριστούν μεταξύ τους, εκμαιεύοντας απαντήσεις σε φράσεις όπως «η 6η Ιανουαρίου ήταν» ή «το αγαπημένο φιλελεύθερο ψέμα». Για να πιείτε καφέ καβουρδισμένο από βετεράνους, επιλέξτε μεταξύ «Silencer Smooth» (ελαφρύ καβούρδισμα), «ΑΚ-47» (μέτριο καβούρδισμα) ή «Murdered Out» (πολύ σκούρο καβούρδισμα) της Black Rifle Coffee. Επίσης, αν θέλετε να διαμαρτυρηθείτε για το γεγονός ότι η Hershey τιμά έναν διεμφυλικό ακτιβιστή την παγκόσμια ημέρα της γυναίκας, μπορείτε αντ’ αυτού να αγοράσετε μια Jeremy’s Chocolate, όπου η μπάρα HeHim περιέχει ξηρούς καρπούς, ενώ η SheHer είναι σίγουρα χωρίς.
Τα παραπάνω είναι μόνο η αρχή. Η διαδικτυακή αγορά PublicSq φιλοξενεί 40.000 επιχειρήσεις αφιερωμένες στην ελευθερία, την οικογένεια και το σύνταγμα. Με ένα κλικ μπορείτε να βρείτε προϊόντα περιποίησης δέρματος και χειροποίητο jerky, προβιοτικά, τράπεζες, προγραμματιστές εφαρμογών και λογιστές. Οι επιχειρήσεις που περιλαμβάνονται στη λίστα ελπίζουν να κατακτήσουν τις καρδιές και τα πορτοφόλια έως και 100 εκατομμυρίων πατριωτών, οι οποίοι μαζί, σύμφωνα με τον Michael Seifert, ιδρυτή της PublicSq, αποτελούν «την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο με βάση το ΑΕΠ». Οι διευθύνοντες σύμβουλοι, οι πωλητές και οι πιο φανατικοί πελάτες της ονειρεύονται μια παράλληλη οικονομία, όπου οι συντηρητικοί δεν θα χρειάζεται ποτέ να αγοράζουν από τους φιλελεύθερους. Όμως, είναι ένα τέτοιο όραμα εφικτό;
Οι σημερινοί λαϊκιστές Ρεπουμπλικανοί έχουν εγκαταλείψει πολλές κλασικές συντηρητικές αξίες, αλλά η απομάκρυνσή τους από μια συμμαχία δεκαετιών με τις αμερικανικές εταιρείες είναι μία από τις σημαντικότερες επαναστάσεις. «Ο παλιομοδίτικος εταιρικός ρεπουμπλικανισμός δεν θα συμμετάσχει σε έναν κόσμο όπου η αριστερά έχει καταλάβει τις μεγάλες επιχειρήσεις», έγραψε πρόσφατα ο Ron DeSantis, κυβερνήτης της Φλόριντα. Η αντίδραση ήρθε όταν η Disney καταδίκασε το λεγόμενο νομοσχέδιο της Φλόριντα «Don’t Say Gay», η Google σταμάτησε τις δωρεές για τις ενδιάμεσες εκλογές από υποψηφίους που είχαν αρνηθεί να πιστοποιήσουν τη νίκη του Joe Biden το 2020 και η Delta, η Coca-Cola και η Microsoft κατήγγειλαν τους νέους νόμους περί ψηφοφορίας σε ρεπουμπλικανικές πολιτείες. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι αυτές οι δημόσιες εκδηλώσεις φιλελεύθερων αξιών υπερβαίνουν το οικονομικό συμφέρον. Όταν ερευνητές του Πανεπιστημίου του Σικάγο ανέλυσαν τα tweet κάθε εταιρείας του S&P 500 από το 2011, διαπίστωσαν ότι με την πάροδο του χρόνου οι δηλώσεις των εταιρειών και των Δημοκρατικών πολιτικών άρχισαν να ακούγονται όλο και πιο όμοιες (βλ. διάγραμμα).
Με τις μεγάλες επιχειρήσεις στις μαύρες λίστες των Ρεπουμπλικανών, οι επιχειρηματίες είδαν ένα άνοιγμα. Η παράλληλη οικονομία έχει δύο σημαντικά σημεία έλξης. Για τους καταναλωτές, προσφέρει την ευκαιρία να αγοράζουν από επιχειρήσεις που αντικατοπτρίζουν τις αξίες τους. Οι έρευνες δείχνουν ότι οι Αμερικανοί επιθυμούν οι μάρκες να πολιτικοποιηθούν και μερικές φορές θα πλήρωναν ακόμα και επιπλέον για τα προϊόντα αν το έκαναν. Για τις επιχειρήσεις, οι πολιτικά ευθυγραμμισμένοι προμηθευτές λειτουργούν ως ασφαλιστήριο συμβόλαιο. Οι επιχειρήσεις μπορεί να καούν όταν οι εταιρείες στις οποίες βασίζονται κάνουν πίσω λόγω πολιτικής. Το Parler, ένα ακροδεξιό κοινωνικό δίκτυο, παρέλυσε όταν η Amazon απέσυρε την υπηρεσία φιλοξενίας της ιστοσελίδας του και η Apple και η Google το απέσυραν από τα καταστήματα εφαρμογών τους μετά την 6η Ιανουαρίου 2021. Η απόσυρση ήρθε τη στιγμή που το Twitter πάγωσε τον λογαριασμό του Donald Trump και ο στρατός των αποστόλων του διψούσε για μια νέα πλατφόρμα. Οι πολιτικά ευθυγραμμισμένες επιχειρήσεις backend θα διασφαλίσουν ότι δεν θα χαθούν επιχειρηματικές ευκαιρίες.
