THEPOWERGAME
Μεγάλη αναστάτωση προκλήθηκε από την απόφαση της Τράπεζας της Ιαπωνίας να διευρύνει το φάσμα διακύμανσης στο 10ετές κρατικό ομόλογο από τις -/+ 25 μονάδες βάσης στις -/+ 50 μ.β. Η απρόσμενη κίνηση της Τράπεζας της Ιαπωνίας την Τρίτη υποδεικνύει μια αλλαγή πορείας ύστερα από χρόνια στην αγορά ομολόγων, η οποία αποδίδεται στο πληθωριστικό περιβάλλον που επισκιάζει την παγκόσμια οικονομία.
Μετά την άνοδο των αποδόσεων στα ιαπωνικά ομόλογα ήρθε η σειρά των 10ετών γερμανικών ομολόγων να αναρριχηθούν πάνω από επτά μονάδες βάσης στο 2,29% και των αντίστοιχων αμερικανικών να σκαρφαλώσουν έως και 13 μονάδες βάσης στο 3,68%. Στο χρηματιστήριο του Τόκιο, ο δείκτης Nikkei 225 είχε ήδη κλείσει με απώλειες 2,46% όταν ο πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 έκλεισε με πτώση 0,40%.
Από τη δεκαετία του ΄90, η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας δίνει μια μάχη με τον υποτονικό πληθωρισμό, υιοθετώντας μια άκρως χαλαρή πολιτική με αρνητικά επιτόκια για να τονώσει τη ροή του χρήματος και τις τιμές στην πραγματική οικονομία. Τον Σεπτέμβριο του 2016 υιοθέτησε ένα στενό φάσμα στη διακύμανση των αποδόσεων των 10ετών κρατικών ομολόγων της τάξεως των 25 μονάδων βάσης από τον στόχο του 0%. Απώτερος στόχος ήταν η άνοδος του πληθωρισμού στο 2%. Όμως η συντηρητική κατανάλωση στην Ιαπωνία σε συνδυασμό με το μεγάλο δημογραφικό πρόβλημα της χώρας διατηρούσαν τον πληθωρισμό κάτω από το 2% με λιγοστές, σύντομες εξαιρέσεις.
Μια απόφαση που ήταν προ πολλού επιβεβλημένη
Όμως η μείωση των ροών από τη ρωσική Gazprom προς την Ευρώπη που επιδεινώθηκε μετά τον πόλεμο που κήρυξε το Κρεμλίνο στην Ουκρανία οδήγησε σε αλματώδη άνοδο το κόστος ενέργειας, σε παγκόσμια κλίμακα. Στο κυνήγι για προμήθειες υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) προστέθηκε ξαφνικά η Βρετανία και η Ε.Ε, ενώ η μείωση της προσφοράς σε βασικά τρόφιμα λόγω των αναταραχών στην αγροτική παραγωγή της Ουκρανίας διαδραμάτισε επίσης ρόλο στην αύξηση των δαπανών διαβίωσης των νοικοκυριών.
Από αυτήν την εξίσωση δεν μπορούσε να λείψει η Ιαπωνία. Αν και ο πληθωρισμός είναι χαμηλότερος σε σχέση με τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, έφθασε το 2,7% τον Οκτώβριο από το 3% τον Σεπτέμβριο και το 0,8% τον Δεκέμβριο του 2021.
Αναλυτές της αγοράς είχαν τονίσει πως η Τράπεζα της Ιαπωνίας όφειλε να αλλάξει την τακτική ελέγχου της καμπύλης αποδόσεων διότι βρέθηκε στη θέση να συσσωρεύει ομόλογα 3,6 τρισ δολαρίων για να τη διατηρήσει σε μια περίοδο ανοδικών αποδόσεων στις διεθνείς αγορές κρατικού χρέους. Πέραν τούτου η νομισματική πολιτική της χώρας έρχονταν σε αντίθεση με το πακέτο μέτρων της τάξεως των 200 δισ δολαρίων που ανακοινώθηκε τον Οκτώβριο από την ιαπωνική κυβέρνηση για την καταπολέμηση των μεγάλων ανατιμήσεων στην ενέργεια και τα τρόφιμα.
Λήξη θητείας του Κουρόντα τον ερχόμενο Απρίλιο
Ο πρόεδρος της Τράπεζας της Ιαπωνίας, Χαρουχίκο Κουρόντα, διευκρίνισε πως η διεύρυνση του φάσματος διακύμανσης από τις 25 στις 50 μονάδες βάσης δεν είναι ισότιμη με μια αύξηση του κόστους δανεισμού ή μια έξοδο από τη στρατηγική ελέγχου της καμπύλης αποδόσεων. Ούτως ή άλλως, η Τράπεζα της Ιαπωνίας εξακολουθεί να πιστεύει πως ο πληθωρισμός θα επιβραδύνει τον βηματισμό του μέσα στο επόμενο έτος και προειδοποίησε πως το περιβάλλον παραμένει εξαιρετικά αβέβαιο.
Δεδομένης της λήξης της θητείας του Κουρόντα τον ερχόμενο Απρίλιο, ο Μασαμίσι Αντάσι, οικονομολόγος της UBS για την Ιαπωνία, θεωρεί πως η απόφαση της Τρίτης ίσως να ήταν μια «γενναιόδωρη κίνηση» για να μειώσει τα βάρη για τον επόμενο κεντρικό τραπεζίτη. Όμως «είναι, παράλληλα, μια επικίνδυνη κίνηση και οι παίκτες των αγορών νιώθουν πως τους έχουν παραπλανήσει», είπε απευθυνόμενος στους Financial Times. Ο Κιουχέι Μορίτα, οικονομολόγος της Nomura Securities, θεωρεί πως με αυτήν την κίνηση ενδεχομένως η Τράπεζα της Ιαπωνία να ήθελε να επαναφέρει στο κάδρο τα ιαπωνικά ομόλογα σε μια περίοδο που οι αποδόσεις στις αγορές κρατικού χρέους κινούνται ανοδικά.