THEPOWERGAME
Στην αέναη μάχη των άυλων πληρωμών, ο ανταγωνισμός είναι σε σημείο αιχμής, αν και τα περιθώρια ανάπτυξης, ειδικά για την ελληνική αγορά, που είναι σχεδόν στα σπάργανα, είναι εξαιρετικά μεγάλα. Πριν από δύο χρόνια τα payments στην Ελλάδα ήταν σχεδόν άγνωστη λέξη και σήμερα οι τέσσερις βασικοί παίκτες στην αγορά –Nexi, Woldline, Euronet και Global Payments (πρώην EVO)– αποτιμώνται σε 1,5 δισ. ευρώ (στα στοιχεία συμπεριλαμβάνεται και η Viva).
Πρόκειται για έναν χώρο που απογειώθηκε όταν το acquiring των ελληνικών τραπεζών (τα συστήματα αποδοχής και εκκαθάρισης καρτών) εξαγοράστηκε από κορυφαία funds του εξωτερικού, προσδίδοντας ένα έκτακτο κέρδος στις τράπεζες (Alpha Bank, Eurobank, Πειραιώς και Εθνική). παράλληλα με το όποιο όφελος αποκόμισαν από το outsourcing. Με μέση τιμή πώλησης τα 300-320 εκατ. ευρώ, η σημερινή αξία της αγοράς των payments στην Ελλάδα αγγίζει το 1,5 δισ. ευρώ.
Για τον καταναλωτή, το σήμερα και το αύριο στον τομέα των πληρωμών χτίζεται ήδη. Οι τάσεις που συζητούνται μεταξύ τραπεζών και fintech στοχεύουν στη σύσταση και εφαρμογή του ψηφιακού ευρώ και την ίδια στιγμή στη μείωση -αν όχι εξαφάνιση- των μετρητών ως μέσου πληρωμών. Στην Ελλάδα, πέραν του ότι τα μετρητά αποτελούν ακόμη σταθερή επιλογή (με βαθμό διείσδυσης πάνω από το 80%), οι κάρτες ακολουθούν ανοδική πορεία, με συναλλαγές αξίας πάνω από 50 δισ. ευρώ ετησίως να πραγματοποιούνται ακόμη μέσω καρτών.
Σε σύνολο καταναλωτικής δαπάνης 130 δισ. ευρώ ετησίως στην Ελλάδα, η χρεωστική-πιστωτική κάρτα αποτελεί βασικό μέσο συναλλαγής και ο αριθμός των καρτών που είναι σε κυκλοφορία αγγίζει τα 20 εκατομμύρια.
Ο μεγάλος ανταγωνιστής της κάρτας είναι οι account to account συναλλαγές, ένας τομέας που ως χώρα ακόμη υστερούμε, παρά τη σημαντική βελτίωση των P2P συναλλαγών (όπως μεταξύ φίλων στο πλαίσιο του IRIS της ΔΙΑΣ) ή στο κομμάτι των επιχειρήσεων, μέσω QR code. Ενδεικτικά, κάθε μήνα προστίθενται περίπου 60.000 παραπάνω χρήστες IRIS και προβλέπεται το σύνολο των χρηστών να φθάσει τα 2 εκατομμύρια έως το τέλος του 2023 (1,7 εκατομμύρια χρήστες σήμερα).
Εν τω μεταξύ, με την πρόσφατη ένταξη της Ελλάδος στο TIPS, το σύστημα άμεσων πληρωμών της ΕΚΤ, μπορεί πλέον το Δημόσιο να δέχεται πληρωμές account to account, μέσω της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία διαχειρίζεται τους λογαριασμούς του Δημοσίου (π.χ. ΑΑΔΕ κ.λπ.).
Αυτή είναι η κυρίαρχη τάση στις συναλλαγές, που ανταγωνίζεται τη χρήση κάρτας και που θα οδηγήσει, σύμφωνα με κοινοτική οδηγία, σε εξομοίωση κόστους, είτε πρόκειται για άμεσες πληρωμές, είτε όχι. Εν τω μεταξύ, ήδη σήμερα 1 στις 4 συναλλαγές σε φυσικά σημεία (εστιατόρια, καταστήματα) γίνεται με ηλεκτρονικό πορτοφόλι wallet (apple/google pay).
Οι fintech, αλλά και οι βασικοί τους ανταγωνιστές, οι παραδοσιακές τράπεζες, επενδύουν στην τεχνολογία για να ανταγωνιστούν ή και να συνεργαστούν στη διατήρηση και προσέλκυση πελατείας για εξελιγμένες άυλες συναλλαγές.
Έτσι, με την ευκαιρία του 10th Digital Banking Forum, που είχε θέμα «fintech era», οι βασικοί εκπρόσωποι της αγοράς των payments στην Ελλάδα είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν χθες για καινοτόμα wallets και συστήματα πληρωμών, για wearable gadgets και soft pos, για τον ρόλο των neobanks, το Buy Now Pay Later, καθώς και για τη μέθοδο Klarna, που ήρθε πρόσφατα στην ελληνική αγορά.
Μέσα σε δύο χρόνια οι μεγάλοι acquirers της ελληνικής αγοράς φαίνεται να ανέβασαν τον πήχη της εμπειρίας για τον πελάτη, στοχεύοντας σε σταδιακά μεγαλύτερη διείσδυση του κοινού στο κομμάτι των άυλων συναλλαγών και των νέων μεθόδων πληρωμών. Σε μια Ελλάδα που δυστυχώς ακόμη -για ευνόητους λόγους- βασιλεύουν τα μετρητά, υπάρχει ένα ενθαρρυντικό στοιχείο: η αξία των συναλλαγών με κάρτες ξεπέρασε την αξία των αναλήψεων σε μετρητά το 2022 και το ρυθμιστικό περιβάλλον, που ήταν έως τώρα μια μεγάλη εκκρεμότητα, φαίνεται να πλησιάζει.