THEPOWERGAME
O διαβόητος έμπορων παράνομων αρχαιοτήτων Robin Symes απασχολεί εδώ και δεκαετίες τις ιταλικές και βρετανικές Αρχές και επιτέλους το κουβάρι ξετυλίχτηκε. Δεκαεπτά χρόνια σκληρών διαπραγματεύσεων, δεκάδες υπουργοί Πολιτισμού, αρχηγοί της Αστυνομίας, διευθυντές μουσείων και διαπραγματευτές χρειάστηκαν για να αποκαλυφθεί ένα ακόμα κομμάτι της δράσης του Robin Symes.
Πριν από λίγες μέρες φορτηγά πήγαν και άδειασαν τις αποθήκες του στο Λονδίνο και μετέφεραν έναν ολόκληρο θησαυρό πίσω στη Ρώμη. Ο Βρετανός έμπορος συνεργαζόταν με «επιδρομείς» που λεηλατούσαν αρχαίους τάφους και στη συνέχεια πωλούσε τα κειμήλια σε μουσεία, γκαλερί και συλλέκτες.
Σύμφωνα με τους Times, απ’ όλα τα αντικείμενα που κατασχέθηκαν τα βλέμματα όλων έχουν πέσει σε έναν πίνακα από έναν ρωμαϊκό ναό πολύ μεγάλης αρχαιολογικής αξίας.
Ένας από τους ειδικούς που μελετούν τα ευρήματα ανέφερε ότι ο συγκεκριμένος πίνακας είναι πολύ πιθανό να έχει αποκοπεί από κάποια βίλα στη νότια Ιταλία στα τέλη του δεύτερου, ίσως και στις αρχές του τρίτου μ.Χ. αιώνα.
Και αυτό το κειμήλιο, μαζί με δεκάδες άλλα, ήταν μέχρι πρότινος στην αποθήκη του 84χρονου βρετανού εμπόρου στο Λονδίνο. Τώρα το σπάνιο εύρημα βρίσκεται ξανά στη Ρώμη, μαζί με όλη την υπόλοιπη συλλογή 821 αντικειμένων.
Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία που έχουν προκύψει από την έρευνα των ιταλικών Αρχών, ο Symes επί δεκαετίες πωλούσε σε συλλέκτες και μουσεία αντικείμενα αρχαιοκαπηλίας.
Ben 750 preziosi reperti tornano in Italia e ridiventano parte del nostro patrimonio nazionale. Grazie ai @_Carabinieri_ del Nucleo Tutela Patrimonio e ai funzionari del @MiC_Italia che hanno reso possibile questo importante risultato. pic.twitter.com/3BSKbe44j9
— Gennaro Sangiuliano (@g_sangiuliano) June 1, 2023
Κειμήλια ανεκτίμητης αξίας
Τα 821 κειμήλια που βρέθηκαν στην κατοχή του αξίζουν 12 εκατομμύρια ευρώ. Ανάμεσά τους υπάρχουν ρωμαϊκές προτομές, ψηφιδωτά, σαρκοφάγος διακοσμημένη με δελφίνια και σφίγγες, χρυσά κοσμήματα και ένα σπάνιο χάλκινο τραπέζι του 7ου αιώνα π.Χ.
Ο Symes, ο οποίος κάποτε ταξίδευε με μια Bentley με σοφέρ και διατηρούσε σπίτια στο Τσέλσι και τη Νέα Υόρκη, προμήθευε μουσεία όπως το Getty στο Λος Άντζελες με εντυπωσιακά εκθέματα, μέχρι που κατηγορήθηκε ότι συνεργάστηκε με Ιταλούς τυμβωρύχους.
Ο Massimo OSanna, γενικός διευθυντής Μουσείων στο υπουργείο Πολιτισμού της Ιταλίας, δήλωσε ότι ο Symes «πουλούσε αντικείμενα στους Sotheby’s και μετά τα ξαναπώλησε σε δημοπρασία ο ίδιος -ήταν μια μορφή ξεπλύματος».
Αφού το Getty αναγκάστηκε να παραδώσει πίσω σπάνια αντικείμενα που είχε πουλήσει στο μουσείο ο Symes, το 2016 οι ερευνητές έπεσαν πάνω σε 45 κιβώτια με αντικείμενα που συνδέονταν με τον διακινητή και τα οποία ήταν κρυμμένα σε μια αποθήκη στη Γενεύη. Στους θησαυρούς περιλαμβάνονταν τοιχογραφίες που είχαν ξηλωθεί από τους τοίχους σπιτιών στην Πομπηία.
Η διεκδίκηση της επιστροφής των εκατοντάδων αντικειμένων που ήταν αποθηκευμένα στο Λονδίνο ήταν λιγότερο δραματική, αλλά πολύ πιο χρονοβόρα.
Στο στόχαστρο του Symes και η Ελλάδα
O Symes δεν άφησε έξω από τα ενδιαφέροντά του την αρχαία Ελλάδα. Πριν από λίγες μέρες επαναπατρίστηκαν 351 αντικείμενα που είχαν κατασχεθεί από την υπό εκκαθάριση εταιρεία του Symes.
Η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, προέβη στην ακόλουθη δήλωση: «Μία δύσκολη υπόθεση, που ταλάνισε για περισσότερα από 17 χρόνια το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, κλείνει, με τον επαναπατρισμό πολλών δεκάδων αρχαιοτήτων, που είχαν εξαχθεί παράνομα από τη χώρα μας. Τα τελευταία τρία χρόνια εργαστήκαμε συστηματικά και μεθοδικά, εντείναμε τις προσπάθειές μας για να φθάσουμε στο τελικό αποτέλεσμα».
Η αφετηρία της διεκδίκησης χρονολογείται στο 2006, όταν ξεκίνησε η έρευνα των ελληνικών Αρχών στην περιουσία της εταιρείας Robin Symes LTD εντός και εκτός Ελλάδας. Έπειτα από συντονισμένες και επίμονες προσπάθειες, που διήρκεσαν 17 χρόνια συνολικά, και οι οποίες εντάθηκαν ιδιαίτερα την περίοδο 2020-2023, ικανοποιήθηκε το ελληνικό αίτημα, με αποτέλεσμα την επιστροφή των διεκδικούμενων αρχαιοτήτων.