THEPOWERGAME
«SOS» εκπέμπουν παραδοσιακές οικογενειακές επιχειρήσεις με αρτοποιεία και ζαχαροπλαστεία, που συνασπίζονται για να διεκδικήσουν βιωσιμότητα και υγιή ανάπτυξη μετά τις αλλεπάλληλες κρίσεις, μέσω κυρίως της μείωσης του λειτουργικού τους κόστους -με οριζόντια ρύθμιση για τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος, αλλά και με συνέργειες μελλοντικά, για καλύτερες τιμές πρώτων υλών, στο μοτίβο του ομίλου αγορών.
Σχεδόν 20 εταιρείες, με πάνω από 300 καταστήματα και περισσότερους από 5.000 εργαζομένους, μεταξύ των οποίων γνωστά ονόματα της αγοράς, όπως Τερκενλής, Paul, Στεργίου, Βενέτης, προχώρησαν στην ίδρυση της Ελληνικής Ένωσης Επιχειρήσεων Αρτοποιίας Ζαχαροπλαστικής (ΕΕΠΑΖ). Ως επιχειρηματική ένωση διαφοροποιείται από τη στόχευση των υφιστάμενων ομοσπονδιών και εστιάζει στην ανάδειξη του αρτοζαχαροπλαστείου ως επιχείρησης με πολιτισμική διάσταση.
Κύριο αίτημα των συμμετεχουσών εταιρειών είναι η ένταξη του ελληνικού αρτοποιείου και ζαχαροπλαστείου στα προστατευόμενα επαγγέλματα, καθώς «ο κλάδος τελεί υπό εξαφάνιση», όπως τόνισε σε σχετική παρουσίαση ο πρόεδρος της ΕΕΠΑΖ, Παναγιώτης Μονεμβασιώτης (ΒΕΝΕΤΗ). Εξήγησε ότι δεν υπάρχουν σε κανένα μέρος του κόσμου καταστήματα όπως τα αρτοποιεία και ζαχαροπλαστεία που αναπτύσσονται στη χώρα μας, ενώ η αγορά έχει επιπλέον να επιδείξει τους κορυφαίους αρτοποιούς στον κόσμο, τους αρτοποιούς της Ηπείρου.
Ωστόσο, οι συνεχείς κρίσεις των τελευταίων ετών, με αποκορύφωμα την κρίση ενέργειας και τιμών, που έχει οδηγήσει σε χιλιάδες λουκέτα αρτοποιείων και ζαχαροπλαστείων στην Ευρώπη, απειλούν να εξαφανίσουν παραδοσιακές ελληνικές επιχειρήσεις, με συνέπειες για το καταναλωτικό κοινό. Όπως ανέφερε ο κ. Μονεμβασιώτης, σε λίγα χρόνια αυτά τα προϊόντα που σήμερα παράγονται αυθημερόν και προσφέρονται άφθονα στα ράφια των αρτοποιείων και ζαχαροπλαστείων δεν θα υπάρχουν ή θα ενσωματώνουν πολλά πρόσθετα (Ε) και θα είναι συσκευασμένα και τοποθετημένα στα ράφια ή στις καταψύξεις των σούπερ μάρκετ.
Στόχος, η μείωση του κόστους και τα εργασιακά
«Οι διαδοχικές κρίσεις μάς έχουν εξουθενώσει και ειδικά η ενέργεια δεν παλεύεται», σημειώνουν χαρακτηριστικά οι επιχειρηματίες του κλάδου, πολλοί από τους οποίους προσφεύγουν σε δανεισμό για να διαχειριστούν τα υψηλά κόστη, κυρίως αυτά που αφορούν την ενέργεια. Όπως εξήγησε ο κ. Μονεμβασιώτης, τα καταστήματα εστίασης δεν διαθέτουν μηχανισμούς σούπερ μάρκετ που μπορούν να προσαρμόσουν ανατιμήσεις στο ράφι σε λίγα δευτερόλεπτα.
Στο πλαίσιο αυτό, οι εταιρείες διεκδικούν τιμές KWh προ-κρίσης, με μέγιστη προσαύξηση 30% -αυτό είναι το όριο που μπορούν να αντέξουν. Προωθούν έτσι οριζόντια ρύθμιση για το κόστος ενέργειας αποκλειστικά για τον κλάδο.
Επιπλέον, καθώς τα αρτοποιεία και τα ζαχαροπλαστεία παράγουν συνεχώς προϊόντα, χρειάζονται πρώτες ύλες -τουλάχιστον 25-40- τις οποίες δεν μπορούν να κοστολογήσουν σε καθημερινή βάση. Στην πράξη, αυτό που κάνουν, για να μη χάσουν πελάτες, είναι να απορροφούν τις ανατιμήσεις προβαίνοντας σε ανατιμήσεις κάθε 2-3 χρόνια. Σωρευτικά τα τελευταία 2-3 χρόνια οι ανατιμήσεις ήταν 10%-12%.
