THEPOWERGAME
Οι τιμές των σιτηρών υποχωρούν, όπως και οι τιμές στην ηλεκτρική ενέργεια, αλλά οι επιχειρήσεις, ειδικά αυτές που δραστηριοποιούνται σε είδη αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής, θα περιμένουν αρκετούς μήνες για να δουν μείωση στα λειτουργικά τους κόστη.
Οι προμηθευτές και οι βιομηχανίες -100 κυλινδρόμυλοι περίπου στην Ελλάδα- πρέπει να «ξεστοκάρουν» άλευρα και λάδια που διατηρούν στις αποθήκες τους, τα οποία παράχθηκαν με υψηλά κόστη την περίοδο που ξέσπασε ο πόλεμος στην Ουκρανία, ώστε να είναι σε θέση να δώσουν καλύτερες τιμές στην αγορά.
Είναι ενδεικτικό ότι μέσα σε έναν χρόνο τα αρτοποιεία έχουν υποστεί αυξήσεις τιμών της τάξης του 80%, έχοντας μετακυλήσει ένα μικρό μόνο μέρος στον καταναλωτή, με ενδεικτική την αύξηση στο ψωμί της τάξης του 15%-16%. Η αύξηση στα προϊόντα άρτου ήταν συγκρατημένη και τελευταία φορά έγινε τον Μάρτιο του 2022, όπως αναφέρει στο powergame.gr ο Μιχάλης Μούσιος, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αρτοποιών Ελλάδος, που περιμένει να φανεί στις πρώτες ύλες που προμηθεύεται ο κλάδος η μείωση των διεθνών τιμών.
Σημειώνεται ότι ο δείκτης αναφοράς των διεθνών τιμών βασικών προϊόντων διατροφής υποχωρεί σταθερά το τελευταίο 12μηνο, σε ποσοστό πάνω από 20%. Σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), ο συνδυασμός υψηλών προμηθειών από τη Ρωσία (εμφάνισε αύξηση εξαγωγών 90% τους πρώτους μήνες του 2023), απρόσκοπτων εξαγωγών από την Ουκρανία μέσω των λιμανιών της Μαύρης Θάλασσας και βελτιωμένων συνθηκών καλλιέργειας στην ΕΕ, φέρνουν πτώση στις τιμές σιταριού, καλαμποκιού, σόγιας, ηλιέλαιου κ.ο.κ.
Παρ’ όλα αυτά, ο πληθωρισμός στα τρόφιμα καλπάζει στη χώρα μας. Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, σε ψωμί και δημητριακά οι τιμές σημείωσαν αύξηση τον Μάρτιο 15,6%. Για παράδειγμα, το αλεύρι στα ράφια των σούπερ μάρκετ διατίθεται σε υψηλότερες τιμές από πέρυσι (ο δημοφιλής τύπος «για όλες τις χρήσεις» έχει ανατιμηθεί τουλάχιστον κατά 40 λεπτά, ενώ άλλοι κωδικοί, ανάλογα με τη χρήση, τον προμηθευτή και το δίκτυο εμφανίζουν ανατιμήσεις που μπορεί να ξεπερνούν το 1 ευρώ ανά κιλό).
Επιπλέον, τα ενεργειακά κόστη παραμένουν υψηλά για τις μικρές επιχειρήσεις. Όπως αναφέρουν στο powergame.gr επιχειρηματίες, πληρώνουν διπλάσιες τιμές συγκριτικά με την προ κρίσης περίοδο. Είχαν ευεργετηθεί με την αυξημένη επιδότηση (23λ/KWh), η οποία ωστόσο αποσύρθηκε λόγω της σχετικής μείωσης της τιμής του ρεύματος -όχι σε επίπεδα προ κρίσης, αλλά σε διπλάσια από τα επίπεδα του 2021.
Μιλώντας για τα ενεργειακά κόστη, ο κ. Μούσιος σημειώνει ότι η επιδότηση έχει σταματήσει από τον Φεβρουάριο. «Οι επιχειρήσεις πλήρωναν λογαριασμούς σε τριπλάσιο ύψος από το 2021. Με την κρατική επιδότηση μειώθηκε το κόστος στο 1/3. Πλέον πληρώνουμε το διπλάσιο συγκριτικά με τα προ του πολέμου επίπεδα», προσθέτει, ενώ όσον αφορά το κόστος πρώτων υλών, τονίζει ότι οι αυξήσεις, ειδικά στα μαλακά άλευρα, είναι δυσβάσταχτες, φτάνοντας το 80% και σε ορισμένες ποικιλίες αλεύρων αγγίζουν το 100% από την έναρξη του πολέμου (τον Φεβρουάριο του 2022). Σύμφωνα με τον κ. Μούσιο, οι επιχειρήσεις πληρώνουν τιμές 2022 και ακόμη δεν έχουν δει το αποτύπωμα των μειώσεων στις διεθνείς τιμές. «Όταν αυξάνονται οι τιμές, ακολουθούν ταχύτητα πυραύλου και όταν μειώνονται, ακολουθούν ρυθμό χελώνας», τονίζει. Ως εκ τούτου, πολλά αρτοποιεία που βρέθηκαν στα πρόθυρα του λουκέτου το 2022 διατηρούν ελπίδες ανάκαμψης. Υπενθυμίζεται ότι στην αγορά δραστηριοποιούνται κάτι παραπάνω από 14.000 μικρές επιχειρήσεις, με μερικές δεκάδες να εκπέμπουν SOS μετά το ξέσπασμα του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Εν κατακλείδι, η αγορά διατηρεί προσδοκίες για μειώσεις τιμών στις προμήθειες, καθώς δεν ανησυχεί για ελλείψεις. Ωστόσο, η αποκλιμάκωση δεν θα πρέπει να αναμένεται πριν από το φθινόπωρο, ενώ δεν φαίνεται στον ορίζοντα η μείωση των τιμών στο ψωμί στα επίπεδα του 2021.