Οι εταιρείες μαθαίνουν γρήγορα ότι η δημιουργία βιώσιμων εναλλακτικών λύσεων σε κοινά προϊόντα -και η προσέλκυση πελατών από μεγάλες εταιρείες- είναι δύσκολη. Η συγγραφή και συντήρηση κώδικα για τη λειτουργία της Google και του YouTube είναι τόσο δαπανηρή, που καμία μικρή νεοφυής επιχείρηση δεν μπορεί να ελπίζει ότι θα μπορέσει να τις ανταγωνιστεί. Για υπηρεσίες όπως το Facebook και το Tinder, η αξία βελτιώνεται σημαντικά με περισσότερους συμμετέχοντες. Για τους λόγους αυτούς, πολλές από τις συντηρητικές εταιρείες τεχνολογίας σβήνουν. Οι Tusk και Rumble έχουν ελάχιστη έως καθόλου αναγνωρισιμότητα εκτός των ακροδεξιών κύκλων. Οι λήψεις (downloads) της Truth Social, του ιστότοπου κοινωνικής δικτύωσης του Donald Trump, μειώνονται -η τιμή της μετοχής της έχει πέσει κάθετα από πέρυσι. Το The Right Stuff κατέκτησε πάνω από 50.000 ελπιδοφόρους singles τους δύο μήνες μετά το ντεμπούτο του, αλλά έκτοτε έχει προσελκύσει ελάχιστους περισσότερους (οι γυναίκες λείπουν ιδιαίτερα). Η αρχική χρηματοδότηση από τον Peter Thiel, έναν φιλελεύθερο δισεκατομμυριούχο, τελειώνει αυτό το καλοκαίρι.
Άλλοι ελπίζουν να προσελκύσουν πελάτες όχι μόνο με την προσήλωση στις συντηρητικές αξίες, αλλά και με το να «λερώνουν τα χέρια τους». Την περασμένη άνοιξη το Patriot Mobile, το ασύρματο δίκτυο, βρήκε και χρηματοδότησε 11 υποψηφίους για τις σχολικές επιτροπές στα προάστια του Fort Worth. Τα 600.000 δολάρια που διέθεσαν οδήγησαν τον καθένα τους στη νίκη, ανατρέποντας τέσσερα συμβούλια, ένα από τα οποία έχει από τότε αποσύρει το «Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ» και μυθιστορήματα με θέμα τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα από τα ράφια των βιβλιοθηκών. Αλλά οι πελάτες που ήρθαν για τηλεφωνικές υπηρεσίες είναι απογοητευμένοι από την έλλειψη προσοχής που τους επιδεικνύουν, λέγοντας σε κριτικές ότι η κακή εξυπηρέτηση πελατών της εταιρείας δεν είναι «αυτό που θα έκανε ο Ιησούς!» και υποστηρίζοντας ότι η διοίκηση είναι τόσο κακή, «που είναι λες και η εταιρεία διοικείται από τον Biden».
Ο ιδρυτής του MyPillow, Mike Lindell, ένας συνωμοσιολόγος, έδωσε κι αυτός προβάδισμα στην πολιτική έναντι του προϊόντος. Αφού η Dominion, μια εταιρεία κατασκευής μηχανημάτων ψηφοφορίας, τον μήνυσε για τη διάδοση ψευδών ισχυρισμών περί εκλογικής νοθείας, Costco, Bed Bath & Beyond, Wayfair και περισσότερα από δώδεκα άλλα καταστήματα σταμάτησαν να διαθέτουν τα μαξιλάρια του. Η εταιρεία έχασε 65 εκατομμύρια δολάρια εξαιτίας αυτού, λέει ο κ. Lindell.
