THEPOWERGAME
Εκτός από το καταφύγιο που έδωσε στους ανυπότακτους Ρώσους μετά την εντολή για μερική επιστράτευση του Κρεμλίνου πέρσι τον Σεπτέμβριο, το Ουζμπεκιστάν δίνει επίσης δίοδο διαφυγής από το μπλόκο των δυτικών οικονομικών κυρώσεων. Οι καταθέσεις των Ρώσων στο Ουζμπεκιστάν αυξήθηκαν πέρσι κατά το διπλάσιο σε σχέση με έναν χρόνο πριν, καταδεικνύοντας πως οι προσπάθειες της Δύσης να απομονώσουν το Κρεμλίνο και να αποδυναμώσουν έτσι τα επεκτατικά σχέδια του στην Ουκρανία δεν αποφέρουν καρπούς σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου.
Απεναντίας. Κάποιες χώρες επωφελούνται από την κατάρρευση των σχέσεων μεταξύ Δύσης και Μόσχας χωρίς απαραιτήτως να παίρνουν μια καθαρή θέση για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις της Κίνας και της Ινδίας, οι οποίες προμηθεύονται ρωσικό πετρέλαιο σε χαμηλότερο αντίτιμο από τις τιμές στις διεθνείς αγορές. Μια στάση ουδετερότητας κρατά, επίσης, η Τουρκία παρά το ότι έχει δεχτεί κριτική από τις ΗΠΑ για τη διευκόλυνση των εισαγωγών από τη Δύση στη Ρωσία, αναλαμβάνοντας τον ρόλο μεσάζοντα.
Προκειμένου να αποφύγουν τα εμπόδια των δυτικών κυρώσεων, οι Ρώσοι με μεγάλη οικονομική επιφάνεια έχουν μεταφέρει κινητά περιουσιακά στοιχεία σε τρίτες χώρες, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Αρμενία και κράτη ανήκαν στην πρώην Σοβιετική Ένωση. Πληροφορίες του Bloomberg θέλουν τους Ρώσους ολιγάρχες να καταφεύγουν ακόμη στη Ζιμπάμπουε για κυνήγι. Ένας Ρώσος τουρίστας ξόδεψε πρόσφατα 500.000 δολάρια για ένα δεκαπενθήμερο σαφάρι στη Ζιμπάμπουε, οι σχέσεις της οποίας με τη Δύση έχουν ψυχρανθεί αφού επιβλήθηκαν κυρώσεις σε ορισμένους ηγέτες της χώρας για την παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Αλλά η περίπτωση του Ουζμπεκιστάν δείχνει πως έως έναν βαθμό είναι εφικτή η διεκπεραίωση εμπορικών συναλλαγών για τους Ρώσους παρά την απόφαση της Τασκένδης να διακόψει τη σύνδεση με το ρωσικό σύστημα Mir. Όπως και η Τουρκία, το Ουζμπεκιστάν ανήγγειλε πέρσι τον Σεπτέμβριο πως θα σταματήσει να δέχεται κάρτες που λειτουργούν μέσα από το σύστημα συναλλαγών Mir της Ρωσίας. Η λύση ήταν το άνοιγμα καταθέσεων στη χώρα. Είναι μια σύντομη διαδικασία, που γίνεται μέσα σε τρεις ή τέσσερις ημέρες. Σύμφωνα με στοιχεία της κεντρικής τράπεζας του Ουζμπεκιστάν που αναφέρουν οι Financial Times σε σχετικό δημοσίευμα, οι εγχώριες καταθέσεις αυξήθηκαν κατά 60,5 τρισ. σομ ή 5,3 δισ. δολάρια κατά τη διάρκεια του 2022.
Ανάλογα φαινόμενα καταγράφηκαν στην Αρμενία ή το Καζακστάν. Σύμφωνα με την ανεξάρτητη ειδησεογραφική οργάνωση eurasianet, η οποία εδρεύει στο Ινστιτούτο Χάριμαν του πανεπιστημίου Κολούμπια, περίπου 12.000 Ρώσοι και Λευκορώσοι άνοιξαν τραπεζικούς λογαριασμούς στο Καζακστάν μέσα στους πρώτους δυο μήνες από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου του 2022. Η Λευκορωσία υπάγεται επίσης σε δυτικές κυρώσεις καθώς είναι στενός σύμμαχος του Κρεμλίνου,
Με τη Visa, τη Mastercard, την Apple Pay και την Google Pay να έχουν αποχωρήσει από τη Ρωσία, η Sberbank, η μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας που ενσωματώθηκε στη λίστα κυρώσεων της Δύσης από τον Απρίλιο του 2022, κατάφερε να δημιουργήσει ένα σύστημα πληρωμών QR μαζί με το ρωσικό σύστημα πληρωμών (NSPK) και την κεντρική τράπεζα. Πάνω από 28 εκατ. πελάτες της Sberbank κάνουν χρήση αυτού του συστήματος. Αλλά η κινεζική UnionPay, ανταγωνίστρια των Visa και Mastercard, δεν έχει επεκταθεί σημαντικά στη ρωσική τραπεζική αγορά.
«Πολλοί Ρώσοι πέρασαν τα σύνορα πέρσι και άνοιξαν τραπεζικούς λογαριασμούς σε όλη την κεντρική Ασία, συμπεριλαμβανομένου του Ουζμπεκιστάν», σχολίασε ο Αντόν Ούζοφ, εκπρόσωπος Τύπου για την κεντρική Ασία και τη Μογγολία στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανοικοδόμησης και Ανάπτυξης. Απευθυνόμενος στη βρετανική εφημερίδα συμπλήρωσε, ωστόσο, πως «ο χρόνος θα δείξει πόσοι από αυτούς θα διατηρήσουν μια παρουσία στην περιοχή». Επί του παρόντος, πάντως, αυτοί οι τραπεζικοί λογαριασμοί αποβαίνουν σωτήριοι για τους Ρώσους καθώς αυτό που συνειδητοποιούν είναι πόσο δύσκολες είναι οι εμπορικές συναλλαγές εκτός των συστημάτων διεκπεραίωσης της Δύσης. Σημειωτέον ότι πληροφορίες θέλουν τις τελωνειακές αρχές της Τουρκίας να έχουν διακόψει από τον Μάρτιο τις εξαγωγές δυτικών προϊόντων στη Ρωσία που είναι επιβαρυμένες με κυρώσεις αν και δεν έχει εκδοθεί επίσημη ανακοίνωση.