THEPOWERGAME
Πολλαπλά μηνύματα προκύπτουν από την τριήμερη επίσκεψη του προέδρου της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, στη Μόσχα, που ξεκίνησε τη Δευτέρα. Πρόκειται για το πρώτο ταξίδι στο εξωτερικό μετά την έναρξη της τρίτης θητείας του. Ο Κινέζος πρόεδρος εξέφρασε, μάλιστα, την πεποίθηση πως ο Ρώσος ομόλογός του θα κερδίσει την υποστήριξη του λαού στις προεδρικές εκλογές του επόμενου έτους, χωρίς το Κρεμλίνο να έχει αποσαφηνίσει εάν ο Βλαντίμιρ Πούτιν θα είναι υποψήφιος για 5η θητεία.
Με την επίσκεψη στη Μόσχα ο πρόεδρος Σι επιθυμεί να κατοχυρώσει τον ρόλο του ειρηνοποιού σε μεγάλα τμήματα της υφηλίου όπου έχει συρρικνωθεί η σφαίρα επιρροής των ΗΠΑ. Μέσα στον Μάρτιο η Κίνα κατάφερε να πείσει το Ιράν και τη Σαουδική Αραβία να επαναφέρουν τον μεταξύ τους διάλογο, αφού οι επαφές τους είχαν παγώσει επί μια επταετία. Όσον αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο Ρώσος πρόεδρος δήλωσε στον Κινέζο ομόλογό του πως «θα εξετάσουμε προσεκτικά τις προτάσεις σας για την επίλυση της οξυμένης κρίσης στην Ουκρανία». Πληροφορίες θέλουν επίσης τον Κινέζο πρόεδρο να δρομολογεί τηλεδιάσκεψη με τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, όταν επιστρέψει στο Πεκίνο. Εάν επαληθευτούν οι πληροφορίες, τότε θα είναι η πρώτη συνδιάλεξη με τον Ζελένσκι από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και ο «αγαπητός φίλος» του προέδρου Σι
Παρά τον διευρυμένο ρόλο που επιδιώκει να αποκτήσει η Κίνα στη διεθνή σκηνή, ο Σι Τζινπίνγκ αγνόησε το ένταλμα σύλληψης που εξέδωσε το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) εις βάρος του Πούτιν ως υπεύθυνο για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στην Ουκρανία. Ο Κινέζος πρόεδρος κάλεσε δε το ΔΠΔ να αποφεύγει την πολιτικοποίηση και αποκάλεσε τον Ρώσο ομόλογό του «αγαπητό φίλο», παρότι ο τελευταίος είναι ο τρίτος πολιτικός ηγέτης που κατηγορείται για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας ενώ βρίσκεται στην εξουσία.
«Η χρονική στιγμή της επίσκεψης αυτής καταδεικνύει τη λιγοστή προσοχή που δίνει ο Σι στο ένταλμα σύλληψης του ΔΠΔ και πως διεκδικεί μια νέα διεθνή τάξη πραγμάτων με τους όρους της Κίνας», σχολίασε στο Bloomberg η Κέιτ Μάλινσον, η οποία έχει ιδρύσει το Prism Political Risk Management στο Λονδίνο. «Ο Σι αντιμετωπίζει τον πόλεμο στην Ουκρανία ως μέρος μιας ευρύτερης σύγκρουσης με τις ΗΠΑ και επιδεικνύει πως μόνον η Κίνα κρατά το κλειδί μιας λύσης σε αυτόν τον πόλεμο». Στις προτάσεις της Κίνας για την κατάπαυση του πυρός στο πολεμικό μέτωπο της Ουκρανίας απουσιάζουν λεπτομέρειες. Αν και προωθεί την ιδέα της εδαφικής ακεραιότητας, η οποία αποτελεί πάγια θέση του Κιέβου που θέλει την ολοκληρωτική απώθηση των Ρώσων, η πρωτοβουλία για την ακινητοποίηση των στρατιωτικών δυνάμεων στις υφιστάμενες θέσεις δεν θα μπορούσε να αποτελέσει σημείο έναρξης συνομιλιών, επιβεβαιώνουν πολιτικοί αναλυτές.
Η «ζήλια» του Πούτιν
Την ίδια στιγμή, ο Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε ότι «κάπως ζηλεύει» την ταχεία ανάπτυξη της Κίνας τις τελευταίες δεκαετίες.
