THEPOWERGAME
*Του Αντώνη Παπαργύρη – Διευθυντή ερευνών GPO
Στο τελευταίο Οικονομικό Βαρόμετρο της χρονιάς οι ασφυκτικές πληθωριστικές πιέσεις που ασκούνται στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς συνεχίζουν να αποτελούν το κυρίαρχο χαρακτηριστικό που περιγράφει το οικονομικό κλίμα στη χώρα. Είναι μια εικόνα που στην ουσία αναπαράγει και επιβεβαιώνει το γενικευμένο κλίμα αβεβαιότητας και ανασφάλειας που προκαλεί η συνεχιζόμενη οικονομική κρίση, το οποίο αποτυπωνόταν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους σε όλες τις μετρήσεις αυτής εδώ της χρονοσειράς.
Ύστερα από δύο χρόνια πανδημίας, πολλοί συμπολίτες μας περίμεναν ότι το 2022 θα ήταν η χρονιά που θα επιστρέφαμε σε μια μορφή κανονικότητας, απαλλαγμένοι από τον φόβο της πανδημικής έξαρσης του ιού και με μεγαλύτερη αισιοδοξία όσον αφορά τις οικονομικές προοπτικές.
Οι προβλέψεις ή μάλλον περισσότερο οι επιθυμίες αυτές δεν επιβεβαιώθηκαν, αφού η έναρξη του ρωσοουκρανικού πολέμου δημιούργησε ένα άλλο μέτωπο, αυτό της ενεργειακής κρίσης σε όλη την Ευρώπη, που οδήγησε στην αλματώδη αύξηση της ακρίβειας σε μια σειρά βασικών προϊόντων κατανάλωσης.
Η ελληνική κυβέρνηση προσπάθησε να ελέγξει το κύμα ακρίβειας που ροκανίζει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς με μια σειρά μέτρων και παρεμβάσεων, που συγκράτησαν έως ένα βαθμό τις απώλειες, σύμφωνα με τους πολίτες, ωστόσο, δεν κατάφεραν να ανακουφίσουν πραγματικά και να δώσουν ουσιαστική λύση στο οικονομικό αδιέξοδο.
Επτά στους δέκα πολίτες (70,1%) πιστεύουν ότι το «καλάθι του νοικοκυριού» δεν έχει συμβάλει στην αντιμετώπιση της ακρίβειας, τη στιγμή που το 82,1% του συνόλου έχει περιορίσει τις αγορές βασικών αγαθών και το 92,3% την κατανάλωση του ηλεκτρικού ρεύματος. Επιπλέον, το 67,1% δηλώνει ότι το ποσό που σκοπεύει να δαπανήσει για τα φετινά Χριστούγεννα θα είναι μειωμένο σε σχέση με πέρυσι.
Το 54,1% περιμένει επιδείνωση της προσωπικής οικονομικής του κατάστασης, ενώ αντίστοιχα είναι τα ποσοστά απαισιοδοξίας και για το συνολικό οικονομικό κλίμα στη χώρα, με το 56,5% να προβλέπει ότι αυτό θα χειροτερέψει μέσα στο επόμενο διάστημα.
Η επιβαρυμένη οικονομική κατάσταση έχει επίδραση στη συνολική αποτίμηση των κυβερνητικών χειρισμών, αφού το 62,3% κρίνει αρνητικά και μάλλον αρνητικά τις έως τώρα προσπάθειες για τον περιορισμό της ακρίβειας, έναντι 37,4% που βάζει θετικό πρόσημο στις κυβερνητικές παρεμβάσεις.
Στην ερώτηση αν μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα κατάφερνε να αντιμετωπίσει πιο αποτελεσματικά την ακρίβεια, το 64,5% απαντά αρνητικά, έναντι 32,2% που θεωρεί ότι το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα είχε καλύτερα αποτελέσματα στο συγκεκριμένο πεδίο.
Οι επιπτώσεις του σκανδάλου Qatar Gate
Οι πρόσφατες αποκαλύψεις για το σκάνδαλο διαφθοράς στην Ευρωβουλή, κεντρικό πρόσωπο του οποίου είναι η Ελληνίδα ευρωβουλευτής Εύα Καϊλή, μονοπώλησαν την εβδομάδα που πέρασε την ελληνική ειδησεογραφία και προκάλεσαν το έντονο ενδιαφέρον της κοινής γνώμης, η οποία σε ποσοστό 98,2% έχει παρακολουθήσει και γνωρίζει πτυχές της συγκεκριμένης υπόθεσης.