Απώτερος στόχος της επιχειρηματικής ένωσης είναι μελλοντικά να επιτευχθεί πιο οικονομική αγορά α’ υλών μέσω αξιοποίησης συνεργειών. Όπως εξήγησε ο κ. Μονεμβασιώτης, οι μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου θα μπορούσαν να πετύχουν καλύτερες τιμές πρώτων υλών και να μοιραστούν το όφελος με τα μέλη της ένωσης, στο μοντέλο ομίλου αγορών.
Ως προς το εργατικό κόστος, ο κλάδος διεκδικεί διευθέτηση του χρόνου εργασίας σε 6 ημέρες με συμφωνία εργοδότη-εργαζομένου. Τα καταστήματα εστίασης, σύμφωνα με τους επιχειρηματίες, δεν μπορούν να λειτουργήσουν 7 ημέρες την εβδομάδα με πενθήμερη εργασία. Όπως αναφέρουν, απαιτούνται περισσότερα «νέα χέρια» και το κόστος προσαυξάνεται κατά 25%. Συμφωνούν πάντως με την αύξηση του βασικού μισθού, αλλά τονίζουν ότι αυτή θα πρέπει να συνδυαστεί με μείωση του μη μισθολογικού κόστους.
Οι προοπτικές ανάπτυξης
Αν και σήμερα δεν βλέπουν περιθώρια ανάπτυξης στην αγορά, βλέπουν επενδύσεις εφόσον ορθολογικοποιηθούν τα κόστη. Ας σημειωθεί ότι αν πριν από την πανδημία ένα κατάστημα απαιτούσε επένδυση 500.000 ευρώ, σήμερα κοστίζει 1-1,2 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, υπάρχουν διαφοροποιήσεις με άλλα καταστήματα εστίασης. Αναφέρεται ενδεικτικά ότι 2 fast food οργανωμένης εστίασης κοστίζουν όσο ένα αρτοζαχαροπλαστείο.
Οι προτάσεις
Καθώς οι επιχειρηματίες θεωρούν ότι ο κλάδος τους κινδυνεύει, προτείνουν μέτρα, ενώ σχεδιάζουν συνεργασίες με τον Σύνδεσμο Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) και την Ελληνική Ένωση Επιχειρήσεων Οργανωμένης Εστίασης (ΕΠΟΕΣ). Στα μέτρα που θα προτείνουν στη νέα κυβέρνηση περιλαμβάνονται:
- Θέσπιση πιστοποιητικού καταλληλότητας ακινήτου από την πλευρά των ιδιοκτητών.
- Θέσπιση αυτοματοποιημένης διαδικασίας αδειοδότησης σε 7 ημέρες και 30 για την περίπτωση που το ακίνητο είναι διατηρητέο.
- Αδειοδότηση από 2 υπηρεσίες, μία υγειονομικού ενδιαφέροντος και μία από το υπουργείο Οικονομικών.
- Έλεγχος επίσης από δύο υπηρεσίες για υγειονομικά και οικονομικά θέματα.
- Θέσπιση νέου πλαισίου αδειοδότησης για τα καταστήματα του κλάδου -στο μοτίβο του μεικτού μοντέλου καταστήματος, όπως στα σούπερ μάρκετ- λόγω πολλών κατηγοριών προϊόντων και εξέλιξης του κλάδου.
- Εξάλειψη της πολυνομίας.
- Το 0,5% που αποδίδουν οι στους δήμους να αφορά αποκλειστικά τα τραπεζοκαθίσματα.
- Πιστοποίηση ταμειακής μηχανής από το υπουργείο Οικονομικών εντός 48 ωρών.
- Κατάργηση των δεσμεύσεων για καταστήματα που έχουν εργαστήρια, οι οποίες αφορούν το ύψος του καταστήματος, τα τ.μ. και τις αποθήκες αλεύρων.
- Διευθέτηση του χρόνου εργασίας σε 6 ημέρες με συμφωνία εργοδότη-εργαζομένου.
- Διευκόλυνση εισαγωγής εργαζομένων από Ανατολική Ευρώπη και Νότια Αμερική, που μπορούν να αντιληφθούν την ελληνική κουλτούρα.
- Μείωση των προστίμων.
- Φρένο στις αλόγιστες εξώσεις από τα δικαστήρια.
- Κατάργηση του ειδικού τέλους στα πλαστικά μιας χρήσης.
Σημειώνεται, τέλος, ότι στα ιδρυτικά μέλη της ένωσης περιλαμβάνονται οι επιχειρήσεις Τερκενλής, PAUL, Στεργίου, ΕΣΤΙΑ, ΒΕΝΕΤΗ, Αρτόπολις, Κρητικός Φούρνος Daily Bakery, Σαβοϊδάκη, Pietris, Κρητικός Φούρνος Γεύσεις, Οικογένεια Σταυράτη, Ηπειρώτικο, Σόβολος, ΤΑ ΓΙΟΥΛΙΑ, Γαβριηλίδης, Μελίρρυτο, Farine Cafe – Boulangerie, Φίλιππος Γαβανάς, Ρωξάνη, Μιχάλης Λεμονής, Ποντικάκης, D. Stergiou και Φούρνος Σταματάκη.