Ένα τρίτο είδος επιχείρησης, το οποίο εργάζεται για την ενίσχυση των συντηρητικών εστιών, μπορεί να έχει μεγαλύτερη επιτυχία. Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλό της, η Conservative Move, μια μεσιτική εταιρεία που βοηθά τους πελάτες να πουλήσουν το σπίτι τους σε δημοκρατικές πολιτείες και να αγοράσουν σε ρεπουμπλικανικές, έχει μετακινήσει «δεκάδες χιλιάδες» ανθρώπους σε νέες γειτονιές από το 2016. Τα έσοδα του RedBalloon, ενός ιστότοπου ευρέσεως εργασίας που βοηθά εργαζόμενους να ξεφύγουν από τις «ρατσιστικά και φυλετικά αφυπνισμένες» επιχειρήσεις και να προσληφθούν σε δεξιές που, για παράδειγμα, σέβονται το δικαίωμα των εργαζομένων να μην εμβολιάζονται, αυξήθηκαν κατά 90% το πρώτο τρίμηνο του 2023. (Ο ιδρυτής της εταιρείας αγόρασε το domain RedBalloon.work επειδή το .com «ακουγόταν πολύ κομμουνιστικό»).
Αυτή δεν είναι η πρώτη προσπάθεια των Αμερικανών για μια παράλληλη οικονομία. Οι μαύροι, που εκδιώχθηκαν από τα τοπικά καταστήματα κατά την εποχή του Jim Crow, δημιούργησαν ανεξάρτητες εμπορικές περιοχές. Οι ηγέτες της κοινότητας έκαναν λόγο για τη χρήση «διπλού δολαρίου» στα καταστήματα που ανήκαν σε μαύρους, για την ταυτόχρονη αγορά αγαθών και τη στήριξη των δικών τους. Αργότερα, στη δεκαετία του 1970, μια ομάδα λεσβιών προσπάθησε να αποσυρθεί από την «ανδρική οικονομία» με τον ουτοπικό στόχο της δημιουργίας μιας αγοράς εργασίας χωρίς συζύγους.
Και μαζί και χώρια
Καμία από τις δύο ομάδες δεν πέτυχε την αυτάρκεια που ονειρευόταν. Στον Νότο τα χρήματα ήταν λιγοστά, αλλά οι διακρίσεις όχι: οι μαύροι επιχειρηματίες πουλούσαν αλεύρι και φορέματα, αλλά δεν είχαν τα μέσα και τις διασυνδέσεις για να ανοίξουν αντιπροσωπείες αυτοκινήτων ή τράπεζες. Ορισμένες φεμινιστικές επιχειρήσεις υπήρξαν κερδοφόρες στην αρχή -μια δισκογραφική εταιρεία και ένα τυπογραφείο πρωτοστάτησαν-, αλλά με την πάροδο του χρόνου οι πωλήσεις υπέφεραν, η ενέργεια των πρωτοπόρων μειώθηκε και τα χρήματα στέρεψαν. Οι σημερινοί συντηρητικοί έχουν καλύτερη πρόσβαση στο κεφάλαιο απ’ ό,τι οι αυτονομιστές του παρελθόντος και ίσως είναι περισσότεροι σε αριθμό. Ωστόσο, το κίνημα χρησιμοποιεί παλιές στρατηγικές που απέτυχαν στο παρελθόν, λέει η Lizabeth Cohen, ιστορικός στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ.
Πριν από λίγο καιρό η Brave Books, ένας εκδοτικός οίκος παιδικών βιβλίων κατά της αφύπνισης, κυκλοφόρησε το «Οι ελέφαντες δεν είναι πουλιά», την ιστορία ενός ελέφαντα που, παρακινούμενος από τον Κουλτούρα τον γύπα, επιθυμεί να γίνει πουλί. Ο Κουλτούρας του βάζει ένα ράμφος και μερικά φτερά με κλιπ, αλλά έπειτα από μια αποθαρρυντική προσπάθεια να πετάξει, ο ελέφαντας μαθαίνει ότι δεν είναι τα συναισθήματά του που υπαγορεύουν ποιος είναι, αλλά το σώμα του. Τα παιδιά που θα διαβάσουν αυτό το βιβλίο μπορεί να ζουν σε ρεπουμπλικανικές πολιτείες που απαγορεύουν στους διεμφυλικούς αθλητές να συμμετέχουν σε σχολικά αθλήματα, απαγορεύουν τις αμβλώσεις και επιτρέπουν στους γονείς τους να φέρουν πιστόλια χωρίς άδεια. Ωστόσο, όταν ο μπαμπάς τελειώσει την ανάγνωση της ιστορίας, μπορεί απλώς να μπει στο τζιπ του για να πάρει δείπνο από το Shake Shack. Όταν επιστρέψει στο σπίτι με το φαγητό, όλοι θα αγκαλιαστούν στον καναπέ ΙΚΕΑ για να παρακολουθήσουν μια ταινία στο Netflix. Η μαμά πιθανόν να ανοίξει ένα κυπελλάκι από το αγαπημένο της Ben & Jerry’s. Ακόμα κι αν νιώθουμε ότι όλα τα υπόλοιπα γίνονται πιο πολωμένα, προς το παρόν οι Αμερικανοί εξακολουθούν να δεσμεύονται από αυτά που αγοράζουν.
© 2023 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com