THEPOWERGAME
Ιδιαίτερη δυναμική στην ελληνική αγορά ακινήτων έχουν οι ειδικές κατηγορίες οικιστικών ακινήτων και συγκεκριμένα οι ενοικιαζόμενες κατοικίες για φοιτητές, για νέους επαγγελματίες και για ψηφιακούς νομάδες (digital nomads). Ο συγκεκριμένος τομέας στην εγχώρια ιδιωτική αγορά αναπτύσσεται ραγδαία από πλευράς αξιών, ενοικίων και ζήτησης από μισθωτές. Ταυτόχρονα, η προσφορά στο προσιτό κομμάτι της αγοράς θα ενισχυθεί από το μπαράζ φοιτητικών εστιών, που υλοποιούνται αυτό το διάστημα στα πανεπιστήμια της χώρας και θα δώσουν ένα σημαντικό απόθεμα στην αγορά.
Την ώρα που ο τομέας των logistics, των data centers, του last-mile retail ξεχωρίζουν στην εγχώρια αγορά, ενώ η κορωνίδα της ανάπτυξης των ακινήτων είναι ο τουρισμός, με τα ξενοδοχεία να αποτελούν έναν τομέα που είναι ευκολότερο να εισέλθουν οι θεσμικοί επενδυτές λόγω των μεγάλων tickets. Παράλληλα, αυξανόμενη ζήτηση έχει και η αγορά δεύτερης κατοικίας από ξένους. Αυτό υποστηρίζει ο πρόεδρος του RICS Ελλάδας και εταίρος στη Livewise, Γιάννης Ξανθόπουλος.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το μεγαλύτερο πρόβλημα που υπάρχει στην Ελλάδα αυτήν τη στιγμή είναι η κατακερματισμένη ιδιοκτησία, το κακό απόθεμα, τα μικρά projects και το γεγονός ότι πολλά ακίνητα βρίσκονται στα χέρια των servicers. Πρόκειται, μάλιστα, για απόθεμα που είναι εξαιρετικά δύσκολα διαχειρίσιμο, καθώς χρειάζεται αρκετός χρόνος ώστε να φτάσει σε κατάσταση που να μπορεί να αξιοποιηθεί, ενώ δύσκολα μπορεί να επηρεάσει την ισορροπία της προσφοράς και της ζήτησης, ούτε να δημιουργήσει πίεση στις τιμές.
Συγκεκριμένα, στα χαρτοφυλάκια των servicers βρίσκονται κατά κύριο λόγο εμπορικά ακίνητα που έχουν κτιστεί τις δεκαετίες προ της κρίσης του 2008-2015 και αφορούν επαγγελματικούς χώρους κακής ποιότητας, ελλιπούς σχεδιασμού, που έχουν πολλές παρανομίες, καθώς έχουν χτιστεί για να εξυπηρετήσουν κυρίως μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Όπως τονίζει ο κ. Ξανθόπουλος, αυτό που λείπει από την ελληνική αγορά ακινήτων είναι και η διαφάνεια, η δυνατότητα δηλαδή οι ενδιαφερόμενοι να μπορούν να πάρουν πληροφορίες ευκολότερα. «Αν αξιοποιηθεί και εδραιωθεί αυτό το χαρακτηριστικό, θα βοηθήσει εμπλεκόμενους στην αγορά να κάνουν περισσότερες συναλλαγές», προσθέτει.
Η ελληνική αγορά έχει ανάγκη από ποιοτικό προϊόν κατοικίας και αυτό προσπαθεί να πετύχει η Livewise, η οποία επικεντρώνεται κυρίως στην κατασκευή κατοικιών, είτε προς πώληση για οικογένειες, είτε προς μίσθωση για νεαρούς εργαζόμενους και φοιτητές. Η εταιρεία έχει ήδη υλοποιήσει δέκα οικιστικά έργα, ενώ έχει ανασκευάσει το κτίριο στην οδό Μαλέα στην Καλλιθέα, το οποίο έχει αγοραστεί από την ΕΤΑΔ το 2018 και λειτουργεί ως φοιτητική εστία. Παράλληλα, η εταιρεία βρίσκεται σε στρατηγική συνεργασία με την Prodea και αναπτύσσει ακόμα δέκα «πράσινα» κτίρια κατοικιών, εκ των οποίων μερικά βρίσκονται σε πιο ώριμη φάση και θα ολοκληρωθούν στις αρχές του 2024, ενώ τα υπόλοιπα στις αρχές του 2025.
Σύμφωνα με τον κ. Ξανθόπουλο, η Livewise προχωρεί τα έργα της σε περιοχές που πληρούν κάποιες θεμελιώδεις αρχές, όπως πρόσβαση σε συγκοινωνίες και σχολεία, καθώς απευθύνεται κατά κύριο λόγο σε οικογένειες στα Βόρεια Προάστια και σε νέους εργαζόμενους στο κέντρο. «Στοχεύει στους τοπικούς χρήστες, οι οποίοι δίνουν αξία στο ακίνητο, ενώ μελλοντικός στόχος είναι και η επέκταση στα Νότια Προάστια, όπου εκεί η αγορά είναι ιδιαιτέρα δύσκολη, λόγω των υψηλών τιμών και του ανταγωνισμού», όπως υπογραμμίζει.
«Θέλουμε να παράγουμε ποιοτικό προϊόν κατοικίας και να μεγαλώσουμε τη δραστηριότητά μας, καθώς είναι κάτι που το χρειάζεται η αγορά. Η πρόκληση είναι να βρεθούν τα κατάλληλα έργα σε σωστές τιμές και να τα προετοιμάσουμε, ώστε να έχουμε περισσότερη παραγωγή προϊόντος, καθώς υπάρχει μεγάλη έλλειψη του αποθέματος. Μάλιστα, σύμφωνα με τη Eurostat, έχουμε ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά αντικατάστασης αποθέματος», προσθέτει.
Για την ύφεση που διαφαίνεται σε παγκόσμιο επίπεδο στην αγορά ακινήτων, υπάρχει αισιοδοξία ότι μπορεί να ανατραπεί, καθώς ήδη υπάρχουν σημάδια ότι τα επιτόκια θα αρχίσουν να πέφτουν. Η ελληνική αγορά βρίσκεται σε διαφορετική φάση από την ΕΕ λόγω της δεκαετούς κρίσης, με αποτέλεσμα τα περισσότερα κομμάτια της αγοράς να είναι κάτω από τα προ κρίσης επίπεδα, ωστόσο η άνοδος που παρατηρείται αυτό το διάστημα στην εγχώρια αγορά θα σταθεροποιηθεί.