THEPOWERGAME
Σειρά εξελίξεων πυροδότησε η κατάρρευση της Silicon Valley Bank (SVB), που επαναφέρει στις ΗΠΑ μνήμες από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Η FED, η αμερικανική ομοσπονδιακή τράπεζα, εξετάζει σχέδιο δημιουργίας ειδικού ταμείου που θα επιτρέπει στους ρυθμιστικούς φορείς να εγγυώνται καταθέσεις σε τράπεζες που αντιμετωπίζουν προβλήματα. Πώς όμως έγινε η δεύτερη μεγαλύτερη κατάρρευση τράπεζας στην ιστορία των ΗΠΑ μέσα σε συνολικά μόλις ένα 48ωρο;
Η ανακοίνωση της Τετάρτης και το κρίσιμο 48ωρο που ακολούθησε
Η πορεία προς τη χρεοκοπία ξεκίνησε αργά την περασμένη Τετάρτη, όταν η μητρική SVB Financial Group ανακοίνωσε ότι προέβη στην πώληση χρεογράφων αξίας 21 δισ. δολαρίων από το χαρτοφυλάκιό της και δήλωσε ότι προχωρά επίσης σε πώληση μετοχών αξίας 2,25 δισ. δολαρίων, προκειμένου να στηρίξει τα οικονομικά της. Ως τα μεσάνυχτα της Πέμπτης, οι καταθέτες είχαν τραβήξει από τους λογαριασμούς το εκπληκτικό ποσό των 42 δισ. δολαρίων και όσοι δεν το έπραξαν, και εμπίπτουν στην κατηγορία των ανασφάλιστων καταθετών, βρίσκονται τώρα αντιμέτωποι με ένα αβέβαιο χρονοδιάγραμμα για την ανάκτηση των καταθέσεών τους.
Ο πανικός, λένε οι ειδικοί, προκλήθηκε από την ίδια την κοινότητα των venture capitalists, των εταιρειών καινοτόμων κεφαλαίων που θορυβήθηκαν από την ανακοίνωση της SVB Financial Group. Αποκαλύφθηκε άλλωστε πως τα μεγαλύτερα venture capitals έδωσαν εντολή σε εταιρείες startup που ενσωματώνονται στα χαρτοφυλάκια τους, να περιορίσουν την έκθεση τους στην SVB και να αποσύρουν τα κεφάλαια τους από αυτήν.
Την Παρασκευή, η ρυθμιστική αρχή της Καλιφόρνιας έθεσε σε καθεστώς διαχείρισης την τράπεζα. Ειδικότερα, το Τμήμα Χρηματοοικονομικής Προστασίας και Καινοτομίας στην Καλιφόρνια εξέδωσε ανακοίνωση, σύμφωνα με την οποία, ανέλαβε τα ηνία της Silicon Valley Bank, διορίζοντας την FDIC, την Ομοσπονδιακή Εταιρεία Ασφάλισης Καταθέσεων (Federal Deposit Insurance Corp. – FDIC) ως εκκαθαριστή, επικαλούμενη ανεπαρκή ρευστότητα και αφερεγγυότητα. Όπως ανακοινώθηκε, οι καταθέτες που είναι ασφαλισμένοι θα έχουν πρόσβαση στα κεφάλαιά τους το αργότερο μέχρι τη Δευτέρα το πρωί. Να σημειωθεί εδώ πως η τυπική ασφάλιση του FDIC καλύπτει έως και 250.000 δολάρια ανά καταθέτη, ανά τράπεζα. Όσο για τους ανασφάλιστους καταθέτες, θα λάβουν πιστοποιητικό είσπραξης για το υπόλοιπο των ανασφάλιστων κεφαλαίων τους, χωρίς να είναι γνωστό ακόμη το ποσό.
Στο μεταξύ και πριν να τεθεί σε καθεστώς διαχείρισης, δηλαδή τις ώρες πριν ξημερώσει η Παρασκευή, οι μετοχές της είχαν σημειώσει βουτιά μεγαλύτερη από 60% στις προχρηματιστηριακές συναλλαγές. Ήδη την Πέμπτη, είχε προηγηθεί ακόμη μία κατακρύμνιση σε ποσοστό 60%.
Οι αναλυτές αποδίδουν εν μέρει τις εξελίξεις και στην επιθετική πολιτική αύξησης επιτοκίων της Federal Reserve (FED). Δεν αποκλείουν παράλληλα, την επέκταση της κρίσης, καθώς οι νεοφυείς επιχειρήσεις-startups (οι οποίες αντιμετωπίζονται άλλωστε ήδη γενικότερη πτώση δραστηριότητας και στις οποίες εστιάζουν οι εταιρείες καινοτόμων κεφαλαίων-venture capitals), να μην είναι σε θέση να πληρώσουν τους υπαλλήλους τους μέσα στις επόμενες ημέρες. Ταυτόχρονα, οι venture capitalists πιθανότατα θα δυσκολευτούν να συγκεντρώσουν κεφάλαια και ο τομέας των startups θα βυθιστεί σε ακόμη μεγαλύτερη αβεβαιότητα.
