THEPOWERGAME
Αισιοδοξία επικρατεί μεταξύ των επαγγελματιών της αγοράς ακινήτων, αναφορικά με την μελλοντική πορεία της αγοράς, παρά τα «σύννεφα» που συγκεντρώνονται σε πολλές χώρες του εξωτερικού, τόσο στον τομέα των κατοικιών, όσο και σε εκείνο των επαγγελματικών ακινήτων, ιδίως δε της αγοράς γραφείων. Η εισαγόμενη ρευστότητα από το εξωτερικό, το χαμηλό επίπεδο δανεισμού και οι πρόσφατες κινήσεις των τραπεζών – και σύντομα και των εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων, να «παγώσουν» το ύψος των επιτοκίων στα ενήμερα στεγαστικά δάνεια, αρχής γενομένης από τον επόμενο μήνα, αναμένεται να λειτουργήσουν ως «ασπίδα» σε τυχόν αρνητικές πιέσεις στην αγορά, λόγω των υψηλών επιτοκίων.
Ενδεικτικό του γεγονός αυτού, είναι το ότι ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch Ratings διατήρησε σταθερές τις αξιολογήσεις του για τις τέσσερις μεγάλες ελληνικές τράπεζες, αναφέροντας πως το μέτρο του «παγώματος» των επιτοκίων, δεν θα έχει αρνητική επίδραση, καθώς ναι μεν θα περιοριστεί η προοπτική περαιτέρω κερδοφορίας από τα υψηλότερα επιτόκια, αλλά από την άλλη πλευρά θα προστατεύσει την ποιότητα των χαρτοφυλακίων δανείων, περιορίζοντας την πίεση προς τους δανειολήπτες. Επιπλέον, με τον τρόπο αυτό, η Fitch θεωρεί πως θα μειωθεί και η πίεση στις τράπεζες να αυξήσουν τα επιτόκια των καταθέσεών τους.
Σε έτερη ανάλυσή της, η UBS ανέφερε ότι λειτουργεί υπέρ της ελληνικής αγοράς, το ότι μόλις το 11,8% των νοικοκυριών επιβαρύνεται από την εξυπηρέτηση στεγαστικού δανείου, όντας το χαμηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται τόσο στο γεγονός ότι τα τελευταία 10-12 χρόνια, το μεγαλύτερο ποσοστό αγοραπωλησιών ακινήτων πραγματοποιείται χωρίς τραπεζικό δανεισμό, όσο και στην οικονομική κρίση που προηγήθηκε. Ως εκ τούτου, οι κίνδυνοι από την αύξηση των επιτοκίων είναι εξαιρετικά περιορισμένοι και σίγουρα διαχειρίσιμοι.
Από την άλλη πλευρά, η ζήτηση για νέες χορηγήσεις στεγαστικών δανείων έχει περιοριστεί σημαντικά. Το 2022, το ύψος τους αυξήθηκε μεν κατά 20,7%, αλλά το 2021 η αντίστοιχη αύξηση ήταν υπερδιπλάσια, καθώς είχε ανέλθει σε 46,2%. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Έρευνας Τραπεζικών Χορηγήσεων (Δ΄ τρίμηνο 2022), παρατηρείται μείωση της ζήτησης στεγαστικών δανείων επί τρίτο κατά σειρά τρίμηνο, μετά από δύο έτη συνεχούς καταγραφής αύξησης της ζήτησης, κυρίως λόγω της αύξησης των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων.
Η εξέλιξη αυτή έχει πάντως χαμηλότερη επίδραση στην αγορά κατοικίας σε σχέση με εκείνη που θα είχε πριν την οικονομική κρίση. Από το 2010 και μετά, σύμφωνα με την ΤτΕ και τραπεζικά στελέχη, το 75%-80% των αγοραπωλησιών κατοικιών πραγματοποιείται χωρίς την μεσολάβηση του τραπεζικού συστήματος, δηλαδή αποκλειστικά με μετρητά. Σήμερα όμως, μετά την συνεχή αύξηση των τιμών (12,2% το 2022 πανελλαδικά σύμφωνα με την ΤτΕ), έχει αρχίσει να καθίσταται όλο και δυσκολότερη η χρηματοδότηση της απόκτησης κατοικίας, αποκλειστικά με ίδια κεφάλαια, χωρίς έστω ένα ποσοστό τραπεζικού δανεισμού. Αυτό λοιπόν ενδέχεται να περιορίσει τον όγκο των συναλλαγών τους επόμενους μήνες, οδηγώντας και σε επιβράδυνση τον ρυθμό αύξησης των τιμών.
Σε πρόσφατη ανάλυση της Cerved Property Services (αναφέρεται ότι τo 55% των επαγγελματιών που έλαβαν μέρος σε σχετική έρευνα, προέβλεψαν σταθεροποίηση των τιμών κατά την διάρκεια του 2023, επικαλούμενοι τον υψηλό πληθωρισμό, την αύξηση των επιτοκίων, την συρρίκνωση των εισοδημάτων των νοικοκυριών και την γενικότερη ανασφάλεια. Στον αντίποδα, το 37% εκτιμά ότι οι τιμές θα εξακολουθήσουν να κινούνται ανοδικά, ενώ μόλις το 8% έκανε λόγο για πτώση των τιμών.
Στον αντίποδα, εκτός Ελλάδας, το περιβάλλον των υψηλών επιτοκίων, μετά από μια μακρά περίοδο χαμηλού κόστους δανεισμού, έχει αρχίσει να δημιουργεί ανησυχία για πολλαπλασιασμό των «κόκκινων» δανείων σε πολλές αγορές, ιδίως στις ΗΠΑ, όπου πολλές εταιρείες ακινήτων έχουν σημαντικό δανεισμό. Το γεγονός αυτό αυξάνει τα κόστη, τη στιγμή που τα ενοίκια ακολουθούν αντίστροφη πορεία, καθώς πολλές επιχειρήσεις επιλέγουν να περιορίσουν τους χώρους που μισθώνουν, αφήνοντας έτσι πολλά ακίνητα κενά.
Σε πρόσφατη ανάλυσή της, η Alpha Bank ανέφερε ότι μετά από την ραγδαία άνοδο, παγκοσμίως, της αγοράς ακινήτων, κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ο υψηλός πληθωρισμός, αλλά, κυρίως, οι διαδοχικές αυξήσεις των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες έχουν προκαλέσει σημαντική διαταραχή στον κλάδο. «Οι ανησυχίες για την αγορά εμπορικών ακινήτων στην Ευρώπη έχουν αυξηθεί, εξαιτίας κυρίως του αυξανόμενου κόστους δανεισμού αλλά και της αποκλιμάκωσης στις αποτιμήσεις των ακινήτων, μετά τη μεγάλη άνοδο που παρουσίασαν κατά την περίοδο των χαμηλών επιτοκίων, την περασμένη δεκαετία. Η Ευρώπη μπορεί να βρίσκεται θεωρητικά σε καλύτερη θέση από τις ΗΠΑ, αφού το ποσοστό πληρότητας των γραφείων είναι υψηλότερο (JLL), όμως οι εκτιμήσεις υποστηρίζουν ότι είναι πιθανή μια μακρά περίοδος επώδυνης προσαρμογής στην αγορά ακινήτων της Ευρώπης», σημείωσε η Alpha Bank.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