Η πρώτη αντίδραση των πολιτών είναι ότι η υπόθεση διαφθοράς που έχει ενσκήψει στο κέντρο της ευρωπαϊκής πολιτικής σκηνής θα επηρεάσει τους εσωτερικούς εκλογικούς και πολιτικούς συσχετισμούς.
Οι Έλληνες πολίτες σε ποσοστό 81,2% θεωρούν ότι η εμπλοκή της κ. Καϊλή πλήττει το συνολικό προφίλ της χώρας στο εξωτερικό, ενώ ταυτόχρονα αποσταθεροποιεί την εμπιστοσύνη προς τη λειτουργία του ευρωπαϊκού οικοδομήματος για το 56,5% του εξεταζόμενου δείγματος.
Μετά τη μνημονιακή περιπέτεια της χώρας την προηγούμενη δεκαετία, που απομείωσε σημαντικά τον βαθμό εμπιστοσύνης των Ελλήνων πολιτών απέναντι στους θεσμούς και τα όργανα της ΕΕ, έρχεται μια υπόθεση διαφθοράς και κραυγαλέου πλουτισμού, σε μια στιγμή που ολόκληρη η Ευρώπη δοκιμάζεται οικονομικά, να αποξενώσει ακόμη περισσότερο τους πολίτες από τα κέντρα λήψης αποφάσεων των Βρυξελλών και του Στρασβούργου.
Όσον αφορά στην εσωτερική πολιτική σκηνή, οι πολίτες σε ποσοστό 87,2% θεωρούν ότι είναι μια υπόθεση που επηρεάζει αρνητικά πρωτίστως το ΠΑΣΟΚ. Η αντίδραση του κ. Ανδρουλάκη υπήρξε άμεση, μένει, ωστόσο, να φανεί κατά πόσο μπορεί να συγκρατήσει και να περιορίσει την αλγεινή εντύπωση που έχει προκαλέσει η υπόθεση στο σύνολο της κοινής γνώμης, αλλά και στους ίδιους τους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ.
Οι περισσότεροι (32,3%) θεωρούν ότι ευνοημένος πολιτικά θα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ θετικά πιστεύει ότι λειτουργεί το ζήτημα για τη ΝΔ το 21,5%. Παράλληλα, ωστόσο, το 31,2% και το 20,9% βλέπουν αρνητικό αντίκτυπο από την εξέλιξη της υπόθεσης για τη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ αντίστοιχα, γεγονός που καταδεικνύει την επίδρασή της στο σύνολο του πολιτικού συστήματος, το οποίο για μια μερίδα πολιτών κατηγορείται συλλήβδην ως φορέας διαφθοράς.
Η υπόθεση της κ. Καϊλή βρίσκεται ακόμη στα πρώτα της στάδια και δεν μπορούμε να προδικάσουμε αν και κατά πόσο θα έχει τελικά αντίκτυπο στους συσχετισμούς των κομμάτων. Δεν πρέπει, άλλωστε, να παραγνωρίζουμε τη χρονική απόσταση που χρειάζεται ένα πολιτικό γεγονός για να επιδράσει, να αφομοιωθεί και εντέλει να αποκρυσταλλωθεί στην εκλογική συμπεριφορά των πολιτών.
*Η έρευνα ολοκληρώθηκε πριν από τη συζήτηση του Προϋπολογισμού στη Βουλή.
**Αύριο το δεύτερο μέρος του Οικονομικού Βαρομέτρου, με τις πολιτικές διεργασίες και την πρόθεση ψήφου.
***ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: σύνολο πληθυσμού 17 ετών και άνω. Σχεδιασμένο δείγμα 1.000 ατόμων. Πραγματοποιήθηκε στο σύνολό του. Το χρονικό διάστημα συλλογής στοιχείων:13-15 Δεκεμβρίου 2022. Μέθοδος δειγματοληψίας:
Στρωματοποιημένη. Το δείγμα κατανεμήθηκε με τη μέθοδο των ποσοστώσεων, με αναλογία ως προς τις Περιφέρειες. Μέθοδος συλλογής στοιχείων:
Τηλεφωνικές συνεντεύξεις με χρήση συστήματος CATI και CAWI με γραπτό δομημένο ερωτηματολόγιο. Το μέγιστο τυπικό στατιστικό σφάλμα σε σχέση με τα αποτελέσματα της μέτρησης είναι 3,1%.
Τα αποτελέσματα της έρευνας έχουν σταθμιστεί με τη σύνθετη στάθμιση ως προς το φύλο, την ηλικία και την κομματική προτίμηση.
Επισημαίνουμε ότι τα στοιχεία της μέτρησης που παρουσιάζουμε αποτελούν την καταγραφή των τάσεων που επικρατούν τη δεδομένη χρονική περίοδο διεξαγωγής της έρευνας.