THEPOWERGAME
Οι πιο σημαντικές ίσως εξελίξεις στον τομέα της άμυνας στην περιοχή της νοτιοανατολικής Ασίας μετά τη συμφωνία AUKUS έλαβαν χώρα αυτήν την εβδομάδα, με την Αυστραλία να προχωρεί στη μεγαλύτερη αναβάθμιση του αμυντικού της δόγματος από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τις ΗΠΑ να επαναφέρουν τα πυρηνικά τους υποβρύχια στη Νότια Κορέα για πρώτη φορά από το 1992. Οι παράλληλες εξελίξεις έρχονται με το βλέμμα στραμμένο στην αμυντική υπερδύναμη της Κίνας και τη βορειοκορεατική πυρηνική απειλή, σηματοδοτώντας ακόμη ένα βήμα προς την ενίσχυση της άμυνας του δυτικού άξονα στη γεωστρατηγική περιοχή.
Εν μέσω των νέων πυρηνικών απειλών από την Πιονγιάνγκ και των ανησυχιών για ενίσχυση της κινεζικής αμυντικής επιβολής, η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν επεκτείνει διαρκώς τις ασιατικές συμμαχίες της. Στις αρχές της εβδομάδας ο Αμερικανός πρόεδρος υποδέχθηκε τον Νοτιοκορεάτη ομόλογό του, Γιουν Σουκ-Γέολ, στην πρώτη επίσκεψη Νοτιοκορεάτη ηγέτη στις ΗΠΑ εδώ και μία δωδεκαετία, ενώ την επόμενη εβδομάδα θα υποδεχθεί τον (νέο) πρόεδρο των Φιλιππίνων, Φέρντιναντ Μάρκος Τζούνιορ. Την Τετάρτη οι Μπάιντεν και Γιουν παρουσίασαν τη λεγόμενη Διακήρυξη της Ουάσινγκτον, για να αντιμετωπίσουν την πυρηνική απειλή της Πιονγιάνγκ, με τον Αμερικανό πρόεδρο να προειδοποιεί πως μία ενδεχόμενη επίθεση θα «οδηγούσε στο τέλος του όποιου καθεστώτος» αναλάμβανε τέτοια δράση. Η επίσκεψη του Γιουν σηματοδοτούσε ακόμη τη 70ετία από τη λήξη του Πολέμου της Κορέας και τη δέσμευση για αναβάθμιση της στρατιωτικής στήριξης στη Σεούλ από τις ΗΠΑ, οι οποίες έχουν ήδη σταθμευμένους 28.500 στρατιώτες.
Στόχος της Διακήρυξης, να καθησυχάσει τον Νοτιοκορεάτη σύμμαχο, που είχε επαναφέρει το τελευταίο διάστημα το ενδεχόμενο επιστροφής στο πυρηνικό της πρόγραμμα, το οποίο άφησε στην άκρη προ 50ετιας με την υπογραφή της Συνθήκης Μη-Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων. Οι ΗΠΑ απέτρεψαν μια τέτοια υποχώρηση, με την τωρινή συμφωνία, που προβλέπει τη στάθμευση ανά τακτά διαστήματα Αμερικανικών πυρηνικών υποβρυχίων στη Νότια Κορέα, ενίσχυση των ασκήσεων μεταξύ των δύο χωρών και άλλα.
Υπενθυμίζεται πως παρ’ ότι στα τέλη της δεκαετίας του ’70 τα πυρηνικά υποβρύχια των ΗΠΑ «έπιαναν» συχνά στα λιμάνια της συμμαχικής χώρας, ενίοτε δύο με τρεις φορές το μήνα, το 1991 η Ουάσινγκτον απέσυρε τα πυρηνικά της όπλα από τη Νότια Κορέα και το επόμενο έτος η Σεούλ και η Πιονγιάνγκ υπέγραψαν κοινή διακήρυξη, με βάση την οποία «δεν θα δοκιμάζουν, κατασκευάζουν, παράγουν, λαμβάνουν, κατέχουν, αποθηκεύουν, αναπτύσσουν ή χρησιμοποιούν πυρηνικά όπλα».
Καθώς η Βόρεια Κορέα έχει επανειλημμένα παραβιάσει τους όρους αυτούς, με πιο πρόσφατη την δοκιμή για πρώτη φορά τον περασμένο μήνα ενός διηπειρωτικού βαλλιστικού πυραύλου στερεού καυσίμου, ενισχύθηκε το αίτημα στη Νότια Κορέα για την αμερικανική επιστροφή. Κάτι που αποτέλεσε άλλωστε και προεκλογική εξαγγελία του προέδρου της χώρας.
Οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Ν. Κορέας φέρονται να επεξεργάζονταν τις λεπτομέρειες του σχεδιασμού για μήνες, ο οποίος περιλαμβάνει συνεννόηση σε επίπεδο προέδρων στην περίπτωση βορειοκορεατικής πυρηνικής απειλής, τη δημιουργία μιας συμβουλευτικής ομάδας, μεγαλύτερο διαμοιρασμό πληροφοριών κ.λπ. Πάντως, η ανάπτυξη των αμερικανικών πυρηνικών υποβρυχίων θα παραμένει πλήρως υπό αμερικανικό έλεγχο, ενώ δεν προβλέπεται αντίστοιχη ανάπτυξη και επίγειων πυρηνικών όπλων. Να σημειωθεί εδώ πως, αντίστροφα, και η Ν. Κορέα άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αποστολής όπλων στην Ουκρανία.
Με το βλέμμα στην Κίνα
Αυτών των εξελίξεων προηγήθηκε τη Δευτέρα η μεγαλύτερη αλλαγή στην αμυντική πολιτική της Αυστραλίας από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η Καμπέρα διαπιστώνει την «έλευση της εποχής των πυραύλων», όπως τη χαρακτήρισε ο υπουργός Άμυνας και αναπληρωτής πρωθυπουργός, Ρίτσαρντ Μαρλς, και ενισχύει την στρατιωτική της παρουσία στα βόρεια της χώρας. Άλλωστε, δεν θεωρεί πλέον, σύμφωνα με τους αναλυτές, πως η απομονωμένη γεωγραφία της αποτελεί τόσο καταλυτικό παράγοντα για αμυντικό εφησυχασμό.
Συγκεκριμένα, με βάση το κείμενο της «Αναθεώρησης Αμυντικών Δαπανών», η εμφάνιση «μέγιστου ανταγωνισμού στρατηγικής δύναμης» στην περιοχή του Ινδικού-Ειρηνικού έχει αλλάξει τις στρατηγικές συνθήκες της χώρας, ενώ «δεν είναι πλέον ο στρατηγικός μας εταίρος, οι ΗΠΑ, ο μοναδικός ηγετικός πόλος στον Ινδικό-Ειρηνικό. Ο έντονος ανταγωνισμός Κίνας-ΗΠΑ αποτελεί το καθοριστικό χαρακτηριστικό της περιοχής και των καιρών».
Σε αυτό το πλαίσιο, η Αυστραλία ανακοίνωσε πως θα αρχίσει την εγχώρια παραγωγή τηλεκατευθυνόμενων πυραύλων μέχρι το 2025, δηλαδή δύο χρόνια νωρίτερα απ’ ό,τι αναμενόταν, αναμορφώνοντας την αμυντική διάταξή της προς τη δυνατότητα πραγματοποίησης πληγμάτων σε μεγάλη απόσταση. Περί τα 2,5 δισ. δολάρια θα διατεθούν για το πρόγραμμα, σύμφωνα με τον Μαρλς, κάτι που αποτελεί υπερδιπλασιασμό της αρχικής χρηματοδότησης.