Πώς φτάσαμε στο φιλί του θανάτου – Τι συνέβη την Πέμπτη
Όπως αναφέρει ρεπορτάζ του CNBC, την ημέρα της μεγάλης φυγής των καταθέσεων, την Πέμπτη, η SVB εμφάνισε ως το βράδυ αρνητικο ταμειακό υπόλοιπο 958 εκατ. δολαρίων. O Ράιαν Φάλβεϊ, επενδυτής fintech με την Restive Ventures και πρώην εργαζόμενος στην SVB, ο οποίος χαρακτήρισε την κατάρρευση «πυροδοτούμενη από την υστερία των venture capitalists», υπογραμμίζει πως η υψηλή διασυνδεσιμότητα μεταξύ των επενδυτών της τεχνολογικής κοινότητας είναι ένας από τους βασικούς λόγους της κατάρρευσης.
Διακεκριμένα funds όπως τα Union Square Ventures και Coatue Management είχαν ήδη αποστείλει μαζικά email στις εταιρείες του χαρτοφυλακίου τους, συγκεκριμένα σε στελέχη startups τις προηγούμενες μέρες, συμβουλεύοντάς τους να αποσύρουν κεφάλαια από την SVB, ενώ τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επέτειναν τον πανικό.
«Είναι σαν να φωνάζεις «φωτιά» σε ένα γεμάτο με κόσμο θέατρο» λέει χαρακτηριστικά ο Φάλβεϊ. «Πρόκειται για αυτοεκπληρούμενη προφητεία».
Ένας άλλος επενδυτών στο χώρο των καινοτόμων κεφαλαίων, ο Σπένσερ Γκριν της TSVC, άσκησε επίσης κριτική στους επενδυτές που «δεν είχαν σωστά τα στοιχεία τους» σχετικά με την πραγματική θέση της SVB. «Υπήρξαν ανεύθυνοι και μετά (το θέμα της ρευστοποίησης κεφαλαίων) έγινε αυτοεκπληρούμενη πραγματικότητα».
Ταυτόχρονα, αργά το απόγευμα της Πέμπτης, κάποιοι πελάτες της SVB συνέχιζαν να λαμβάνουν email που τους καθησύχαζαν πως στην τράπεζα όλα ήταν «business as usual». «Είμαι βέβαιος πως ακούτε κάποιο «σούσουρο» σχετικά με την SVB σήμερα στις αγορές, οπότε θα ήθελα να σας προσφέρω πληροφόρηση», ανέφερε συγκεκριμένα στέλεχος της εταιρείας σε πελάτη του, σύμφωνα με αντίγραφο της επικοινωνίας τους που επικαλείται το CNBC.
«Πρόκειται για business as usual στην τράπεζα», συνέχιζε. «Είναι κατανοητό να υπάρχουν ερωτήματα και ήθελα να θέσω τον εαυτό μου στη διάθεσή σας, σε περίπτωση που έχετε ανησυχίες». Την ίδια ώρα και ενώ η μετοχή της εταιρείας κατακρημνιζόταν, ο Διευθύνων Σύμβουλος Γκρεγκ Μπέκερ προέτρεπε τους πελάτες του να «παραμείνουν ήρεμοι», κατά τη διάρκεια μιας κλήσης την Πέμπτη το απόγευμα. Αργότερα έγινε γνωστό πως ο ίδιος είχε εξαργυρώσει 2,27 εκατομμύρια δολάρια σε μετοχές λίγες εβδομάδες πριν από την κατάρρευση της τράπεζας.
Παρασκευή- η SVB πνέει τα λοίσθια
Ως το πρωί της Παρασκευής, οι μετοχές της τράπεζας συνέχισαν σε ελεύθερη πτώση, με την ίδια, καθώς απέτυχαν οι προσπάθειες της τράπεζας να αντλήσει χρηματοδότηση, να αρχίζει να αναζητεί αγοραστή, όπως αναφέρει ο Ντέιβιντ Φάμπερ του CNBC. Ωστόσο, η ροή καταθέσεων έκανε την απόπειρα αδύνατη, με αποτέλεσμα να εγκαταλειφθεί.
Τελικά, η ρυθμιστική αρχή τραπεζών της Καλιφόρνιας έβαλε λουκέτο στην SVB Financial Group, θέτοντάς την σε καθεστώς διαχείρισης και θα διαθέσει τα περιουσιακά στοιχεία της. Έτσι, έγινε η πρώτη αμερικανική τράπεζα που έκλεινε μετά την Almena State Bank του Κάνσας, εν έτει 2020.