«Η Κίνα έχει δημιουργήσει ένα πολύ αποτελεσματικό σύστημα για την ανάπτυξη της οικονομίας και την ενίσχυση του κράτους. Είναι πολύ πιο αποτελεσματικό απ’ ό,τι σε πολλές άλλες χώρες», δήλωσε ο Ρώσος πρόεδρος. Ως απάντηση ο Σι Τζινπίνγκ είπε στον Βλαντίμιρ Πούτιν πως γνωρίζει ότι το 2024 είναι εκλογική χρονιά για τη Ρωσία και ότι είναι πεπεισμένος ότι ο Ρώσος πρόεδρος απολαμβάνει τη στήριξη του ρωσικού λαού.
«Χάρη στην ισχυρή ηγεσία σας, η Ρωσία έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στην επίτευξη της ευημερίας της χώρας τα τελευταία χρόνια. Είμαι βέβαιος ότι ο ρωσικός λαός θα υποστηρίξει σθεναρά τις καλές σας προσπάθειες».
Το εμπόριο δημιουργεί κίνητρα για την εμβάθυνση των σχέσεων Μόσχας-Πεκίνου
Παρά τη μεγάλη εγγύτητα Κίνας-Ρωσίας, ο πρόεδρος Σι είχε θέσει «ερωτήματα και ανησυχίες» στην περσινή συνάντησή του με τον Βλαντίμιρ Πούτιν στο πλαίσιο της συνόδου του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης. Τότε είχε αμφισβητηθεί η «δίχως όρια φιλία» μεταξύ των δύο χωρών, έτσι όπως είχε εκφραστεί λίγο πριν από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία στο πλαίσιο των Χειμερινών Αγώνων του Πεκίνου.
Εντούτοις, τα κίνητρα της Κίνας να ενισχύσει τους δεσμούς με τη Ρωσία είναι ισχυρότερα παρά ποτέ. Οι κυρώσεις και το πετρελαϊκό εμπάργκο της Δύσης έχουν αυξήσει αισθητά την εμπορική εξάρτηση της Ρωσίας από την Κίνα. Το καθεστώς του Πεκίνου επωφελείται σε μεγάλο βαθμό από τις τιμές ρωσικού πετρελαίου που είναι απόρροια του πλαφόν της Δύσης στις θαλάσσιες εξαγωγές προς τρίτες χώρες. Στόχος του πλαφόν των G7 είναι να αποδυναμωθεί η χρηματοδότηση του πολέμου στην Ουκρανία από τη Μόσχα. Όπως αναφέρει το πρακτορείο Reuters, τα κινεζικά διυλιστήρια έλκονται από το πετρέλαιο των Ουραλίων που πωλείται χαμηλότερα κατά 13 δολάρια το βαρέλι σε σχέση με τον πετρέλαιο Μπρεντ στο χρηματιστήριο ICE.
Δεν είναι τυχαίο που οι εξαγωγές ρωσικού πετρελαίου στην Κίνα διά θαλάσσης αναμένεται να φθάσουν σε ιστορικό υψηλό κατά τη διάρκεια του Μαρτίου. Σύμφωνα με στοιχεία των Vortexa και Kpler, περίπου 43 εκατ. βαρέλια αργού πετρελαίου δρομολογούνται για την Κίνα αυτόν τον μήνα, ενώ οι εισαγωγές φυσικού αερίου εκτιμάται πως θα αυξηθούν κατά το ένα τρίτο μέσα στο 2023. Την ίδια ώρα, η Ρωσία αντικαθιστά τεχνολογικό εξοπλισμό που κάποτε ελάμβανε από τη Δύση, όπως εξαρτήματα για δίκτυα 5G, χάρις στο εμπόριο με την Κίνα. Επίσημα στοιχεία του Πεκίνου κάνουν λόγο για αύξηση του εμπορίου με τη Ρωσία κατά 34,3% εδώ και ένα 12μήνο στο ρεκόρ των 1,28 τρισ. γουάν ή 186 δισ. δολαρίων. Οπότε είναι προς το συμφέρον της Κίνας να καλλιεργήσει τον ρόλο του διαμεσολαβητή σε μέρη του κόσμου που η σφαίρα επιρροής των ΗΠΑ αμφισβητείται, είτε είναι η Μέση Ανατολή είτε η Ρωσία.