THEPOWERGAME
Αν και η Γερμανία έπαυσε να εισάγει ρωσικό πετρέλαιο από τις αρχές του 2023, οι προμήθειες από το Καζακστάν αναγκαστικά διέρχονται από το δίκτυο αγωγών Ντρούζμπα, ένα από τα μεγαλύτερα του κόσμου. Με αφετηρία το Ταταρστάν, το οποίο βρίσκεται 800 χιλιόμετρα ανατολικά της Μόσχας, οι αγωγοί του δικτύου Ντρούζμπα διασχίζουν 45 μεγάλους ποταμούς, 200 αυτοκινητοδρόμους μέσα από τη Ρωσία, τη Λευκορωσία, την Ουκρανία, την Πολωνία, την Ουγγαρία, τη Λετονία, τη Σλοβακία και την Τσεχία. Οπότε η Γερμανία μπορεί να μην αξιοποιεί πετρέλαιο από τη Ρωσία, παραμένει όμως εξαρτημένη από τις υποδομές της.
Τέλη Φεβρουαρίου η KazTransOil του Καζακστάν είχε ήδη στείλει 20.000 τόνους αργού πετρελαίου στη Γερμανία μέσω του αγωγού Ντρούζμπα. Αναμένεται να μεταφερθούν ακόμη 100.000 τόνοι μέσα στον Απρίλιο, σύμφωνα με την KazTransOil, που είναι ο κρατικός μεταφορέας πετρελαίου. Έπεται συνέχεια. Ο υπουργός Ενέργειας της χώρας, Mπόλατ Ακτσουλάτοβ, δήλωσε πρόσφατα πως η χώρα σχεδιάζει να εξάγει 1,5 εκατ. τόνους πετρελαίου στη Γερμανία μέσα στο 2023. Σύμφωνα με την εξειδικευμένη ενημερωτική ιστοσελίδα offshore-technology.com, ο όγκος των πετρελαϊκών εξαγωγών από το Καζακστάν στη Γερμανία μέσω Ρωσίας μπορεί να φθάσει και τα επτά εκατομμύρια τόνους μέσα στο 2023.
Οπότε, αν και ο αγωγός Ντρούζμπα δεν μεταφέρει ρωσικό πετρέλαιο προς τα γερμανικά διυλιστήρια του Σβετ, η χρήση του καταδεικνύει τον γεωπολιτικό ρόλο που εξακολουθεί να διαδραματίζει η Μόσχα, παρά την κατάρρευση των σχέσεων με τη Δύση, μετά το πολεμικό μέτωπο που άνοιξε στην Ουκρανία. Οι μεταφορές πετρελαίου από το Καζακστάν στη Γερμανία μέσω της Ρωσίας αντανακλούν επίσης το μέγεθος των επιπτώσεων που επωμίζεται ο προϋπολογισμός του Κρεμλίνου από τις δυτικές κυρώσεις. Το 2019 η Ρωσία ήταν η 2η χώρα με τις μεγαλύτερες εξαγωγές αργού πετρελαίου, οι οποίες αντιπροσώπευαν το 45% του προϋπολογισμού. Βέβαια, η Ρωσία λαμβάνει προμήθειες για την παραχώρηση των υποδομών της, ενώ έχει αυξήσει δυναμικά τις εξαγωγές στην Ινδία και την Κίνα, έναντι, ωστόσο, χαμηλότερου αντιτίμου από τις τιμές στις διεθνείς αγορές.
Η Γερμανία μαζί με την Πολωνία αρνήθηκαν να αξιοποιήσουν την εξαίρεση που έδινε το εμπάργκο της ΕΕ στο ρωσικό πετρέλαιο, σε ότι αφορά τις προμήθειες μέσω αγωγών. Από τις αρχές Δεκεμβρίου του 2022 η ΕΕ απαγόρευσε ρητά τις εισαγωγές του ρωσικού πετρελαίου διά θαλάσσης, αλλά άφησε το «παράθυρο ανοικτό» για τις προμήθειες μέσω αγωγών, ύστερα από τη διαμαρτυρία της Ουγγαρίας, που δεν είχε τις εναλλακτικές άλλων χωρών. Παράλληλα, όμως, δεν υπήρξε απαγόρευση για τη χρήση υποδομών της Ρωσίας από τρίτες χώρες που θέλουν να πουλήσουν πετρέλαιο στην ευρωπαϊκή αγορά.
Η τωρινή συμφωνία Γερμανίας – Καζακστάν αποτελεί την πιο πρακτική και οικονομική λύση. Κατά τη διάρκεια του 2022 το Καζακστάν αποπειράθηκε να παρακάμψει το δίκτυο αγωγών της Ρωσίας και να μεταφέρει πετρέλαιο με τάνκερ μέσω του Αζερμπαϊτζάν, της Γεωργίας και της Τουρκίας. Αλλά η οδός αυτή περιελάμβανε μεγαλύτερες δαπάνες για τη δημιουργία υποδομών και συστημάτων logistics.
Πέρυσι το Καζακστάν άλλαξε την ονομασία του πετρελαίου του ως KEBCO (Kazakhstan Export Blend Crude Oil), για να διαφοροποιηθεί από το REBCO (Russian Εxport Βlend Crude Oil) της Ρωσίας, γνωστό και ως αργό των Ουραλίων, για να μην επιβαρυνθεί από τις κυρώσεις της Δύσης και ειδικότερα το πλαφόν των G7 στην τιμή πώλησης του ρωσικού πετρελαίου που μεταφέρεται διά θαλάσσης. Αλλά, όπως έχει παραδεχτεί το υπουργείο Οικονομίας της Γερμανίας στην Deutsche Welle, η ανάμειξη αργού πετρελαίου των δύο χωρών είναι αναπόφευκτη έως έναν βαθμό, όταν χρησιμοποιείται το ίδιο δίκτυο αγωγών. Το Βερολίνο είχε τονίσει, ωστόσο, προ ενός μηνός πως το αντίτιμο δίνεται σε εταιρεία του Καζακστάν και όχι της Ρωσίας.